ELBETTE kutsal kitap Kuran-ı Kerim’de de bu konuda bir ayet var ama yorumlar farklı olabiliyor.
Şu “örtünme” tartışmasına “örtünmenin miladından” girerek başlayalım.
“MÜSLÜMAN ZİHİNLER” kitabının yazarı profesör Rıaz Hassan’dan alıntılar yansıtıyorum:
Mekke’de daha İslam’dan önce de kadınlar örtünüyorlardı.
Sadece senede 1 gün örtülerini çıkarıyor, süsleniyor, damat adayları için kendilerini gösteriyorlardı.
İslam’la birlikte örtünme sürdü.
Ancak...
Tüm kadınları kapsayan bir uygulama değildi.
İslam Peygamberi Hz. Muhammed’in eşlerine ve kızlarına getirilen örtünme gerekliliği zamanla diğer kadınlara da yayılmıştır.
“Ulema” bu kararlarını, Müslümanların Peygamber’in sünnetleri (davranışları) yolundan gitmeleri övgüye değer gerekçesiyle Hz. Muhammed’in etrafındaki kadınların bu geleneği sürdürmesi gerektiğine hükmetmiştir.
Sünnetin tarihçesi ise şöyle: Hz. Muhammed ve onu takip edenlerin hakaretlere ve tacizlere maruz kaldığı ilk yıllarda Hz. Muhammed, eşlerine ve kızlarına halk içine çıktıkları zaman uzun peçeler takarak kendilerini korumalarını ve birbirlerini bu peçelerden tanımalarını emretmişti.
Eşleri ve kızları yabancılarla bir örtünün arkasından konuşmalıydılar.
İslam’ın ilk 200 yılına dair kanıtlar “kadınlardan iffetli bir şekilde giyinmeleri beklense de örtünmelerinin şart koşulmadığını” gösteriyor.
İslam’ın üçüncü yüzyılına gelindiğinde örtünme ve kadınların soyutlanması geniş çapta yerleşmiş bir gelenek halini almıştı.
Gene de kabile bölgeleri ve kırsal alanlarda bu geleneklerin herkes tarafından uygulandığı söylenemezdi.
BAŞÖRTÜLÜ EĞİTİMDE FİİLİ DURUM
Başörtüsü ya da türban...
Bu yasak hâlâ sürüyor mu sanılıyor?
Fiili olarak “yasak duvarı” yıkıldı bile.
Vakıf üniversitelerinde çok sayıda örtülü genç kızımız kampüslerde ve dershanelerde...
Hiçbirine engel yok.
Ders verdiğim bir vakıf üniversitesi sınıfında daha geçen yıl bile örtülü öğrencilerim vardı.
Boğaziçi gibi bazı devlet üniversitelerinde de yıllardır yasak uygulanmıyordu/ uygulanmıyor.
Diğer devlet üniversiteleri için de aynı şeyleri duyuyorum.
YÖK Başkanı’nın değişmesinden sonra “yükseköğrenimde başörtüsü yasağına” esneklik uygulaması yayılıyor.
Kısıtlamalarda ve yasaklarda direnen diğer üniversitelerde de kapıların açılması yakındır.
Yani...
“Bu sorun kendiliğinden çözüm yoluna girmekte” izlenimini veren işaretler yoğun.
İçi boş yasalar
Hukuk fakültesi öğrencilerine “içi boş yasalar” anlatılır.
Yasa vardır ama artık uzun süredir uygulanmaz.
Bir de örnek verilir.
Cumhuriyet’in ilk yıllarında “Men’i İsrafat (savurganlık yasağı)” konulmuştu kanunla.
O yıllarda ulusça tasarruf önemliydi.
Kurtuluş Savaşı’nın ekonomik çöküntüsü onarılıyor, temel yatırımlara öncelik veriliyordu.
“Men’i İsrafat” kapsamında “düğün giderleri de” sınırlanmıştı.
Evlenecek çiftler şatafatlı düğün davetleri düzenleyemezlerdi.
Zaman içinde bu yasal sınırlamaya kimse uymaz oldu.
Zaten koyulan limit de “komik kertede küçük” kalmıştı.
Yasa kâğıt üzerinde varlığını sürdürüyordu ama uygulamada yürürlükten kalkmıştı.
“Üniversitede örtünme”ye dönelim...
Bugünkü fiili durum yaygınlaşacak ve çok da uzun olmayan gelecekte yüksek öğrenimde “başı kapalı/açık” tartışması gündemden düşebilecektir.
Zamanın ruhu değişimi belirler.
İktidar-muhalefet uzlaşması
Satırlarım yanlış algılanmasın.
“Yeni yasal düzenlemeler yapılmasın, iktidar ve muhalefet uzlaşmasın” demiyorum.
Tam tersine...
“Zaten yasağın birçok yükseköğrenim kurumunda delindiğini, hatta bazılarında uygulamadan tamamen kaldırıldığını, kendiliğinden oluşan bu anlayış ikliminin, uzlaşma için ortamın daha uygun olduğunu” belirtmek istiyorum.
“Örtünme üzerinden” siyaset yapmak primi inişe geçti.
Ana muhalefet partisi CHP’nin de “gelin birlikte bu konuyu çözelim” adımı AKP’ye “başörtüsüyle yüksek öğrenim” üzerinden siyaset rantını kesmeyi hedefliyor olabilir.
Ama...
Bunu yaparken kendi tabanından kopmalar olasılığını da “bugünkü fiili durum” azaltmakta.
Yeni yasaları dayatan veya var olan yasalarda değişimleri zorlayan toplumun değişimidir.
Türkiye elbette bu küresel kuralın dışında kalamaz.
Toplumda uzlaşma yansıtan yeni uygulamalar kendi hukuki çerçevesinin eskizlerini çizmekte.