Heykeller ayakta tümülüsler harap

NAMIK DURUKAN/ HÜSEYİN ALTUN- Kahramanmaraş Pazarcık merkezli depremde büyük tahribat yaşayan, nüfusa orantılandığında en yüksek insan kaybı veren Adıyaman’da, sadece binalar değil tarihi mekânlar da zarar gördü. Adıyaman’ı dünyaya tanıtan iki bin yıllık tarih büyük yara aldı. Kâhta ilçesinde yer alan ve UNESCO tarafından dünya kültür mirası listesine alınan Nemrut Dağı’nda zamana karşı direnen tanrı heykelleri ise hasar görmedi. Güneşin doğuşu ve batışının devasa kral ve tanrı heykellerinin arasında en güzel izlendiği 2 bin 206 metre yükseklikteki tanrıların göksel tahtı, Nemrut Dağı’nın zirvesinde bulunan kral heykelleri ve doğu terasındaki gövdeleri yine bütün haşmeti ile yıkıcı depreme rağmen ayakta kalmayı başardı. 

Cendere Köprüsü’nde yıkım yok

İki bin yıllık Roma Cendere Köprüsü de 7.8 şiddetindeki depreme dayandı. Depremde yıkılmayan köprünün, sütunları ile birlikte dimdik ayakta olduğu gözlendi. Köprü yapıldığı dönemde Roma kralı, tahtına göz diktiği gerekçesiyle çocuklarından birini öldürüp adına diktirdiği sütunlardan birini yıktırmıştı. O tarihten beri köprünün sütunları hâlâ ayakta.

Nemrut Dağı’ndaki bazı tarihi yerlerin zarar görmemesine karşılık bazı yapıların hasara uğradığı ve dağın bazı kesimlerinin tamamen göçmesi dikkat çekti. Kommagene Krallığı’nın yazlık başkenti olan Arsemia Ören Yeri’ndeki devasa kayalar depremin yıkıcı şiddeti ile parçalanarak aşağıdaki vadiye doğru kaydı. Arsemia’daki yer altına inen merdiven basamakları ile mağaraların üstünde bulunan ana kaya depremin yıkıcı etkisi ile ayrılırken üst kesimde yer yer çökme ve büyük çatlaklar meydana geldi.

Kommagene Krallığı’nın lideri olan Antiochos ile Herakles’in tokalaşma steli ise depremde ayakta kalmayı başarmış. Hemen yanı başında üzerinde Grekçe yazıların bulunduğu kitabenin altındaki mağarada ise hasar oluşmadığı gözlendi. Yine Arsemia Ören Yeri’nde bulunan vadiye dönük iki metre yüksekliğindeki Kral Antiochos’a ait kabartma bütün haşmeti ile büyük vadiyi ayakta selamlamaya devam ediyor. Nemrut Dağı eteklerinde, Karakuş Tümülüsü bölgesinde yer alan sütunların üzerinde tokalaşma steli olan sütun ise depremde yıkıldı. Yaklaşık 10 metre yüksekliğindeki sütun üzerinde Grekçe yazıtlar yer alırken üzerinde kartal kaidesi bulunan Karakuş sütunu ayakta duruyor. 

Acil teşvik isteniyor

İki bin yıllık tarihi geçmişi bulunan Adıyaman’da 150’yi aşkın ören yeri ve Kommagene uygarlığı bulunuyor. Kentin önümüzdeki yıllarda yeniden turizm alanında ülkenin önemli cazibe merkezi olmaya devam etmesi için acil eylem planı uygulanması isteniyor. Ancak kentte yıkılan oteller nedeniyle yatak sayısında büyük düşüşün yaşanması bekleniyor. Bu durumda Adıyaman turizm gelirlerinden önemli bölümü kaybetme riski ile karşı karşıya. Doğu ve Güneydoğu bölgesinin Göbeklitepe ile birlikte en çok ziyaretçi çeken yerlerinden olan Nemrut’un yeniden binlerce misafiri ağırlayabilmesi adına kentte turizm alt yapısı ile birlikte yeni otellerin ve konaklama yerlerinin yapılması için ciddi teşvikler verilmesi isteniyor. Her şeyini kaybeden turizm yatırımcıları, devletin bu konuda acilen bir eylem planı hazırlayarak GAP turizmini ve Adıyaman’ın turizm potansiyelini ayakta tutmak için gerekli startın bir an önce verilmesi bekleniyor.

Polonyalılar Nemrut’ta

Nemrut’ta ilginç bir an yaşandı. Polonya’dan önce İzmir’e sonra da Nemrut Dağı’na geldiklerini söyleyen Polonyalı Grzegorz ailesi, deprem ve yolların kar ile kapanmasına aldırış etmeden küçük çocukları ile 4 saatte Nemrut Dağı’na çıktı. Grzegorz ailesi, uyarılara aldırış etmeden yollarına devam etti.