Poşette fiyat karmaşası

AYLİN RANA AYDİN - Poşet için 38.5 kuruş olan katılım payı değiştirilmedi. 2022 yılı sonunda 2023 yılında geçerli olmak üzere belirlenen plastik poşetteki geri kazanım katılım payı tutarı ‘38.5 kuruş’ olarak belirlenmişti. Resmi Gazete’deki karara göre bu oran aynı kaldı. Bu oran tekrar yazılınca plastik poşet fiyatlarının 25 kuruştan 38.5 kuruşa arttığı yönünde bir algı oluştu. Ancak plastik poşet fiyatlarında tüketiciye yansıyan bir artış olmadı. 2023 yılı başında perakende satış noktalarında 25 kuruşa satılan plastik poşetlerden devletin aldığı pay yeniden değerleme oranında artarak 38.5 kuruşa çıkmıştı. Böylece perakende satış noktaları tüketiciden aldığı 25 kuruş plastik poşet fiyatının yanı sıra 13.5 kuruş daha geri kazanım katılım payı ödemeye başlamıştı. Bu karar yıl sonuna kadar devam edecek. 2024 yılı plastik poşet fiyatlarının ise yıl sonunda toplanacak komisyonun kararıyla belirlenmesi bekleniyor.

Türk Plastik Sanayicileri Araştırma Geliştirme ve Eğitim Vakfı (PAGEV) Başkanı Yavuz Eroğlu, tüketiciye plastik poşetlerin 25 kuruştan sunulduğunu belirterek, “Zam konusunda bir karışıklık oldu. Geri kazanım katılım payına ilişkin yönetmelik ile alışveriş poşetlerinin satışına yönelik olan yönetmelik karıştırıldı” ifadelerini kullandı. Eroğlu, perakende satış noktalarının her bir poşetten 25 kuruş almaya devam ederken, devlete poşet başına 38.5 kuruş geri kazanım payı verileceğini bildirdi. Resmi Gazete’de yayımlanan karara göre, aralarında lastik, pil, akü, bitkisel ve madeni yağ gibi ürünlerin yer aldığı grupta geri kazanım katılım payı iki katına çıktı.

Kullanım oranı yüzde 80 azaldı

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın açıkladığı son verilere göre, 2019 yılından bu yana uygulanan ücretli plastik poşet uygulamasıyla birlikte plastik poşet kullanımı yüzde 80’e varan oranda azalırken, Türkiye’de plastik poşet üretimi için gerekli plastik hammadde ithali de düştü ve yaklaşık 3.8 milyar lira tasarruf sağlandı. 2019 yılında plastik poşetler 25 kuruştan tüketiciye satıldı. 25 kuruşun 15 kuruşu devlet payı, 10 kuruşu ise perakende satış noktasının payı olarak kaldı. 2020 yılında da zam yapılmadan tüketiciye 25 kuruşa sunuldu. Fakat 2020’de devlet payı 18 kuruşa çıkarılırken, perakende satış noktasının payı ise 7 kuruşa düşürüldü. 2021 yılında ise devlet payı 19 kuruşa çıkarılırken, perakende satış noktasının payı ise 6 kuruşa düşürüldü. 2022 yılında ise plastik poşet fiyatı 25 kuruşta sabit tutularak devlet payı da 25 kuruşa çıkarıldı. 2023 yılında ise tüketici için plastik poşet fiyatı 25 kuruştan sabit tutulurken, devlet payı da 38.5 kuruşa çıkarıldı.