Doların inişe geçmesi, kış güneşi gibi aldatıcı mı?
Duyumlara göre; Piyasanın kurtları bu inişi gözlüyorlar.
En alt düzeye indiğinde alışa geçmek ve dolara talep yaratmak için...
Yapay olarak yaratılan böyle bir taleple "ellerindeki doları çok daha yüksek fiyattan satarak birkaç gün içinde gene vurgun yapma" planlarından söz ediliyor.
Bu nedenle... Daha sorumluluk duygusuna sahip ekonomistler, bankacılar, işadamları "doların çok sert düşüş yapmaması" dileğindeler.
Merkez Bankası'na bu alanda önemli bir sorumluluk düşüyor.
Dolar fiyatında düşüşü gıdım gıdım gerçekleştirirken ani yükselmelere karşı da günlük satış yapabilmek ve önemli sapmaları böylece önlemek için IMF ile bir "centilmenlik anlaşması" yapmalı.
Türkiye'de herkes biliyor ki... "Dolar ve mark damlalıkla düşer, kepçeyle yükselir."
Dün açıklandı...
Ekonomideki küçülme, II.Dünya Savaşı'ndan bu yana en yüksek oran.
Böylesine bir beceriksizlik için özel eğitim almış olmak gerek.
Biraz rakkamlarla dans edelim...
Önce "büyükler..."
"Zenginler kulübü" diye bilinen TÜSİAD'ın rakkamları, pek de dramatik değil.
TÜSİAD üyeleri içinde kepenklerini indiren, kapılarını kapatan yok... İşçi çıkartmaları da çok az düzeyde.
TÜSİAD üyesi patronların 350 bin işçisi var... Bunlarda, sadece 25 bin dolaylarında işçi çıkarma olmuş... Kurum olarak ihracata yöneliyor ve ayakta kalıyorlar...
İşçilere ise ücretsiz izin veriliyor... Haftada sadece 3 gün çalıştırılıyor. Kimilerinden - ileride gerekirse kıdem tazminatlarına mahsup edilmek üzere - bono alınarak gelecek 3 ayın ücreti veriliyor ve köylerine gönderiliyor.
"3 ay sonra bir kez daha ekonomiye bakarız, Allah kerim" deniliyor.
Buna karşılık İstanbul Sanayi Odası'nın anketlerine göre; Orta ve küçük boy işletmelerde durum farklı.
"Son 6 ayda, 518 işyerinde 40 bin kişi işten çıkarılmış.
İşten çıkarılanların toplam çalışanlara oranı, geçen yıl 2,4 iken şimdi 7,7 olmuş.
Kasım 2000 krizinden bu yana kapanan işyeri sayısı 500'e yakın."
Yukarıda yansıtılan sanayı rakkamları, tüm sektörlere genelleştirildiğinde, krizin derinliği ortaya çıkıyor.Ancak... Gene de Güney Amerika, Rusya, Uzakdoğu krizleri kadar dramatik değil.Enflasyon rakkamları da öyle...Yüzde 500 - 1000 - 5000'li hiper enflasyonun "sosyal tsunami dalgaları" Türkiye'yi vurmuş değil.Eğer siyasette hiç yoktan yeni ve saçma sapan krizler üretilmezse ya da "seçimler yaklaşıyor" kaygısıyla sapmalar yapılmazsa... Program, Türkiye'yi ağır ağır ekonomi normallerine taşıyabilir.Önemli olan; Ankara'nın duyarlı olmasıdır... Ekonomi bürokrasisinin reflekslerde gene rötar yapmamasıdır... Olası spekülasyonlara karşı önlemlerin, A, B, C seçenekli planlarının hazırda bulundurulmasıdır.Örneğin... Yarınlarda, özellikle bazı yabancı bankaların doların yeterince ucuzladığını görüp alıma geçmeleri halinde, 20 - 25 milyon dolarlık işlemle dövizin yeniden tavan yapması olasıdır. Bu sabıka kayıtları zaten var... O halde... Türkiye, aynı tuzağa bir kez daha düşmemeli.Kurtlar sofrasında sotaya yatanlara olanak tanınmamalıdır.Ve de... Altını çizerek yineliyoruz... Hükümetin ortakları arasında gerginlik ya da başka bir nedenle kimsenin ayranı kabarıp siyasi kriz yaratmamasıdır.Yoksa... Yazının başlarında belirttiğimiz ekonomik küçülme rakkamı, sadece 3 aylık dönem içindir.1 yıla yayıldığında beklenen oran; Eksi yüzde 5 dolaylarındadır.Türkiye ekonomisi, "sağduyuyla" bunu aşabilir.Sınırların ötesinden yapılan değerlendirmeler, içerdeki karamsarlara göre çok daha umut verici.