Zorlamalar...

Ankara'da 3 Anayasa değişikliğinin bir çerçeve madde içine topluca konulmasının hukuk olanakları araştırılmakta.
Örneğin...
"Anayasa'nın cumhurbaşkanı seçimi ile ilgili 101, parti kapatma ile ilgili 69 ve milletvekili maaşlarıyla ilgili 86. maddeleri aşağıdaki gibi değiştirilmiştir" ifadesi altına değişiklik metinlerini sıralamak... Bunların birlikte görüşülmesini ve birlikte oylanmasını sağlamak... Böylece ayrı ayrı oylamalarda, oy kaymalarını önlemek...
Çünkü...
Partilerin işlerine gelen maddeye oy verip, işlerine gelmeyen maddede yan çizmeleri kaygısı var.
Ne hazin ki partilerin birbirlerine güveni aşınmış.

Elmalar ve armutlar

Meclis Başkanı Akbulut, da bu toptan oylama olasılığını araştırıyor.
Akbulut'a göre "Anayasa tıpkı diğer kanunların usul hükümlerine tabi. Aradaki tek fark, 48 saat arayla iki kez oylanması. Belirli bir oy çoğunluğunu gerektirmesi."
Akbulut, "ama kanunlarda olduğu gibi Anayasa değişikliklerinin tek bir madde içinde sıralanmasına karşı İçtüzük'te bir madde yok. 69, 86 ve 101. maddelerde Anayasa değişiklikleri tek bir madde içine konabilir ve birlikte oylanabilir" diyor.
Ancak...
Akbulut ihtiyatlı.
Gene de "Meclis'in hukuk danışmanlarından görüş alacağını" söylüyor.
Meclis Başkanlığı danışmanlarından Prof. Erdoğan Teziç'e göre "üç Anayasa değişikliği, birbirinden çok farklı konular.
Milletvekili özlük hakları ile parti kapatmayı zorlaştırmanın ve cumhurbaşkanı seçiminin hiçbir ilgisi yok.
Anayasa, milletvekilinin özgür iradesiyle oy kullanmasını sağlamak için gizli oyu öngörmüş.
Şimdi bir tek oyun üç ayrı konuda - EVET - anlamına gelmesi, Anayasa'nın üzerine titrediği özgür iradenin baskı altına alınmasıdır. Yönlendirilmesidir.
Hukuki değimiyle irade ifsadı..."
Teziç, görüşünü dün TBMM Genel Sekreterliği'ne iletti.

Mahkemeden dönerse

Bu durumda, Anayasa Mahkemesi, "Anayasa'nın değiştirilmesi için usul hükmünün uygulanmadığı" gerekçesiyle, Anayasa değişikliklerini iptal edebilir.
İptal kararından önce, "yürütmeyi durdurma kararı alırsa 5 + 5'e göre cumhurbaşkanlığı seçimi de yapılamaz."
Bir yandan değişmiş fakat iptal edilmemiş bir yasa, öte yandan yürütmeyi durdurma kararı... Yoksa cumhurbaşkanı seçimi yapılamayacağı için Türkiye genel seçimlere gitmek zorunda mı kalır?

İmzalar... Açılmasın aralar

Aslında elmalarla armutları toplayan böyle bir pakete gerek yok.
Eğer imzalar şimdiden 300'ü aşmışsa DYP'nin de zaten bu yolda 82 imzalı bir (yedek) önerisi, Meclis Başkanlığı'na verilmiş bulunmakta.
400 oy neredeyse yakalanmış.
İmza sayısı pazartesiye kadar daha da artar.
İlla hepsi bir arada diye ısrar halinde, DYP "kıyak" diye anılan madde nedeniyle tek maddelik pakete imza koymaz. Turan Güven bunu açıkladı.
Üstelik...
Cumhurbaşkanı seçimine böyle akçalı bir maddenin gölgesi de düşmemeli.
Anayasa Uzlaşma Komisyonu tarafından partilerin kapatılmasını zorlaştıran madde, önümüzdeki haftalarda ayrı bir paket içinde yer alabilir, oylanıp kabul edilebilir.
Örneğin...
Milletvekili maaşlarını düzenleyen madde ve milletvekili dokunulmazlıkları hakkındaki maddelerle birlikte...
Anayasa Komisyonu Başkanı, sağduyulu Yalçınbayır da bu görüşte.
"Partiler birbirlerine güvenmeli, sözlerinin, imzalarının arkasında durduklarını kanıtlamalılar. Böyle zorlamalara gerek yok" diyor.
TBMM, demokrasiyi zenginleştirecek ve derinleştirecek bir deneyim sınavından geçmekte.



Yazara E-Posta: gcivaoglu@milliyet.com.tr