Tanıştıkları zaman kadın, telefon santralı görevlisiymiş.Türkiye bu "tezkere" ile yeni bir ilişkiye giriyor....."Tezkereyle" hayatımıza giren bu ilişki nasıl sürecek?Nereye kadar sürecek?Dileyelim ki bir başka çuvalla ya da çuvallamayla bitmesin.Çünkü...ABDnin, Irakta ne kadar kalacağı hiç belli değil.Kamuoyu araştırmalarına göre Başkan Bushun puanları hızla düşmekte.Türkiyenin göndereceği asker de cankurtaran simidi olmazsa ve Bush yeniden seçilmezse, bir bakılır ABD kuvvetleri, Beyaz Sarayın yeni Demokrat patronu tarafından, ansızın Iraktan çekilmekte...Tıpkı, daha önce Vietnamdan da çekildiği gibi..O zaman, Irakı demokratlaştırmak, bölge haritasını yeniden çizmek gibi iddialar rafa kalkar, Türkiye kendini bir kaosun ortasında bulabilir.O halde Türkiye, Iraka "Neden buradayız?" sorusunun tutarlı cevapları ve bunların kısa sürede çözüm takvimi ile gitmelidir. Bir dostum, telefonda tanıştığı ve çok sevdiği kadına, öfkeli bir anında "Hayatıma telefon sesiyle girdin, silah sesiyle çıkacaksın" demiş. Türkiye Iraka neden asker gönderiyor?1- Kuzey Irakta PKK - KADEK üslerini dağıtmak, Türkiyeye insan ve lojistik yardım olanağını kesmek. Komşu topraklardan Türkiyeye PKK tehdidini noktalamak. Hiç değilse marjinal hale getirmek için.Bu bağlamda, ABD terörle savaşım kurmaylarıyla Ankarada toplantılar yapıldı. Ve toplantı biter bitmez tezkere Meclise getirildi.Bunu, "taraflar arasında bir anlaşmaya varıldığı" gibi yorumlamak mümkün.Gerçi, kamuoyuna bir açıklama yapılmadı ama bu doğal.PKKnın önüne al bak diye onu temizleme dosyasını açmak olur.O nedenle gizlilik yanlış değil... Ancak, plan ve yöntem gizli tutulur, ABD ile ilke olarak PKKyı Kuzey Irakta marjinal hale getirmek için güçbirliği yapılacağı açıklanmalıdır.2- Türkiye, Irakın toprak ve devlet bütünlüğüne çift dikiş atmak için de asker göndermekte.Irakta merkezkaç kuvvetiyle savrulmalar olmamalı, özellikle kuzeyde bir Kürt devleti kurulmamalı.Federasyon olacaksa da, merkez güçlü tutulmalı. Kuzeydeki otonom veya federe devlette ise Kerkük ve Musulun yanı sıra Tikrit dahil, yöre nüfusunun yarısını Sünni Arapların, Türkmenlerin, Asurilerin oluşturduğu bir yapılanma sağlanmalıdır.Türkiyenin asker göndererek bu doğrultuda etkili olabileceğini görmek için tepkilerin nereden geldiği de bir göstergedir. Tezkere Meclise gönderilince, aynı gün Talabaninin Ankara temsilcisinin basın toplantısı düzenleyerek "işgalci olursunuz" söylemi böyle bir gösterge.Türkiye, ABD ile Irakta jandarma görevinin yanı sıra sınırların sağlamlığı ve yeni Irakın yapılanmasında etkin olacağının anlaşmasını da sağladı mı? Sınırlara çift dikiş Nedenlere ve çözüm çeşitlemelerine devam...3- Iraktan sonra, sıranın Suriye ve İrana gelmesi olasılığının çok aşağılara çekilmesi için, bölgesel istikrarın sağlanması.Profesör Ümit Özdağ, başında bulunduğu Avrasya Stratejik Araştırmalar Merkezi için Suriye ve İranda üst düzey görüşmeler yaptı.İran, kendine özgü bir demokrasi sürecinde. Üzerine bela çekmek istemiyor. ABD de, İrana "Irak modeli" bir işgali hiç düşünmüyor.Suriye ise 3 - 4 yıl içinde demokratikleşme sürecini tamamlamak istiyor.Her ikisi de Türkiyenin Iraka asker göndermesine karşı değil.Yeter ki, Irakın ufuneti alınsın. İstikrar gelsin.Türkiyeden sadece "kendilerine biraz daha özen göstermesi" beklentileri var.Onların bu tutumu, "kuvvetli bir merkeze dayalı devlet" formülü için Türkiyenin elini güçlendiriyor.ABDye karşı Türkiye bu kartları iyi oynayabilir.4- Bir görüş de Türkiyenin 10 bin askerle yetinmemesi... Daha fazla asker gönderirse, ABD ile çözümleri paylaşmak için daha fazla ağırlık koyabilir."Çekiliriz" dediğinde ABDyi kolay göze alamayacağı bir boşluğu düşünmek zorunda bırakabilir. g.civaoglu@milliyet.com.tr Daha fazla asker