BİRKAÇ gün evvel Avrupalı diplomatlarla konuşuyordum.
“Dünya liderlerinin bir araya geleceği toplantıda Fransa Cumhurbaşkanı Hollande’ın Putin’i Cumhurbaşkanı Erdoğan ile konuşturacağı” beklentilerini dile getirdim.
“Bu yüz yüze gelme olasılığının yüksek olup olmadığını”sordum.
Diplomatlardan biri şöyle cevap verdi:
“Putin’in istekli olmadığı açık. Hollande’ın, kulağından tutup Putin’i Erdoğan’ın karşısına oturtacak hali yok...”
Anladım ki Paris için beklentiler boş...
Biraz “Rusya’nın Türkiye’ye karşı açıkladığı ekonomik tedbirleri”konuştuk.
Özellikle “turizm ve Türk sebze ve meyvelerine uygulanacağı açıklanan ambargoyu...”
Gerilim sadece ekonomi kartlarının oynanmasıyla sınırlı kalacak mıydı?
Aldığım cevap başka tehlikelere de işaret ediyordu.
Diplomat önündeki kalemlerle masanın üzerinde “kurmayların harp oyunlarını hatırlatan” bir tablo çizdi.
.......................
Önce..
Bir kalem, iki yanına iki kalem daha.
Az ötesine aynısından.
Karşısına bir küllük, bir tane daha.
Anlattı...
Şu iki küllük Türk F-16’ları.
Kalemlere gelince...
Ortadakiler Rus bombardıman uçakları, iki yanlarında ise onları koruyan ileri tekniğe sahip savaş uçakları.
Eğer Türk uçaklarından bir tehdit olursa bombardıman uçaklarını koruyan Rus savaş jetleri ateş açabilir.
.......................
Eğer...
Ankara ile Moskova arasında gerilim düşürülmez ve Suriye’nin kuzeyinde sınırımıza yakın hatta 5-10 saniye bizim hava sahamıza girilmesi halinde böyle bir tehlikenin “masa üstü tatbikat görüntüsü” bu.
Ve...
Hiç arzu edilmeyen “karşılaşma/çatışma”orada, bu kadarla kalır mı, “sirayeti” olur mu, sorusu da ayrı.
“Kalemler ve küllüklerle”çizilen “savaş tablosu” düşünülmesi bile ürpertici.
“Allah korusun...”
Sağduyunun hakim olması, taraflar arasında “ortak akıl”çizgisine dönülmesi temenni edilir.
.......................
Putin, onu tanıyanların anlatımıyla “çabuk ateş alan fevri, kibirli ve -gücün hukuk olduğuna inanan- bir otoriter”lider.
Türk F-16’larının Rus uçağını düşürmesi, pilotlardan birinin ölmesi Putin’in imajına çizgidir.
Putin’in gücünü, Rus halkında “yeniden süper büyük Rusya”duygularını yükseltmesinden, “milliyetçilik duygularını” ateşlemesinden aldığı gerçeği hiç unutulmamalı.
Sovyetler Birliği dağıldıktan sonra ekonomik ve askeri alanlarda çöküşün Rus halkında yarattığı psikolojik komplekse iyi teşhis koymuş ve “milliyetçilik duygularına” oynayarak popülaritesini yükseltmiştir.
Çeçenistan, Gürcistan, Ukrayna, Kırım’ın alınmasıyla o duyguları tatmin etti.
Suriye’ye yerleşerek ortaya koyduğu “güç gösterisi” de stratejik amaçların yanı sıra psikolojik hamleyi de yansıtıyor.
İşte...
“Rus savaş uçağının düşürülmesi”bu “imaj yapılanmasına”, dolayısıyla, “Putin karizmasına”çizgi atılması gibi olarak algılanmıştır.
........................
Bütün bunlar gerilimin çözümünde “Putin’in psikolojisini dikkate alan” yaklaşımların ön alması gerektiğini gösteriyor.
PULUR VE DÜNDAR
ONAçoğumuz gibi ben de “hoca” derdim.
Gazeteciliğin nesli tükenmekte olan usta kalemlerinden biriydi.
Hastanedeki odasında son ziyaretimde ne yazık ki konuşamadık.
Izdırap çekmemesi için sürekli uyutuluyordu.
Kaybettik...
Allah rahmet eylesin.
Nur içinde yatsın.
........................
Başbakan, Başbakan Yardımcısı, iktidarın ağırlıklı isimleri, yazarlar, kanaat önderleri, hukukçular, Avrupa ve Amerika basını, diplomatları, içeride Cumhuriyet’le aynı görüşü paylaşmayanlar bile “tutuklanmamalıydı” diyorlar.
1950’li yıllarda, DP’nin en sertleştiği dönemlerde bile gazeteciler “tutuksuz” yargılanırdı.
AB müktesebatı da gazeteciler için “tutuksuz yargılanmayı” gerektiriyor.
Bu durumda Can Dündar ve Erdem Gül için “tutuksuz yargılanma”başvurusu kamu vicdanının nabız atışıdır.