Boru hatları mı? İnsan hakları mı?

Lütfen düşünün ve bir defada cevap verin: Boru hatları mı daha çok ilgilendiriyor sizi, insan hakları mı? Bakü - Ceyhan boru hattıyla ilgili anlaşmanın parafe edilmiş olması mı daha önemli sizin için, İstanbul'daki AGİT zirvesinde kabul edilen Avrupa Güvenlik Şartı mı?
Seçiminizi kolaylaştırmak için işte birkaç ipucu. Eğer:
* Bakü - Ceyhan boru hattından yılda 50 milyon ton petrol akacak olması;
* Türkiye'nin Ortaasya ve Kafkasya'dan Avrupa'ya yönelik petrol trafiğinde önemli bir ülke haline gelmesi;
* ABD'nin bölgesel stratejisinde Türkiye'nin yeni bir önem kazanması;
* Boru hattının Türkiye sınırları içindeki 1037 kilometrelik bölümünün yapımı Türkiye'de iş ve istihdam yaratması;
* Boru hattının işletiminden yılda 100 milyon dolardan başlayıp 300 milyon dolara doğru yükselen bir gelir elde edilecek olması;
* Türkiye'de yeni rafineri yatırımlarının gündeme gelmesi sizi yakından ilgilendiriyorsa o zaman belki Bakü - Ceyhan hattı sizin için fevkalade önemli olabilir; "benim AGİT'e falan aklım ermez, para getirecek boru hattı benim için daha önemli", diyebilirsiniz.
Yok eğer:
* Silahlı çatışmaların engellenmesi;
* Uluslararası terörle mücadele edilmesi;
* Örgütlü suç çeteleriyle mücadele edilmesi;
* Çevre kirlenmesinin yeni önlemlerle önlenmesi;
* Ekonomide şeffaflığın sağlanması;
* Hukuk hakimiyetinin eksiksiz sağlanması;
* İnsan hakları ihlallerinin önlenmesi;
* Azınlıkların haklarının korunması;
* Her türlü işkencenin yasaklanması;
* Kadınlara karşı her türlü ayrımcılığa son verilmesi;
* Basın - yayın ve iletişim özgürlüğünün eksiksiz sağlanması;
* Sivil toplum kuruluşlarının demokrasinin vazgeçilmez unsurları olarak kabul edilmesi sizin için önemliyse o zaman AGİT Zirvesi'nde kabul edilen Avrupa Güvenlik Şartı sizin için daha önemli bir belge sayılabilir, "beni boru hatlarından önce insan hakları ilgilendiriyor" deyip seçiminizi o yönde yapabilirsiniz.
Aslında yapay bir ikilem yaratıp gereksiz bir seçime koşullandırdım sizi. Tabii ki boru hatlarıyla insan hakları arasında, Bakü - Ceyhan anlaşmalarıyla AGİT Avrupa Şartı arasında bir seçim yapmak zorunda değiliz. İkisi de çok önemli bizim için. 21. yüzyılın dünyasında bir yerlere gelmek istiyorsak ikisinin önemini de kabul etmek durumundayız.
Evet bu böyle de sorun şurada: Boru hatlarının önemini daha kolay kabul ediyoruz, AGİT şartlarını ve insan haklarını ise bazen hafife alıp henüz hakketmediğimiz bir lüks gibi görebiliyoruz.




Yazara E-Posta: oulagay@milliyet.com.tr