Son dakika: Erdoğan-Putin zirvesinden sonra flaş karar!

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, birçok bakanla birlikte gittiği Moskova'da Rusya Devlet Başkanı Putin'le 1 saat 15 dakika görüştü. İkili görüşmeden sonra heyetler arası randevuya geçildi ve toplamda 2,5 saati bulan bir trafik yaşandı. Ardından Türkiye-Rusya Üst Düzey İşbirliği Konseyi (ÜDİK) toplantısı başladı. Erdoğan ve Putin, Kremlin Sarayı'ndaki randevu öncesi kameralara poz verdi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Moskova'da yaptığı açıklamalar şöyle:

- Vize muafiyeti anlaşmasını tekrar canlandırmak için bir çalışma olmasında fayda var. İş adamlarımıza, Rusya'ya ticari taşımacılık yapan sürücülerimize, uçak mürettebatına ve resmi pasaportlara yönelik bazı formüller üzerinde çalıştığınızı biliyorum. Bizim arzumuz en kısa sürede tüm muafiyetin sağlanmasıdır.

- Terörle mücadele alanında yakın eşgüdüm halinde hareket etmemiz büyük önem taşıyor. Suriye'de DEAŞ'a karşı sergilediğimiz kararlı tutumu diğer terör örgütlerine karşı da göstermeliyiz. Bu bakımdan PKK'nın Suriye kolu olan PYD'nin Moskova'daki faaliyetlerine son verilmesini özellikle bekliyoruz.

- Putin ile az önce Suriye ve terörle mücadele konusunda değerlendirmelerimizi paylaştık. Akan kanın durması, Suriye'de istikrarın bir an önce sağlanması için hepimize önemli görevler düşüyor.

- Akkuyu Nükleer Güç Santrali'nin inşası Türkiye için hayati önem taşıyor.

- Türkiye, Rusya'dan MS-21 uçakları almakla ilgileniyor. Rusya ve Türkiye arasındaki askeri işbirliği çok önemli, bunu Putin'le konuştuk."

Putin: Hızlı bir tempo ile onarılıyor

Rus lider Putin'in sözleri ise şöyle:

"Rusya ve Türkiye (ilişkilerde) yitirilenleri telafi edebileceği gibi ilişkileri yeni bir düzeye de taşıyabilir. Moskova'nın olmasını istediği şey bu. Karşılıklı ticarette negatif dinamikleri 2017 içerisinde aşmayı umuyoruz. Rusya ve Türkiye'nin iyi komşuluk ilişkilerini daha da geliştirmek için güçlü bir potansiyeli var. Ülkelerimiz arasında yeniden yoğun bir siyasal diyalog kuruldu.

Türkiye, Rusya'nın ana dış ekonomi partnerlerinden biri.

Son dönemde Türkiye ve Rusya ilişkilerinin iki ülkeye yakışır şekilde olması için çalışıyoruz. Başta Suriye olmak üzere kritik konuların çözümü üzerinde çalışıyoruz.

Ankara ve Moskova askeri ve istihbarat teşkilatları düzeyinde iyi ve etkili ilişkiler kurdu.

Rusya ile Türkiye arasındaki ilişkiler hızlı bir tempo ile onarılıyor, Moskova böyle olduğu için mutlu. İlişkilerimizin hak ettiği seviyeye yükselmesi için aktif bir biçimde çalışıyoruz. Rusya ve Türkiye askerleri arasında böyle yakın bir işbirliği kurulacağını kimse beklemiyordu.

Putin bugün Erdoğan'ın onuruna yemek verecek. Liderlerin basın toplantısı düzenlemesi bekleniyor.

Türk heyetinde Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, Milli Savunma Bakanı Fikri Işık, Ulaştırma Bakanı Ahmet Arslan, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik, Kültür ve Turizm Bakanı Nabi Avcı'nın yanı sıra Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hulusi Akar ile MİT Müsteşarı Hakan Fidan da bulunuyor.

10 DÖNÜM NOKTASI

24 Kasım 2015'de Suriye'de farklı tarafları destekleyen Rusya ve Türkiye arasında uçak düşürme krizi yaşandı. Yedi ay sonra, 27 Haziran'da Cumhurbaşkanı Erdoğan Putin'e bir mektup göndererek, 'düşürülen uçak için üzüntülerini iletti'. Ardından, Ankara ile Moskova hem ticari ilişkileri yeniden geliştirmek hem de Suriye'deki krize yönelik iş birliği yapmak için kritik adımlar attı.

