Zeynep Aktaş

ABD’nin ‘İran’ kararı petrol ve doları güçlendirdi, gelişmekte olan ülke paralarında değer kaybı yaşandı. Mevcut gelişmelerde bir değişiklik olmazsa faizin ibresi yukarı doğru görünüyor.

Piyasalarda yaz sıcakları erken yaşanıyor. ABD Başkanı Donald Trump’ın İran ile yapılan nükleer anlaşmadan çekilmesi ve tekrar yaptırım uygulamaya başlanacağını açıklamasıyla aşırı ısınan piyasalarda fiyatlarda sert oynaklık gözleniyor. Zira bu karar Ortadoğu açısından belirsizlikle dolu bir sürecin başlangıcı. Verilere baktığımızda gösterge faiz 15.70’e dayandı. Bu, 2009’dan beri en yüksek seviyeleri gösteriyor. Öte yandan dolar/TL 4.27, BIST 100 endeksi 100 bin sınırında. Sıcak para girişinde azalma, FED’in para politikası, yurtdışı gelişmeler ve seçim süreci döviz ve faizde yükselişe neden oluyor. Mevcut verilerde değişme meydana gelmezse teknik olarak faizlerde yön yukarı doğru. Gösterge faizde yüzde 17 ve yüzde 25’e doğru kademeli atak yaşanabilir.

Borsa sınırdan döndü

Yabancıların bir süredir satışlarının sürmesi ve ABD’nin İran hamlesi ile BIST 100 son 11 ayın en düşük seviyesini test etti. BIST 100 97.849 puanı test ettikten sonra yönünü yukarı çevirdi. Endekste ilk güçlü direnç 102.500

Piyasalar dalgalı bir dönem geçiriyor. Geçen hafta gelişmekte olan ülkelerin tahvillerinde 1 milyar dolarlık satış gerçekleşti. Türkiye’de ise satışlar daha güçlü. Dalgalanma sürecek.

Piyasalarda oynaklığın arttığı bir dönem yaşanıyor. Gelişmekte Olan Piyasalar Endeksi 26 Ocak’tan bu yana düşüş eğiliminde. Endeksler sürekli geriliyor. Bu piyasalardan para çıkışı yaşanıyor. Gelişmekte Olan Piyasalar Endeksi kademeli olarak düşüş eğilimini sürdürüyor. MXEF 26 Ocak’ta 1.273 seviyesinde bulunurken, 4 Mayıs’ta 1.138’e geriledi. Endekste 26 Ocak’tan bu yana yaşanan düşüş yüzde 10 oldu. Aynı sürede BIST 100 Endeksi de 120.702 seviyesinden 102,599’a geriledi. BIST 100 Endeksi’ndeki düşüş oranı ise yüzde 15 oldu. BIST 100 Endeksi gelişmekte olan ülke borsalarına göre yüzde 5 daha fazla değer kaybetti.

Sert hareketler

Türkiye’de kredi kuruluşlarının not değerlendirmesi, jeopolitik riskler, ekonomik verilerdeki kırılganlık ve seçim süreci ile satışlar daha da belirgin hissediliyor. Gelişmekte Olan Piyasalar Endeksi toparlanmadıkça düzelme zor görünüyor. Son bir haftadaki veriler takip edildiğinde yurt içinde enflasyonun beklentilerin üzerinde seyrettiği ve küresel piyasalarda bozulan risk

Türkiye’ye yurtdışından para girişi sürüyor fakat hisse senetlerine değil. Bu nedenle borsada satış baskısı hakim. Tahvilde ise yılbaşından bu yana 1.1 milyar doları aşan bir giriş yaşanıyor.

Borsadaki yabancı payı azalmaya devam ediyor. 26 Nisan 2018 itibariyle yüzde 63,87 seviyesinde. Yılbaşında oran yüzde 65,64 idi. Yabancı payı son 8 yılda en düşük yüzde 62, en yüksek yüzde 67.5 oldu. Mevcut seviye diplere yakın.

Haftalık sıcak para hareketine baktığımızda yabancıların hisse satışı yaparken tahvil aldığı gözlenmekte. Nette 136 milyon dolarlık alım yapıldı. Para girişi var fakat hisselere değil. Bu nedenle borsada satış baskısı güçleniyor. Yılbaşından bu yana hisse senetlerinde 735 milyon dolar çıkış oldu. Tahvilde 1 milyar 150 milyon dolarlık giriş var. Türkiye’ye giren sıcak para yılbaşından bu yana sadece 415 milyon dolar.

