Putin’in nihai sigortası
İzinliyim ama kaşındım, yazmayı özlemişim.
İzin Anayasa değil ki…
Bir kez ya da arada delmelerle bir şey olmaz.
Hadi başlayalım…
……………….
Ukrayna Başkanı Zelenskiy, Cumhurbaşkanı Erdoğan’la görüşmek üzere İstanbul’a geldi.
“Tahıl koridoru” uygulamasının uzatılması dahil, ciddi sorunların yanı sıra, “Putin’in Ukrayna’da taktik nükleer silah kullanma olasılığı” gündeme geldi mi bilinmiyor.
Nükleer serpintilerle zehirlenirse Ukrayna tahıl koridorunun kıymetiharbiyesi ne olur ki!..
Açayım…
………………..
Financial Times dört imzalı bir makaleyle bu olasılık için ufuk turu yaptırıyor. (*)
Son cümlesi de şöyle…
“Nükleer silahlar, Putin’in bu savaşı feci şekilde kaybetmeye karşı sahip olduğu nihai sigortadır.”
Bu “nihai sigortanın atması” halinde sadece Ukrayna değil, nükleer serpintilerin rüzgârla dağılacağı -Türkiye dâhil- bütün komşu coğrafyalar, hatta Avrupa ve Rusya’nın kendisi de etkilenebilir.
Ancak gene de -Çetin Altan’ın söylemiyle- enseyi karartmayalım.
Şöyle ki…
MOSKOVA ZİYARETİ
Batılı ve Çinli kaynaklara göre, Çin Cumhurbaşkanı Xi Jimping geçen mart ayında Moskova ziyareti sırasında Putin’e “Ukrayna’da nükleer silah kullanmaması için uyarıda bulundu.”
Yüz yüze, sözlü ve net olarak...
Çin hükümetinin kıdemli bir danışmanı, uyarının gerekçesini
şöyle açıklıyor:
Çin, Avrupa ile zedelenmiş bağlarını onarma sürecinin merkezine bu sorunu almış bulunuyor.
Putin’i nükleer silah kullanmaktan caydırma etkisi Avrupa nezdinde Çin’in itibarını yükseltiyor.
Ayrıca…
Putin’in nükleer silah kullanma tehditleri, ABD ile Avrupa’yı yakınlaştırıyor.
Oysa Çin politikası bu
yakınlaşmaya karşı…
Xi Jimping’in Moskova ziyareti sonrasında yayımlanan ortak bildiride de nükleer silah kullanımı “kınanmaktaydı.”
Çin kaynaklarına göre, “ortak bildirideki bu ifade Çin’in dayatmasıyla yer aldı.”
ÇİN FAKTÖRÜ
Çin artık Amerika’yla boy ölçüşen ikinci süper güç.
“Rusya’nın abisi” konumuna geçti.
Rusya Batı’nın yaptırımlarından sonra ekonomik olarak da Çin’e bağımlı.
Geçen yıl Çin’in Rusya ile ikili ticareti 190 milyar dolarlık rekor seviyeye ulaştı.
Çin’in Rusya’dan enerji alımını yükseltmesi önemli bileşen.
Pekin’deki Renmin Üniversitesi’nde uluslararası ilişkiler profesörü Shi Yinhong, “Rusya nükleer silah kullanmak için Çin’den olumlu işaret almadı ve alamayacak” diyor.
Avrupa Birliği’nin dış politika şefi Josep Borrell de “Xi’nin Moskova ziyaretinin nükleer savaş riskini azalttığını ve Çin’in nükleer silah kullanımına karşı tavrını çok ama çok net bir şekilde ortaya koyduğunu” açıkladı.
Putin de zaten “taktiksel bir nükleer saldırının siyasi anlam taşımayacağını” söylemişti.
Belki de “söylemek zorunda” bırakılmıştı.
NATO VURUR
NATO’nun nükleer güce sahip devletleri ABD, İngiltere ve Fransa da “taktik nükleer silah kullanması halinde Rusya’yı NATO’nun konvansiyonel silahlarla vuracağını” açıklamışlardı.
Tüm bu uyarıların ardından Putin kamuoyu önünde uzun süre “nükleer silah kullanımından” söz etmedi.
Kremlin’e yakın kaynaklar “Putin’in taktik nükleer silahlar kullanımıyla ilgili senaryoları incelediğini ve bu seçeneğin Rusya’ya bir avantaj sağlamayacağına -bağımsız olarak- karar verdiğini” söylüyorlar.
Yani…
“Putin’in Batı tehditleri ve Çin uyarısıyla değil kendi iradesiyle karar verdiği” algısını yaratmak istiyorlar.
SİGORTA ATARSA
Gene de yakın zamanda Rusya’nın nükleer silahları Belarus’a gönderildi.
Putin ne yapmak istiyor?
Karar mı değiştirdi?
Eylemi ile söylemi çelişiyor.
Gerçekten Putin Ukrayna’nın karşı saldırısı başladığında “nükleer silah kullanmaya gerek kalmadığını çünkü Rusya kuvvetlerinin Ukrayna saldırısını engellediğini” söyledi.
Bu eylem ve söylem alacakaranlığında bir başka felaket senaryosu da konuşuluyor.
“Taktik nükleer silah kullanmak yerine Putin’in Avrupa’nın en büyüğü olan Zaporijya nükleer santralinde kaza süsü vererek bir patlama yaptırma” senaryosu…
Hatta “bu patlamayı Ukrayna’nın üzerine atacağı da…”
Sonuç…
Nükleer silah ve serpintileri kaygısı ortadan kalkmış olmasa bile “ötelenmiş” görünüyor.
Rusya’nın Ukrayna’da ulusal gururunun büyük yara alacağı bir hezimete uğraması ihtimaline kadar “ötelenmesine” işaret ediyorum.
O ihtimal ufukta göründüğünde Carnegie Rusya Avrasya Merkezi Direktörü A. Gabuev’e göre nükleer silah nihai sigortadır.
………………….
(*) Max Seddon, James Kynge, John Paul Rathbone, Felicia Schwartz… (5 Temmuz)
