Ukrayna'da Kahovka Barajı'na düzenlenen saldırıyla ilgili neler biliniyor?

Sel felaketi yaşanabileceği kaygısıyla, çevrede yaşayan binlerce kişi tahliye edildi. Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy, yaklaşık 80 köy ve kasabanın sular altında kalabileceğini söyledi.

Ukraynalı yetkililer 40 binden fazla kişinin tahliyesinin gerektiğini bildirdi. Bunların 17 bini Ukrayna kontrolündeki, 25 bini ise Rusya kontrolündeki bölgelerden.

BARAJ NEREDE?

Kahovka Hidroelektrik Enerji Santrali, Ukrayna’nın Herson bölgesinde yer alan ve şu anda Rus işgali altında bulunan Yeni Kahovka kentinde.

Kahovka, Sovyetler Birliği döneminde Dinyeper Nehri’nde inşa edilen altı barajdan biri. Baraj gölü dev boyutlarda.
Belli yerlerde karşı kıyı görülmediğinden, bölgede yaşayanlar baraj için Kahovka Denizi diyor. Kaynaklara göre ABD’nin Utah eyaletinde bulunan Büyük Tuz Gölü kadar su tutuyor.

NE YAŞANDI?

Fotoğraflar ve videolar, barajda büyük bir yıkım gösteriyor ve sular bendi aşıp, Herson istikametine gidiyor.
Baraja ilk olarak ne zaman hasar verildiği bilinmiyor ancak BBC’nin teyit ettiği uydu fotoğrafları, barajın durumunun günler boyunca kötüleştiğini gösteriyor.

Baraj etrafındaki yolun 2 Haziran’da hasar aldığı görülüyor. Ancak baraj bendini aşan suların, yakındaki binaları çökerttiği, 6 Haziran’daki videolarda net bir şekilde seçilebiliyor.

Yoldaki hasarın ise 6 Haziran’daki bent aşımıyla bağlantılı olup olmadığı net değil. Nehrin akış yönündeki selin ne kadar yoğun olduğu açıkça bilinmiyor. Selin 16 bin kişinin yaşadığı kritik bölgede yıkıcı olabileceğinden korkuluyor.

Nova Kahovka’dan gelen görüntülerde, binaların sel sularıyla çevrelendiği, hatta bir kamu binasının etrafından kuğuların yüzdükleri görülüyor. Herson kentinin alçak kesimlerinde yaşayanlara, mümkün olduğunca çabuk evlerini terk etmeleri ve yüksek rakımlı yerlere sığınmaları uyarısı yapıldı.

BARAJ NEDEN SALDIRIYA UĞRADI?

Barajdaki sızıntıya tam olarak neyin neden olduğu belli değil ancak Ukrayna ordusu Rusya’yı, "barajı bilerek havaya uçurmakla" suçladı. Kremlin, Ukrayna güçlerinin barajın etrafındaki yolu, karşı saldırıda Rusya’nın kontrolündeki bölgelere asker yollamak için kullanmasından korkmuş olabilir.

Kremlin Sözcüsü Dimitriy Peskov ise Rusya’nın olayda rol oynadığı iddiasını reddetti ve Ukrayna’yı suçladı. Peskov, yaşananları, Rusya tarafından 2014’te ilhak edilen Kırım Körfezi’ni “susuz bırakacak bir sabotaj” diye niteledi. Ukrayna’nın da, Rusya’nın da iddiaları BBC tarafından bağımsız kaynaklarca doğrulatılamadı.

Nehrin üst kısımlarına su veren büyük bir su rezervuarı bulunuyor. Çiftçiler ürünlerini yetiştirmek için suya bağımlı ve on binlerce kişiyi etkileyebilir.

Baraj aynı zamanda, nehrin 160 kilometre kuzeyindeki, Rusların kontrolü altındaki Zaporijya Nükleer Santrali’ne soğutma suyu sağlıyor.