1 Temmuz 2016

Türk ve Rus Dışişleri Bakanları Soçi'de bir araya geldi. Görüşme, Türkiye'nin tehdit olarak gördüğü, PKK'nın Suriye kolu PYD'ye Washington'ın desteğinin arttığı günlerde yapıldı. Çavuşoğlu ve Lavrov'un açıklamalarında ortak mesaj, 'Suriye'de toprak bütünlüğü için işbirliği' oldu.

9 Ağustos 2016

Erdoğan, uçak krizinden 8 ay sonra Putin'le St Petersburg'ta bir araya geldi. Ekonomik ilişkilerin geliştirilmesi, yaptırımların zaman içinde kaldırılmasının yanı sıra, iki ülkenin krizin çözümü için işbirliğini artırması karar verildi. Zirvede, sadece Suriye'nin konuşulduğu ayrı bir toplantı da yapıldı.

10 Ekim 2016

İstanbul'da düzenlenen Dünya Enerji Kongresi için Türkiye'ye gelen Putin ile Erdoğan, St Petersburg zirvesi ve Çin'de 4 Eylül'de düzenlenen G20 zirvesiyle birlikte, krizin ardından üçüncü kez yüz yüze görüştü. Türk Akımı için imzalar da burada atıldı.

19 Aralık 2016

Rusya'nın Ankara Büyükelçisi Karlov'a suikast düzenlendi. Büyükelçinin öldürülmesi sonrası Putin, ‘suikastin ilişkileri bozamayacağını' söyledi. İki ülke soruşturmayı ortak yürütme kararı aldı.

20 Aralık 2016

Türkiye, İran ve Rusya Dışişleri Bakanları, Moskova'da bir araya gelerek Suriye'de ateşkesi görüştü. Üç bakan Suriye'de toprak bütünlüğü vurgusu yaptı, ateşkesin sağlanması halinde garantör olacaklarını duyurdu. Toplantıya çağrılmayan ABD Dışişleri Bakanı Kerry'ye de bilgi verildi.

30 Aralık 2016

Rusya ve Türkiye, tüm Suriye'de ateşkes konusunda uzlaştı. Muhalifler ve rejim anlaşmayı imzaladı.

Rusya ve Türkiye öncülüğünde yapılacak siyasi çözüm süreci görüşmelerinin, 'Cenevre'ye tamamlayıcı olarak' Astana'da Ocak ortasında yapılmasına karar verildi. Aynı gün, El Bab operasyonuna Rus savaş uçakları ilk kez hava bombardımanıyla destek verdi.

23-24 Ocak 2017

Astana'da İran, Rusya ve Türkiye liderliğinde Suriye toplantıları yapıldı. Rejim ve muhalefet aynı masaya oturdu. Üç ülke, ateşkes sürecini takip etmek için üçlü bir mekanizma oluşturmaya karar verdi. Bu toplantıda, Rusya'nın muhaliflere sunduğu anayasa taslağındaki ‘kültürel özerklik' ifadesi Ankara'da rahatsızlık yarattı.

9 Şubat 2017

Bir Rus uçağının bombardımanı sonucu El Bâb civarında Fırat Kalkanı Operasyonu kapsamında görev yapan üç Türk askeri şehit oldu. TSK, Rus uçağının Türk mevzisini kazaen vurduğunu duyururken Kremlin, koordinatların TSK tarafından verildiğini açıkladı. TSK'dan buna yanıt olarak yeni bir açıklama geldi. “'Uçakla vurulan unsurlarımız takriben 10 günden beri aynı noktada bulunmaktadır” denildi.

28 Şubat 2017

TSK destekli ÖSO birliklerinin El Bâb operasyonu sona erdi. El Bâb'ın güneyindeki kara yoluna da Rusya destekli rejim birlikleri yerleşti. Rejim, buradan doğuya ilerleyerek PYD kontrolündeki iki bölge, Menbic ve Afrin arasında köprü kurdu. Bu yoldan PYD bölgeleri arasında sevkiyatlar yapıldı. TSK'nın El Bâb'ın güneyine doğru gitme ihtimali ortadan kalktı.

2 Mart 2017

ÖSO, El Bâb'ı IŞİD'den temizledikten sonra Menbic'e yöneldi. ÖSO ve Menbic'de bulunan YPG arasında çatışmaların yoğunlaşmasının ardından YPG çekildi ve Rusya destekli Suriye rejimi ordusu cephe hattına yerleşti. Böylece rejim, âdeta YPG ile ÖSO arasında bir tampon bölge yaratmış oldu.

Kaynak: Al Jazeera Türk