Türkiye'de dini inançlar çok güçlü olduğu için öfke ve tepki devlete yönelir.Kamu binaları çürük yapıldığı, malzeme eksik kullanıldığı, müteahhit, siyasetçi, bürokrasi üçgeninde soygun yapıldığı, çöken binalarla cinayet işlendiği kanısıyla tepki devletin kurumlarına, yöneticilerine yönelir.Deprem sonrasında devlet kurumlarının yetersiz kalmaları bu tepkileri daha da yükseltir."Bingöl'de olayların psikolojik izahı kalın çizgisiyle bu.Konuk'a göre, yöneticiler bu tepki psikolojisine empati göstermeliler.Depremin travmasını yaşamakta olanlarla iç içe, omuz omuza olmalılar. Halk yalnız bırakılmadığını hissetmeli.İhtiyaçların giderilmesi için, samimiyetle çalışıldığı, adil ve eşit davranıldığı izlenimini almalı.Yöneticiler, soğuğu da, seyyar mutfak aşını da halkla beraber paylaşmalı.Onların arasında sabahlamalı.İhtiyaçlarına koşmalı. Neden ben, neden benim ailem, biz ne yaptık ki başımıza bu geldi diye sorgularlar. İsyan ya Tanrı'ya ya devlete yönelecektir. Etkinlik Ama, bir konuşma, kameralar önünde yıkıntıları ziyaretten sonra gene altı bakanla helikoptere binip dönmesi geride boşluk bıraktı..Bingöl'e giden DYP Genel Başkanı Mehmet Ağar'ın izlenimleri şöyle:"Başbakan, Bingöl'de, bir Başbakan Yardımcısı başkanlığında, İçişleri, Sağlık ve Bayındırlık bakanlarını bırakmalıydı.İlk birkaç günün sıkıntıları böyle bir siyaset doruğu ile aşılmalıydı.Yaslı ve tepkili insanlar, kendilerine özen gösterildiğini hissetmeliydiler.Sonra...Koordinatör bakan olarak bir devlet bakanı bırakılırdı.Böylece daha düzenli ve etkin hizmet verilmiş olurdu.Hiç değilse, halkla polis karşı karşıya gelmezdi".Doğu insanını tanıyan, deneyimli ve ılımlı İçişleri Bakanı Aksu olsaydı o psikolojidekilerin üzerine panzerler sürülmezdi. Polisin havaya ateş açması, taşlanması, deprem olan kentte maskeli özel timcilerin otomatik silah kullanmaları, taş yağmuru altındaki güvenlik güçlerinin kamu binalarının içlerine sıkıştırılmaları gibi çok üzücü görüntüler oluşmazdı.Siyaset boşluğu bürokrasi paniği yaratır. İşte böyle vahim sonuçlar doğar. İkinci boyut siyasi... Depremi öğrenir öğrenmez Başbakan Erdoğan'ın 6 bakanla birlikte Bingöl'e uçması olumludur. Puslu havayı sevenler Belediyelerde başarısız.Böyle durumlarda siyaset yapmak daha kolay.Ayrıca... Her örgüt, öfkeli halkın psikolojisini - hiç kuşku yok ki - provokasyon için kullandı. Ama halkta böyle bir duygu ortamı oluşmasaydı ilk provakasyonla toplu tepki yaratılamazdı.PKK'nın çökertilmesi sürecinde, güvenlik güçleriyle halk arasında oluşan yaklaşım yıllar almıştı.Fakat bakınız sisli ve puslu havaları seven örgütler, provokasyonla bir gün içinde fay kırığı yaratmayı becerdiler.Örgütlere bu olanak verilmemeliydi. HADEP yeni bir siyaset ve çözüm önerisi üretemiyor. İhale çirkefi Neden hepsinde eksik demir, kötü beton, çürük malzeme var?Çünkü, kamu ihaleleri çalma ve paylaşmaya dayalı.Siyasetçi, bürokrat, müteahhit şeytan üçgeni hem devleti yağmalıyor hem can alıyor.Tepki gösteren halk bunu da biliyor.Devlet okulunun yatakhanelerinde çocuklarını yitirenlerin yürek acısı, öfkesi, tepkisi bu nedenle katlanarak tırmanıyor.Hırsızlara çocuğunu kurban vermiş hissediyor.Devlet İhale Yasası bu çarpık, yoz, soygun ve cinayet tezgahına son verecektir.Ama... Siyasetçi hala direniyor.Bu arpalığın kapı anahtarını elinde tutmak istiyor.Bingöl'de yıkılan binaların arkasındaki suçluları araştırmak, cezalandırmak elbette gerekli.Ancak... Suçlu müteahhitler bataklık sinekleridir. Tek tek sinek avlamak yeterli değil. Bataklık kurutulmalı. g.civaoglu@milliyet.com.tr Neden her depremde kamu binaları çöküyor?