ABD nereye, dolar oraya?

Yükselen euro değil. Düşen dolar. Doların düşme serüvenini bir süredir yazıyoruz. Bazılarına göre bu düşüş ABD'deki aşırı boyutlardaki cari açıklardan kaynaklanıyor. Oysa ABD'de öteden beri cari işlemler açığı süregelir. Doların asıl düşme nedeni ise ABD'ye olan sermaye akımlarının yavaşlaması. ABD'ye akan güçlü sermaye akımları yavaşlayınca, dolar da haliyle düşüyor.
Tabii bu yavaşlamada büyüyen bütçe açığının payı var. Ama bir nedenle ABD ekonomisine olan güven toparlanırsa, sermaye akımları da yeniden ülkeye oluk oluk akabilir.
ABD ekonomisinin canlanması çok önemli. Çünkü bu ekonomi dünya ekonomisinin lokomotifi. 1992 - 2000 döneminde ciddi bir canlılık gösteren ABD ekonomisi, tıpkı 1991'de olduğu gibi yeniden tökezlemeye başladı. Bir yandan Bush'un izlediği yanlış politikalar sonucu ortaya çıkan kamu açıkları, diğer yandan 11 Eylül sonucunda çöken tüketici güveni ekonomik aktiviteyi adeta perişan etti. Yatırımlar düştü. İşsizlik artmaya başladı. Yukarıdaki grafikte de görüldüğü gibi, 2002 yılında en kötü noktasına ulaşan yatırım eğilimi ile iş talebi, 2003 yılının ilk aylarından itibaren toparlanmaya yüz tutuyor. Bu sevindirici.
Öte yandan, temmuz - eylül döneminde ekonominin yıllık bazda yüzde 8.2'lik büyüdüğü biliniyor. Bu gelişme daha çok stokların tazelenmesinden ve yatırımlardan kaynaklanıyor. Çünkü yatırımlarda yüzde 18.4'lük bir artış gözleniyor. Böylece ABD ekonomisi (GSYİH) üçüncü çeyrekte yüzde 12 büyümüş oluyor ve siparişler ekim ayında yüzde 3.3 artıyor. Kasım ayında Conference Board'un derlediği Tüketici Güven Endeksi son bir yılın en yüksek düzeyine ulaştı. Bu da ABD ekonomisinin bu yıl parlak bir döneme gireceğine işaret ediyor. Nihayet işsizlik müracaatları son 34 ayın en düşük düzeyi olan 351 bine düşmüş görünüyor.
Bütün bunlar ABD ekonomisinin 2004 yılında toparlanacağını gösteriyor. Bu durumda doların yükselmesi beklenir. Hemen olmasa da bir süre sonra. Ama bu sermaye akımları artıncaya dek. ABD dolarındaki düşüş sürebilir. Bu nedenle 1.23 paritesi belki de yetersiz. Yeterli olanını ise bilseydim, zengin olurum.