Aslan’ın yelesi...
Antalya’da Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov ve Ukrayna Dışişleri Bakanı Kuleba’nın Türkiye Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu’yla birlikte üçlü toplantısı önemlidir.
Rusya ve Ukrayna’nın üst düzeyde ilk diyaloğu.
Bu bağlamda Dış İlişkiler Enstitüsü Başkanı Prof. Hüseyin Bağcı şöyle bir yorum yaptı:
“Türkiye ateş çemberinin ortasındaki aslan gibi. Yelesine bir kıvılcım bile düşürmeden bütün sıcak noktalarla temas halinde…”
Ve…
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın şu birkaç gün boyunca zirve görüşmelerini sıraladı; Putin, İsrail Cumhurbaşkanı Herzog, Yunanistan Başbakanı Miçotakis, Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelenskiy… Fransa Cumhurbaşkanı Macron, Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev…
Ayrıca, konuğu olacak Almanya Başbakanı Scholz ve diğer liderler…
……………..
Gerçekten aslan yelesi güzeldir, görkemlidir.
Yaraşır erkek aslana.
Ama…
Yanma riski vardır.
Türkiye netameli hassas denge politikasını bugüne kadar iyi sürdürdü.
Ama etrafta uçuşan kıvılcımlar giderek yoğunlaşıyor.
Rusya’yla ticaret, finans ilişkileri, ABD yaptırımları nedeniyle şimdiye kadar darbe almadık.
Rusya’nın bazı kredi kartları Türkiye’de hâlâ geçerli, Türkiye hava sahası Rusya uçuşlarına açık, bazı özel ödeme kanalları da geçerliğini koruyor.
Öte yandan…
PUTİN’İN ELİ
Krizler bazen fırsattır...
Le Monde gazetesinde oligarklar “Putin sisteminin ileri karakolları” diye tanımlandı.
Onlar AB ve ABD’nin yaptırım listelerinde yer alıyor.
Oligarkların Türkiye’de değerlendirilmesi mümkün mü?
Bu konu Ankara ve İstanbul’un “üst düzey kapalı devre konuşmalarının” konusu.
Önceki gün Chelsea Kulübü’nün sahibi Roman Abromovich ve Lukoil Başkanı Vogit Alekperov’un özel uçaklarıyla Türkiye’ye geldiklerini Fatih Altaylı Habertürk’teki köşesinde yazdı.
……………
Önce…
Buraya nasıl gelindiğinin “seyir sayfaları.”
Dünkü NYT’den (New York Times) bir başlık: “Putin iki yıldır tecritte. Şimdi Rusya’yı da yanında götürüyor…”
Bu analiz yazarı Mikhail Zygar “Kremlin’in Tüm Adamları (All the Kremlin’s Men)” adlı kitabı yazmış.
Vladimir Putin’in iç çemberini anlatıyor.
“Kremlin’in Tüm Adamları” adlı kitabı
yayımladığından bu yana çalışmanın devamı için raporlar topluyorum.
Başkanın çevresinde olup bitenleri izliyorum.
Putin’in son iki yıldaki davranışları hakkında duyduklarım endişe verici.
Onun inzivaya çekilmesi ve erişilmezliği…
Putin 2021 baharını ve yazını Moskova ile St. Petersburg arasında yer alan Valdai’daki evinde -kendini karantinaya- alarak geçirdi.
Putin’e orada sadece Yuri Kovalcauk eşlik etti.
Kovalcauk, Rossiya Bank’ın en büyük hissedarı ve devleti destekleyen bazı medya kuruluşlarını da kontrol ediyor.
1990’lardan beri Putin’in en yakın arkadaşı ve güvenilir danışmanı.
Kovalcauk’un fizik doktorası var.
Bir zamanlar Nobel Ödül’lü Zhores Alferov’un başkanlığındaki bir enstitüde çalışıyordu.
