Dostluklar - çıkarlar

Clinton'ın beyin takımından dinliyoruz:
"Gelecek yıl Bill Clinton'ın görev süresi bitiyor.
Eğer yardımcısı Al Gore, Başkan seçilirse, herhalde Clinton'dan kendi özel temsilcisi olarak yararlanır.
Dünyanın neresinde bir sorun varsa, Clinton'ı oraya gönderir, sorunu ona çözdürür.
Clinton'ın konuşmalarında inanılmaz bir büyü vardır."
Washington Temsilcimiz Yasemin Çongar da, dünkü yazısında Clinton'dan "Şeytan Tüylü Başkan" diye söz ediyordu.
"İki kez seçilmesine, bir dizi seks skandalına karşın popülaritesini koruyan hatta yükselten Başkan" diye ekliyordu.
Gerçekten...
Clinton'ın dün TBMM'de yaptığı konuşma, bu anlatımlara uygundu.
Türkiye'nin özellikleri, tarihi, dış ilişkileri ve Atatürk gibi çok duyarlı konularda söylemleri altı boş iltifatlar ya da dokunuşlar değildi.
Konuşma, belli ki iyi bir ekip tarafından hazırlanmış.
Ama...
Türkiye'nin bir önceki Washington Büyükelçisi Nüshet Kandemir'in "Bill Clinton'ı Arkansas Valiliği döneminden tanırım. Eşi ve kendisi, tarihe, bu bağlamda Osmanlı - Türkiye tarihine de özel ilgi duyarlar.
Bir ekibe hazırlatmışsa bile, konuşmasının çizgisini kendisinin saptadığına inanıyorum" dediğini de belirtmeliyim.

Amaçlar

Gene beyin takımından aldığım izlenimlerle, Clinton'ın bu gezi için amaçlarını yansıtayım.
- Türkiye ile ABD ilişkilerini karizmasıyla güçlendirmek.
- Demokrasiyle yönetilen tek İslam toplumu olması nedeniyle, ekonomiden laisizme ve insan haklarına kadar açılan geniş bir yelpaze ile Türkiye'nin model oluşturmasına katkıda bulunmak.
Bu bağlamda...
IMF'den AB'ye kadar Türkiye'ye bütün kanalların açılması için ABD'nin ağırlık koyduğunu belirtmek.
- Türkiye'nin, yörede enerji akslarının kesiştiği güvenilir ve istikrarlı bir ülke olması.
Örneğin...
Bakü - Ceyhan enerji hattının gerçekleşmesi...
- ABD ile Türkiye'nin yararlarının örtüştüğü, - diğer ülkelere göre öncelik taşıyan - bir stratejik ilişki oluşturmaları.
- Yaratılan olumlu ortamın ambalajı içinde, Kıbrıs ve Ege konularında bazı adımların atılması olanaklarını sağlamak.
..............
- Ve bütün bunların dışında, Clinton'ın yakınlarına dile getirdiği bir amacını daha ileteyim:
"Türkiye'nin bazı turistik yörelerine gitmek istiyorum.
Çünkü...
Bu yıl Türkiye'nin turist girdileri azaldı.
ABD'li ve Batılı turistlere, belki de öncülük etmiş oluruz."

Gerçekler

Yukarıda anlatılanlar için birkaç satır...
Önce şu "Şeytan Tüyü" özelliği.
Yıllar önceydi.
SSCB'nin bir numarası Podgorny de aynı kürsüden konuşuyordu.
Hiç de olumlu izler bırakmadı.
Hatta...
Bir parlamenter kürsüye gelerek, Podgorny'i öfkeden kıpkırmızı yapan laflar etmiş ve "Podgorny bu kürsüde konuşamaz" demişti.
Buz gibi bir hava esmişti.
Clinton ise beğeni kazandı.
Ama bunlar Meclis kubbesinde bırakılmak istenen hoş seda mıydı?
Sanmam.
Clinton'ın görev süresi 1 yıl sonra bitiyor.
Türkiye'ye karşı kişisel bir zorunluğu ya da Türkiye'den bir başarıyla içeride puanlarını artırma kaygısı yok.
Ayrıca...
Yakınlarından dinlediğime göre, Clinton'ın yerine Al Gore ya da bir Cumhuriyetçi seçilse bile ABD'nin Türkiye politikası değişmeyecek.
Ve nihayet petrol boru hattı...
Clinton'ın kurmayları tarafından Bakü - Ceyhan boru hattı için basın toplantısının bir teknede ve Boğaz'da yapılması - galiba vazgeçiliyor - öngörülmüş.
Böylece Türkiye ve dünya kamuoyuna, bir "çevre koruma" mesajı da verilmesi düşünülmüş.
"Her gün Boğaz'dan yüzbinlerce ton petrol yüklü Rus tanker sürülerinin geçmesine karşıyız" mesajı...
1974 silah ambargosunun Buzul Çağı'ndan bu sıcaklığa...
Acaba neden?
Bu sorunun cevabını hep hatırlamalıyız.
"Devletler arasında ebedi dostluklar değil, yararlar vardır."



Yazara E-Posta: gcivaoglu@milliyet.com.tr