Yerli dolara döndü

Bu yıl döviz pozisyonu en yüksek seviyeye çıkan yurtiçi yerleşik yatırımcılar, döviz alıyor. Bankalardaki döviz pozisyonu 6 Nisan haftası 164 milyar dolara kadar gerileyen yurtiçi yerleşikler 13 nisan haftasında 1 milyar 352 milyon dolarlık alım yaptı ve döviz mevduatları 165.3 milyar dolar oldu. 20 Nisan haftasında ise yurtiçi yerleşiklerin

Merkez Bankası faizi piyasa beklentilerinin üstünde 75 baz puan artırdı. Fakat küresel piyasalardaki olumsuz dalgalanma ve seçim süreciyle faiz artışının etkisi 15 dakika sürdü.

Tüm gözlerin kilitlendiği 25 Nisan faiz kararı açıklandı. TCMB geç likidite penceresinde (GLP) faizi 75 baz puan artırdı. Son günlerde ihtiyaç duyulması halinde ilave sıkılaştırma yapılabileceğini belirten TCMB sıkı para politikası duruşunu değiştirmedi. Enflasyona odaklı tavrını korudu. Fakat küresel piyasalardaki satış dalgası ve yurt içerisindeki seçim süreci ile TCMB’nin faiz kararı beklenen etkiyi göstermedi. TCMB kararı sonrası ilk tepkisi olumlu olan piyasalar 15 dakika sonra yeninden hareketlendi. Dolar/TL faiz kararı ile 4.0350 seviyesine kadar çekildikten sonra yeninden 4.0931 seviyesine yükseldi. BIST 100 Endeksi 109.920 seviyesini gördükten sonra 107.918’e geriledi. Gösterge faiz ise 14.27-14.25 bandındaki hareketini korudu.

Faiz artışı öncesinde piyasanın genel beklentisi geç likidite penceresi (GLP) fonlama faizinde artış meydana gelmesiydi. Yerli yatırımcılar 50 baz puanlık bir artış beklerken, yabancı yatırımcıların faiz artış beklentisi 75-125 arasındaydı. Analistlerin faiz kararı öncesinde

Seçim takviminin netleşmesiyle piyasalarda oynaklık arttı. Gözler 25 Nisan Para Politikası Kurulu toplantısında. Yabancı yatırımcı faizlerde 75-100 puan, yerliler 50 baz puan artış olmasını bekliyor.

Seçim sürecine girilmesiyle beraber piyasalarda hareket marjları yükselmeye başladı. Cumhurbaşkanı’nın 24 Haziran’ı işaret etmesiyle birlikte borsa yükselirken dövizin de ateşi duruldu. Seçim kararını olumlu karşılayan piyasalar, 25 Nisan Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısı için de şimdiden pozisyon aldı. Toplantı oldukça önemli. Zira 7 Haziran’a kadar yeni bir toplantı yok. 24 Haziran tarihiyle birlikte Dolar/TL kuru 4.1940’dan 4.00 lira seviyesine çekilirken BIST 100 Endeksi 112.406’ya kadar çıktı. Haftanın son gününü borsa 110.932, dolar kuru 4.0762, gösterge faiz ise 14.14 seviyesinden tamamladı. Kredi risk primi ise 196 seviyesinde bulunuyor.

Peki faizler ne olacak?

Para piyasalarının gündeminde seçim kararıyla birlikte Merkez Bankası’nın alacağı aksiyon öne çıktı. Seçimlere gidilirken bir faiz artışı olacak mı? Verilere baktığımızda beklentilerde bozulmalar gözleniyor. Merkez Bankası’nın 2018 Nisan Beklenti Anketinin sonuçları pek de iç açıcı değil. Anket sonuçlarına göre yıl

Bir süredir satış baskısı altında olan piyasalar erken seçim açıklamasıyla birlikte tekrar hareketlendi. Seçim süreci; kur, borsa ve faizde oynaklığı artırabilir.

Artan jeopolitik riskler, ABD ve Rusya arasındaki gerilim, yurt içinde şirket borçlarının yeniden yapılandırılmasına ilişkin haberlerle satış baskının arttığı piyasalarda şimdi de erken seçim çağrısının yarattığı bir oynaklık gözleniyor.

MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin erken seçim çağrısı, ilk etkisini gösterdi bile. Bahçeli’nin ‘Erken seçim yapılmalı’ çağrısıyla dolar kuru 4.07 TL’den yönünü yukarı çevirerek 4.1266’ya kadar yükseldi. Borsada ise endeks yüzde 3’ün üzerinde değer kaybederek 108.001 seviyesine kadar geriledi.

Bahçeli, partisinin TBMM’deki grup toplantısındaki konuşmasında “Türkiye’nin seçim için 3 Kasım 2019’u beklemesi mümkün değil” dedi. Cumhurbaşkanlığı ve milletvekili seçimlerinin aynı gün yapılması gerektiğini söyleyen Bahçeli, seçim için 26 Ağustos 2018 tarihini işaret etti.

Kur nereye gidebilir?

Seçimin normal zamanı 3 Kasım 2019 tarihinde. Önümüzdeki 26 Ağustos günü ise 24 Ağustos’ta tamamlanacak olan Kurban Bayramı tatilinin hemen sonrasına geliyor. Bu nedenle tarih konusunda tartışmaların

BIST 100 Endeksi 5 Kasım 2010’dan bu yana dolar bazında % 48 değer kaybederken teknoloji sektörü hisseleri aynı sürede dolar bazında yüzde 100’lük getiri sağladı.

Hisse senetleri piyasasında sular bir türlü durulmuyor. Dolar bazında ucuz olan fiyatlardaki iskonto, kurların hareketlenmesiyle daha da arttı. Halihazırda borsadaki şirketlerin piyasa değeri 212 milyar dolar. Halbuki 5 Kasım 2010 tarihindeki değer 306 milyar dolar seviyesinde bulunuyordu. Aradan geçen sekiz yıllık zaman diliminde şirketlerin piyasa değeri yüzde 30 eridi. Aynı süre içinde borsadaki şirketlerin fiyat/kazanç oranı 13,29 seviyesinden 10,44’e geriledi. Fiyat kazanç oranının bu seviyelere gelmesi dolar bazında borsanın cazip hale geldiği şeklinde yorumlanabilir. Dolar bazında BIST 100 Endeksi 5 Kasım 2010 yılında test ettiği 51.382 seviyesine göre yüzde 48,25 oranındaki ıskontoyla 26.592 seviyesinden işlem görüyor.

En hızlı yükselenler

Endekste dolar bazında oluşan bu yüksek değer kaybına rağmen dolar bazında değer kazanan üstelik bu kazançları yüzde 100’ün üzerinde gerçekleşen 26 hisse senedi bulunuyor. Bu hisselerin 13 tanesi BIST 100’de yer alıyor. Dolar bazında en fazla kazandıran sektörler; Teknoloji, Metal

ABD’nin Suriye’ye müdahale ihtimali jeopolitik endişeleri yükseltirken Trump’ın Twitter mesajlarıyla dövize yönelim arttı. Dolar 4.1815 TL ile rekor tazeledi. Peki dolar tekrar 4 liranın altına iner mi?

Piyasalardaki yüksek oynaklık devam ediyor. Dolar kuru yeni bir rekor kırarak 4.1815 seviyesine tırmanırken euro da 5.1812 ile tarihi zirvesini yineledi.

10 yıllık tahvil faizi ise yüzde 14.70 ile rekor tazeledi. Yabancıların TL’deki pozisyonlarını azaltarak dövize geçmeleri, kurun da yükselişine ivme kazandırıyor. Suriye’de kimyasal silah kullanımı söylemlerine ABD’nin tepki vereceğini açıklaması sonrasında Trump’ın Twitter’da “Hazırlan Rusya, füzeler Suriye’ye geliyor” yazması piyasalarda sert dalgalanma getirdi. BIST 100 Endeksi 106.624 seviyesine kadar geriledi.

Zorlu bir süreç...

Kurdaki yükselişin kalıcı olup olmadığı ve tekrar 4 liranın altına inip inmeyeceği merak edilen en önemli konu. Görüntü, önümüzde zorlu bir sürecin olduğu yönünde. Merkez Bankası’nın nisan toplantısı önemli. Yabancılar enflasyonun yükseleceği ve faizlerin artmayacağı beklentisiyle TL’den çıkarak alternatiflerini değerlendiriyor.

Bu da TL varlıklarında sert fiyat hareketlerini getiriyor. Ata Portföy