Güvenlik konu-larında ciddi derinliği olan Metin Gürcan “İntihar bombacısı, o yeleği giymişse, mutlaka patlatacaktır. Bunu yapmak için şartlanmıştır” dediğinde bir tiyatro söylemini hatırladım.
“Eğer sahnede bir tabanca varsa, patlayacaktır.”
Ankara’da 100’e yakın canımızı yitirdiğimiz patlamalar da kanlı bir sahne değil miydi?
Üstelik...
Oyun değil yüreklerimizi dağlayan gerçek.
GÜRCAN’a kafamı bir süredir meşgul eden soruyu yönelttim.
“İntihar bombacısının giydiği yelekteki veya sırt çantasına konmuş patlayıcıyı algılayabilecek bir teknoloji yok mu?”
Ne yazık ki yokmuş.
Eskiden intihar bombacılarının son anda vazgeçmeleri olasılığına karşı uzaktan kumandayla yani telsiz ya da cep telefonuyla patlatma seçeneği tercih edilirmiş.
Ancak...
Frekans dağıtıcı / bozucu “jammer” düzenekleri devreye girince vazgeçilmiş.
İntihar bombacısı, kablolarla bağlı olan patlayıcıyı tek bir hareketiyle infilak ettiriyormuş.
Peki...
Ya patlayıcı içindeki çelik bilyeler?
Onları detektörlerle saptamak mümkün.
Örneğin...
Miting alanına girecek olanların hepsi tarayıcı kapıdan geçirilerek.
Fakat...
Bu pratikte yararlı değil.
O kapıdan yüz metre sonra gider, yolun başka bir yerinden kalabalığın içine girebilir.
PATLAYICI BUHARI
PATLAYICILARIN bir özelliği de çabuk ve kolay buharlaşması.
Buharlaşırken koku üretiyor.
Eğer “intihar bombacısı” kapalı bir alanda ise bu koku dedektörlerle hatta koku dedektörü köpeklerle algılanıyor.
Ama...
Açık havada koku dağıldığı için dedektörler ya da dedektör köpeklerle algılanamıyor.
GÖZ KEŞFİ
O halde nasıl bir pratiği var önlemenin?
Metin Gürcan “dikizle göz keşfi” diye bir güvenlik deyimini anlattı.
Daha toplanma alanına gelmeden çok sayıda uzman polis gözleriyle gelenleri tarar. (Dikizler.)
Şüphelendikleriyle göz göze gelmeye çalışır. O anda şüphelendiği kişi tedirginlik hisseder.
İşte buna “dikizle göz keşfi” deniyor.
Tutun ki daha alana gelmeden bir intihar bombacısı göz temasıyla saptandı.
Fakat engellenmesi gene de çok zor.
Pimi çekti mi her şey bitiyor.
METİN Gürcan’la konuşurken şu sonuç ortaya çıkıyor.
Miting günü orada intihar bombacısını önleyebilmek şansı yüzde 20 dolaylarında.
Güvenlik sürecinin yüzde 80’i ise “takip/ istihbarat /analiz/ değerlendirme...”
Böyle iki intihar bombacısı kullanılan eylem gerisinde en az 12 kişilik organizasyon timi ya da timleri gerekiyor.
İnternet, telefon kayıtları, sınır kapılarından girişler, şüpheli kişilerin ve örgütlerin gözleme alınması, patlayıcı temincileri...
Bunlar arasındaki yoğunlaşan irtibatlar.
“Önleyici istihbarat” çok önemli.
........................
Peki...
Bunlar yapıldı mı?
Olayda güvenlik zaafı var mı?
Cevap:
“Eğer daha önceki canlı bomba ve bomba patlamalarından sabıkalı -Dokumacılar” diye anılan gruptansa intihar bombacıları, işte o zaman zaaf kelimesinin altı çizilmiş olur.
Çünkü...
Olağan şüphelilerin yeterince mercek altına alınmadığı, izlenmediği gibi bir sonuç ortaya çıkabilir.