O sadece bir bilim adamı değil aynı zamanda Ortodoks Hıristiyan mistisizmini, Amerikan karşıtı komplo teorilerini
ve hedonizmi harmanlayan milyarder bir ideologdur.
2020 baharından bu yana Putin ve Kovalcauk -neredeyse- ayrılmaz ikili…
Ve birlikte Rusya’nın büyüklüğünü yeniden oluşturmak için planlar yapıyorlar.
ZORUNLU KARANTİNA
Putin, -duyumlarıma göre- ekonomi, sosyal dosyalar, koronavirüs pandemisi gibi meselelerden rahatsız.
Kovalcauk’la ikisi geçmişe kafayı takmışlar.
Batı’nın NATO’yu Rusya sınırlarına kadar yaklaştırmak için “Sovyetler Birliği sonrası zayıflığından yararlandığına” inanıyorlar.
Onlara göre şimdi durum tam tersi…
Artık zayıf olan Batı.
Putin’in ciddiye aldığı tek Batılı lider Merkel’di.
Şimdi o da gitti, artık rövanş zamanı…
Ve Putin’e kimse aksini söyleyecek durumda değil.
Putin için katı bir protokol uygulanmış.
Hiç kimse Devlet Başkanı’nı “bir haftalık karantina olmadan göremez kuralı” konmuş.
Bir zamanlar kişisel sekreteri, şimdi Rosneft’in başkanı olan İgor Seçin bile Putin’le ara sıra yaptığı toplantılar uğruna, bazen ayda iki hatta üç hafta karantinaya girmiş.
……………….
Putin’in aralarında Milli Savunma Bakanı, İstihbarat Başkanı, Dışişleri Bakanı hatta eski başkan ve başbakanın da olduğu kurmaylarını topladığı görüntüler bütün dünya TV’lerinin canlı yayınlarında izlenmişti.
“Ukrayna’ya müdahale kararını” güya onlarla birlikte ittifakla aldığını göstermişti.
OLİGARKLAR
Bu kez aynı salonda aynı dekorda oligarkları topladı.
Aleksey Modaçov (29 milyar dolar, çelik sanayi), Vladimir Potanin (27 milyar dolar, metaller ve madencilik), Vagit Alekperov (25 milyar dolar, petrol), Piyotr Aven (5.3 milyar dolar, petrol, bankacılık ve telekom), Aleksey Miller (hidrokarbon devi Gazprom’un patronu), İgor Seçin (Petrol üreticisi Rosneft’in başkanı).
Arkadi Rotenberg (2.9 milyar dolar, inşaat, gaz boru hattı, bankacılık), bu oligark Rus topraklarını Kırım’a bağlayan köprünün yapımcısı olarak
özel konumda.
Putin’in çocukluk arkadaşı…
Yaptırımların başlıca hedefi.
Mikhail Fridman (15.5 milyar dolar, enerji, bankacılık ve telekom) ve onun ortağı Piyotr Aven.
Bu son ikisi Kremlin’in yaptırımlar hakkındaki mesajını iletmek üzere Washington’a gönderildi.
Resmi olmayan bir delegasyon göreviydi.
……………
Aralarında vaktiyle Putin’le birlikte Doğu Almanya’da görev yapan iki eski KGB yoldaşı da var.
Nikolay Tokarev (petrol taşımacısı Transneft grubunun patronu), yüzlerce Rus işletmesine sahip Rostec’in başındaki Sergey Çemezov…
Bütün bu oligarklar bir galaksi.
İçinde Moldova, Ermenistan ve Belarus’tan da milyarderler var…
Putin onları kolej öğrencileri gibi karşısında oturttu.
“Ukrayna kararının destekçisi oldukları” vitrinini çizdi.
Çocukları Batı ülkelerinde okuyan, Batı şehirlerinde malikâneleri olan, Akdeniz’de, Karayipler’de mega yatları dolaşan bu oligarklar şimdi Rusya ve yaptırım uygulamayan birkaç ülkeyle sınırlı coğrafyada yaşamak durumundalar.