Önümde Türkiye İstatistik Kurumu TÜİK’in yeni Başkanı Birol Aydemir’in gönderdiği küçük bir takvim var. Hayatımda bugüne kadar hiç masa takvimi kullanmadım, ama bunu gözümün önünden ayırmayacağım.
Her şeyin bir ilki var, ayrıca bu takvimin benim için çok önemli bir özelliği var. Daha önce de yazdım. Haklı Kadın Platformu olarak en önemli hedeflerimizden biri, Türkiye’deki tüm istatistiklerin kadın-erkek diye ayrılabilmesi; diğeri de toplumsal cinsiyet uçurumunun mertebesini ortaya koymamıza yarayacak yeni kadın-erkek istatistiklerinin oluşturulması.
Kadının durumunu gözler önüne serecek yeni veri tabanının elle tutulur hale gelmesi, elbette zaman alacak. Ama umuyorum ki 4-5 yıl sonra, hükümet yetkililerinden kadınların durumunu iyileştirmek üzere bir talepte bulunurken, TÜİK’in yeni istatistikleriyle elimizi güçlendirme imkânını bulacağız.
Küçük masa takvimim
Gelelim TÜİK’in küçük masa takviminin beni neden sevindirdiğine... Açıyorsun herhangi bir sayfayı; önlü-arkalı aynı ay. Bir yüzünde TÜİK’in o ayki yayınları, diğer yüzünde o ay içinde hangi tarihte hangi haber bültenlerinin yayınlanacağı...
Örneğin TÜİK’in bu ay 2 yayını var: “Veriye Erişim ve Yayın Kataloğu 2012” ve “Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması 2008”. 2008 tarihini görünce TÜİK çok geriden geliyor diyeceksiniz; ama 2 sayfa sonra mart ayı yayınları arasında “Gelir ve Yaşam Araştırması Mikro Veri Seti 2010” var. Demek ki bu işler böyle yürüyor. Nisanda aynı araştırmanın 2009 sonuçlarını elde edeceğiz.
Mayıs ayında yayınlanacak “Hanehalkı İşgücü Anketi Veri Seti 2011”i merakla bekliyorum. Haziranda “İntihar İstatistikleri 2011” geliyor. Son 2 yıldır aksama olmuştu, eminim bundan sonra olmayacaktır. Ekimdeki “Kültür İstatistikleri”nin içeriğini bayağı merak ediyorum.
Kadınlar neresinde?
Rakamlarla oynamayı seven biri olarak, TÜİK’in sayıları 100’ü bulan bültenlerine artık günü gününe, atlamadan bakma imkânım olacak. Takvim önümde. Mesela bakalım yarın ne var? Yarın 2011 kasım ayı sanayi üretim verileri açıklanacakmış. Salı günü kasım dış ticaret verileri ve kırmızı et üretim istatistikleri geliyor. Belediye atıksu istatistikleri mi istersiniz, termik santral su, atıksu ve atık istatistikleri mi...
TÜİK bültenlerinin üzerinden geçerken mesela “Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması 2012”de kadın-erkek farkı gözetildi mi; gözetildiyse sonuç ne çıkacak, merakla bekliyorum. Keza “Hanehalkı Yurtiçi Turizm Araştırması”nda da umarım kadın-erkek ayırımı yapılmıştır.
TÜİK İzmir Bölge Müdürü Rıdvan Yaka, kurumun yıllar sonra ilk kez geçen yıl mayısta yayınladığı “Türkiye’de Kadın İstatistikleri”ni geçtiğimiz aylarda yollamıştı. Şimdi de yeni başkandan 2012 takviminin yanı sıra, yine küçük formatta hem türkçe, hem de ingilizce “2011 Rakamlar Ne Diyor?” kitapçığı geldi.
Toplumun herhangi bir kesimi adına sağlıklı taleplerde bulunabilmek ve arzu edilen sonuçları elde edebilmek açısından ölçümlemeler, istatistikler belki de en kritik faktör.
2012’nin şu ilk günlerinde, bana istatistikler üzerine düşünme fırsatı verdiği için TÜİK Başkanı Aydemir’e teşekkür ederim.