Balbay ve ‘T’ cetveli

Mustafa Balbay günlüklerinin ya da günlük oldukları iddia edilen satırların gazetelerde yayımlanması tartışılıyor.
Gazetecilik ölçütleri için farklı yorumlar yapılmakta.
Bu konunun “T” cetveli yoktur. “Düz” sınırlar çekilemez.
Gazeteciliğin önlenemez tutkusu, etik ilkeler, töreler, deneyimler, örnekler, hukuk harmanlanır ve her olayın kendi özelliğine ve zamanına göre gazeteci milletinin vicdanında değerlenir.
“Zamanın ruhu” da bu değerlendirmelerde önemli etkendir. Dünyanın en saygın gazetelerinden biri hatta eşitler arasında birinci Washington Post’tan 2 örnek...

(1) GÜZEL BİR HAYAT 
DEMOKRASİLERDE liderlerin, önde gelen gazetecilerle “özel” yemeklerde bir araya gelmeleri, dostluk kurmaları doğaldır.
ABD’nin cumhurbaşkanı deviren güçlü gazetesi Washington Post bunun belirgin örneğidir.
Beyaz Saray’a gelen bütün başkanlar ve eşleri ile Washington Post’un genel yayın yönetmenleri, sahibesi, hemen hemen her hafta akşam yemeklerinde bir araya gelirler.
Bazen Beyaz Saray’da, bazen bu gazetecilerin evlerinde... Birbiriyle senli benli olacak kadar samimi konuşurlar.
Cumhurbaşkanı Nixon’ı deviren Genel Yayın Yönetmeni Ben Bradlee, A Good Life (Güzel Bir Hayat) adlı anılar kitabında bu ilişkileri çok net anlatır.
ABD’nin unutulmaz başkanlarından John F. Kennedy ve eşi Jacqueline Kennedy ile Ben Bradlee ve eşini bir kanepede yan yana otururken gösteren köşemde ki şu fotoğraf, aralarındaki samimiyeti açıkça ortaya koyuyor.
Ancak... Bu görüntü aldatmasın.
Washington Post’un yayınlarına başkanlarla olan böyle özel ilişkilerin hiçbir etkisi olamaz. Başkan Nixon’la da gazetenin sahibesi Graham’ın ve Yayın Yönetmeni Ben Bradlee’nin özel arkadaşlıkları vardı.
Fakat... Bu dostluk, Watergate “dinleme skandalının” Washington Post sayfalarında patlamasını engelleyemedi.
Başkan Nixon önce gazetenin sahibesi Graham’a “Yarın sabahki gazetenizde beni hedef alan dinleme iddiaları yer alacakmış. Bunu önlemeni rica ediyorum” der.
Graham, “Ben gazetenin mali konularıyla ilgilenirim. Eğer bir yayın sorunun varsa Ben’i (Bradlee) ara” cevabını verir.
Nixon bu kez Ben Bradlee’ye aynı konuşmayı yapar. Bradlee, “Şu anda haber manşette. Rotatifte dönüyor” der.
Nixon çılgın gibidir.
“Dostluğumuz” diyecek olur... Sonuç alamaz.
Seni “o.... çocuğu” diyerek kapatır.
Aylar süren yayınlar sonunda Nixon, başkanlıktan istifa etmek zorunda kalır.
Washington Post’tan bu örnek, demokrasilerde liderlerle üst düzey gazetecilerin ilişkilerinde olması gereken “ince ayarın tanımı” gibidir.
.........................
Not: Bu yazı 08.05.2008 tarihinde bu köşede yayımlanmıştı.

(2) GİZLİ BELGE VE GAZETECİ

DÜNYANIN en saygın gazetelerinden, eşitler arasında birinci Washington Post, ulusal güvenlik gibi çok önemli bir kaygı nedeniyle yukarıdaki satırlarda anlattığımın tam tersi bir örnek de vermiştir.
Çok duyarlı ve belgeli bir haberi yayımlamamıştır.
Anlatayım...
......................
ABD, Castro’yu devirmek için Küba’nın Domuzlar Körfezi’ne gizlice ve ansızın çıkarma yapacaktır.
Bu bilgi, çıkarma öncesi Washington Post’a sızar. Yöneticiler dar kadrolu bir toplantı yaparlar. “Yayına koymama” kararı alırlar. Daha sonra ABD güçleri bu gizli ve ani çıkarma harekâtını yapar ama başarısız olur, geri çekilir.
Washington Post , işte ondan sonra çıkarma bilgisinin günü ve saatiyle bilindiğini fakat sorumluluk bilinciyle bunun yayımlanmadığını açıklar.
......................
Not: 17.10.2008 tarihinde bu köşede yayımlanan yazımdan...