Dün Meclis’te bedelli askerlik rüzgârı esiyordu.
Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun Ak Parti grup toplantısında yapacağı konuşmanın bir müjdeyle sona ereceğinin ifade edilmesi, hükümet cenahında, kararın “müjde” olarak nitelendiğini gösteriyordu.
Grup toplantısının sonunda, iki ismin etrafında sevgi yumağı vardı.
Birincisi, engelli vatandaşların gösterdiği ilgi nedeniyle Meclis koridorlarında zor ilerleyen Başbakan Davutoğlu, ikincisi ise bedelli askerlik konusundaki çabaları Ak Parti saflarına katılmadan önce başlayan Başbakan Yardımcısı Numan Kurtulmuş.
O kadar ki Kurtulmuş, “Hayırlı olsun, gözünüz aydın” temennilerini ev sahibi sevecenliğiyle yanıtlıyor, “Benim şahsi başarım değil, hepimize hayırlı olsun” cevabını veriyordu.
Davutoğlu-Özel görüşmesi
İşin doğrusu, bazı durumlarda bir karara varabilmek bile başlı başına önemlidir.
Bedelli askerlik meselesi de hükümet açısından böyle bir aşamayı ifade ediyordu.
16 Kasım’da, bu köşede, “Yeni bir seçime doğru yol alırken reel politik baskın çıkar da bedellide yeniden karar kılınırsa bu kez beklentilerin ne ölçüde karşılanacağını göreceğiz” diye yazmıştım.
Çünkü son bedelli uygulamasında, o dönem için çok yüksek bulunan 30 bin lirayı ödeyen 70 bin kişi çıkmıştı. Devletin kasasına giren para 2 milyar 130 milyon lirayla sınırlı kalmıştı.
Aynı yazıda, birçoğu saygı sınırlarını aşan yüzlerce elektronik postaya muhatap olmama yol açan bazı bilgiler de aktarmıştım.
Genelkurmay karargâhının bedelli askerliğe neden karşı olduğunun gerekçelerini sıralamıştım.
Hatırlatmakta yarar var.
Genelkurmay, bugüne kadar dört kez hayata geçirilen bedelli askerlik uygulamalarından alınan sonucun beklentilerin altında kaldığını, askerliğini normal koşullarda yapanlar üzerinde moral-motivasyon açısından olumsuz etki yarattığını, maddi olanağı olmayanlar açısından eşitsizlik doğurduğunu düşünüyordu.
Ayrıca, bedelli uygulamasının, alanında yetişmiş, uzman personel ihtiyacının karşılanmasını sekteye uğratabileceği, askerlik sürelerinin kısaltılmasının ardından, özellikle kısa dönem askerlik yükümlülerinin iç güvenliğin sağlanmasındaki katkısının zaman içinde azaldığı görüşündeydi.
Ve nihayet, karargâh, Irak ve Suriye merkezli gelişmeler ve iç güvenlik gerekçeleriyle konjonktürel olarak da bedelliye karşıydı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, “TSK’nın kanaatini bir kenara koymak da mümkün değil. Sırtımızda gerçekten ağır bir küfe var” açıklaması da dikkate alındığında, bedelli konusunda umutla bekleyenlerin biraz daha bekleyeceği ihtimali güçlenmişti.
Genelkurmay’ın çekinceleri, dün Davutoğlu, “1 Ocak 2015 tarihinde 28 yaşından gün almış olan veya 31 Aralık 2014 itibarıyla 27 yaşını doldurmuş olan vatandaşlarımıza bedelli askerlik imkanı getiriliyor. Bu vatandaşlarımız 18 bin lira ödemek karşılığında askerlik görevini yapmış sayılacak” açıklamasını yaparken de aynen geçerliydi.
Buna karşın, hükümet, bedelli uygulamasının bir kez daha gerçekleştirilmesinde karar kıldı.
Son Yüksek Askeri Şura toplantısında ele alınan konunun Davutoğlu ile Genelkurmay Başkanı Orgeneral Necdet Özel’in toplantı sonrasında yaptığı dar kapsamlı görüşmede detaylı olarak konuşulduğu belirtiliyor.
‘Saygıyla karşılıyoruz’
Dün görüştüğüm askeri kaynaklar, “Genelkurmay Başkanı konuya ilişkin görüşlerini Sayın Başbakan’a bütün yönleriyle iletti. Bugün buna ilave edilecek bir başka husus yok. Hükümetin kararını saygıyla karşılıyoruz” dediler.
Çekincelerini sıraladıktan sonra her defasında kurdukları son cümle, “Son karar siyasi iradenindir” olan askerin, farklı bir yaklaşım göstermesi zaten beklenemez.
Sonuçta, hafta sonunda olgunlaştırılan, önceki gün Bakanlar Kurulu toplantısında kabine üyeleriyle paylaşılan, ancak Davutoğlu açıklayana kadar beklenen bedelli askerlik kararı çıkmış oldu.
Dün Meclis koridorlarında, yaş sınırının 29’dan 28’e düşürülmesinin uzun süre tartışıldığı, ödenecek bedelin 15-16 bine indirilmesinden son anda vazgeçildiği konuşuluyordu.
Her seferinde, hedef kitlesinin yaklaşık üçte biri oranında başvuruyla sonuçlanan bedelli macerası bu kez nasıl bir sonuçla kapanacak göreceğiz.
Askeri uzmanların tahminlerinin 200 bin bandında olduğunu not edelim.