Meral Tamer
Tüm Yazıları
Bu arada iklim değişikliği cephesinde nicedir çalmakta olan tehlike çanlarının, nihayet Çin'den de duyulmuş olduğunu öğrendik. Amerika'dan sonra çevreyi en fazla kirleten 2. ülke olan Çin'de ilk kez Ulusal İklim Değişikliği Raporu yayınlandı.Merkezi Washington'da bulunan Worldwatch Enstitüsü, her yıl dünyanın dört bir yanından topladığı verilere, disiplinlerarası bir bakış açısı getirerek -sürdürülebilir bir toplum için- dünyamızın durumunu gözler önüne seren bir rapor yayınlar.2004 Dünyanın Durumu Raporu'nun alt başlığı Tüketim Toplumu idi. 2005'teki raporda Küresel Güvenliği Yeniden Tanımlamak konusuna ağırlık verildi. 2006 Dünyanın Durumu Raporu'nda ise kaçınılmaz olarak Çin ve Hindistan özel olarak incelendi. Dünkü haberler arasında bana göre en çarpıcısı, Avustralya'dan sonra Amerika'da da gökten yağan ölü kuşlardı. 3 hafta önce Avustralya'da gökten yağan binlerce karga ve güvercinin ölüm nedeni henüz belirlenememişken, geçen hafta da Teksas'ta onlarca sığırcık, serçe ve güvercin ölülerinin caddeleri doldurması, kuş gribi endişelerini arttırdı. Önceki gün açıklanan 2007 Dünyanın Durumu Raporu'nun alt başlığı ise Bizim Kentli Geleceğimiz! İnsanlık tarihinde ilk kez, kentlerde yaşayan nüfusun kırsal kesimdeki nüfusu geçeceği, tarihi bir dönüm noktası olan 2007 yılı için çok isabetli bir seçim. Zira kaotik kentleşme, gerek insan sağlığını gerekse çevrenin kalitesini olumsuz etkiliyor. Bugün kentlerdeki 3 milyar nüfustan 1 milyarı dış mahallelerde oturuyor; temiz suyu ve tuvaleti yok. Her yıl 1.6 milyon kişi temiz suya ulaşamadığı için ölüyor.2007 raporundan ilginizi çekeceğini umduğum birkaç veri: Dünyada kentlerde yaşayan nüfus, 1950'de 732 milyonken, 2006'da 4 kattan fazla artarak 3.2 milyara ulaşmış bulunuyor. Her yıl 60 milyondan fazla insan (Fransa'nın nüfusu kadar) kırsal kesimden kentlere göç ediyor (büyük çoğunlukla düşük gelirli bölgelere). Afrika'da bugün kentlerde yaşayan 350 milyon kişi, Amerika ve Kanada'nın toplam nüfusundan fazla. Dahası Asya ve Afrika'nın kentlerde yaşayan nüfusunun önümüzdeki 20 - 25 yıl içinde 2 katına çıkarak 3.4 milyara ulaşacağı kesin gibi. Kentli geleceğimiz Dünyada hızla artmakta olan kentli nüfusun büyük çoğunluğunu, düşük ve orta gelirli insanların oluşturduğu da malumumuz: Bugün Afrika ve Asya'da kentlerde yaşayanların yarısı temiz suya ulaşamıyor. Kentlerdeki hava kirliliği nedeniyle her yıl 400 bini Çin'de olmak üzere toplam 800 bin kişi hayatını kaybediyor. Dünyada hâlâ elektriğe ve diğer enerji kaynaklarına ulaşamayan toplam 1.6 milyar insan var ve bunlardan beşte biri, yani 320 milyon kişi kentlerde yaşıyor. Araştırmalar, insanların kasaba ve köy pazarlarında, süpermarketlere göre birbirleriyle 10 kat daha fazla selamlaştığını, sohbet ettiğini, sosyalleşme fırsatı bulduğunu gösteriyor. 1980'lerde yılda ortalama 177 milyon kişi doğal afetlere maruz kalırken, 2001'den bu yana her yıl doğal afetlerden zarar gören insan sayısının 270 milyona çıktığı dikkati çekiyor. mtamer@milliyet.com.tr Şehirleşen yoksulluk