Mahalle isimleri tarih mi oluyor?
Konak Belediyesi, nüfusu 300’ün altında kalan 20 mahallenin birleştirilmesi kararını almış. Karara göre; Akdeniz, Bozkurt, Çınarlı, Fevzipaşa, Güneş, Güzelyurt, Hurşidiye, Kahraman Mescit, Kestelli, Konak, Kurtuluş, Odunkapı, Oğuzlar, Sümer, Nedim Tuğaltay, Vezirağa, Yenigün, Uğur ve Tan mahalleleri birleştirilip yeni isimler verilecekmiş.
Geçen yüzyıllarda da çeşitli nedenlerle mahalle ve sokak isimleri değiştirilmişti. Büyüklerinin nüfus kâğıdında yazılı olan Çorakkapı, Ahmetağa, Şeyh ve Abdullah Efendi mahallelerini merak edip gidenler, arasalar da bu mahalle ve sokakları bulamaz. Selahattinoğlu, Hanbey, Selvili Mescit, Kefeli, Cami-i Atik, Cedid, Kasap Hızır ve Hahambaşı mahalleleri, kentin belleğinden silinip gitti. Tepecikliler, henüz Yenişehir adına alışamadı. Doç. Dr. Erkan Serçe’nin ‘İzmir’de Muhtarlık Teşkilatının kurulması ve İzmir Mahalleleri’ araştırmasını okursanız, zaman içinde yapılan isim değişikliklerini görürsünüz.
Belleği silmeyin
Birleştirilmesi düşünülen mahalleler arasında, hane ve muhtarlığa kayıtlı insan sayısının az olduğunu biliyoruz. Ancak, bu mahallelerde gündüzleri on binlerce insanın çalıştığı işyerlerinin olduğunu unutmayalım. Örneğin, Güzelyurt Muhtarlığı’na kayıtlı aile yok, ikamet eden insan sayısı, bekâr odalarında kalan 27 kişiden ibaret. 9 sinagog, hahamhane, tarihi Abacıoğlu Piyale, Küçük Karaosmanoğlu hanlarına, Yeşildirek Hamamı’na, Havra Sokağı’na, Kuyumcular Çarşısı’na ve benzeri işyerlerine ev sahipliği yapan mahallenin muhtarlık sorunları, hane sayısı fazla olan mahallelere göre daha fazla, günlük insan hareketi yüz binlerin üzerindedir.
Demek istediğim; ikide bir kentin sokak ve mahalle isimlerini değiştirmek, kent belleğini silmekten başka işe yaramaz. Bir zamanlar İzmirli ailelerin yaşadığı bu kadim mahalleler neden göç verdi, haneler neden depo ve atölye olarak kullanılıyor, bunlara çözüm bulmak gerekir... Türkiye’nin ve İzmir’in nüfusu devamlı artarken Konak ilçesinde nüfusun devamlı azaldığına dikkat çeken, Kent Stratejileri Merkezi Yöneticisi Ali Rıza Avcan’ın ‘Nasıl bir belediye yönetimi?’ başlıklı makalesinin okunmasını öneriyorum. İzmir tarih projesinde adı geçen mahallelerin birleştirilip isimlerinin değiştirilmesine, projeyi hazırlayan kurumdan nasıl tepki gelecek, merak ediyorum. Nedim Tuğaltay Mahallesi’ne neden bu ismin verildiğinin öyküsünü yazarsam ağlarsınız... Büyükşehir ile Konak belediyelerine ev sahipliği yapan Konak’ta, sayısı artarak büyüyen göçü durdurmak için projeler üretmek lazım.
Göç sorununu ciddiye alıp masaya yatırmanın zamanıdır.