Yükseköğretim Yasa Taslağı'nın tam metni...

09:25

Üniversitelerarası Kurul bünyesinde kurulan Komisyon tarafından hazırlanan Yükseköğretim Yasa Taslağı metni, Yükseköğretim Genel Kurulu ve Üniversitelerarası Kurul’da gerçekleştirilen müzakerelerden sonra öğretim üyeleri dernekleri ve öğrenci konseyleri temsilcileri ile yapılan toplantılarda ortaya konan görüşler çerçevesinde kaleme alındı

İŞTE TAM METİN

MADDE 1 – 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 3-4-5-6-8-13-14-15-16-17-18-19-20-21-22-23-24-25-26-27-28-29-30-35-40-41-42-46-47-48-49-50--54-55-56-57-58-61-62 inci maddeleri, bazı madde kenar başlıkları, bölüm sayı ve kenar başlıkları aşağıdaki şekilde değiştirilmiş; Kanuna “Vakıf Yükseköğretim Kurumlarıö başlıklı ONİKİNCİ BÖLÜM ve bu bölüm içinde “Vakıf Yükseköğretim Kurumlarıö başlığı altında 66 ıncı madde eklenmiş; Kanunun “Yürürlükten Kaldıran Kanun ve Hükümlerö başlıklı 66 ıncı maddesinin numarası 67 olarak değiştirilmiştir.
BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam ve Tanımlar Tanımlar MADDE 3 - Bu Kanunda yer alan; a) Bilimsel özgürlük : Bilimsel etik kurallara titizlikle bağlı kalmak koşuluyla, öğretim elemanlarının üniversite içinde ve dışında özgürce bilimsel araştırma yapmalarını; bilimsel görüşlerini tartışma, yayımlama ve sanatsal dışavurum yoluyla hiçbir etki altında kalmaksızın açıklayabilmelerini, b) Stratejik plân : Yükseköğretim üst kuruluşları ve yükseköğretim kurumlarının orta ve uzun vadeli amaçlarını, temel ilke ve politikalarını, hedef ve önceliklerini, performansını ölçmelerini ve bunlara ulaşmak için izlenecek yol ve yöntemler ile kaynak dağılımını içeren plânı, c) Öz değerlendirme : Yükseköğretim kurumlarında verilen eğitim-öğretimin niteliğinin, her türlü eylem ve işlemin hukukun üstünlüğü ilkesine uygunluğunun, kurumun topluma karşı sorumluluğunun, kaynakların şeffaflık ve hesap verebilirlik esaslarına göre etkin ve verimli bir biçimde kullanılıp kullanılmadığının belirlenmesini, ç) Dış değerlendirme (akreditasyon) : Yükseköğretim kurumlarında diplomaya yönelik eğitim-öğretim programlarının ulusal ve uluslararası ölçütlere uygun bir şekilde düzenlendiğinin, eğitim-öğretimin bu doğrultuda devam etmekte olduğunun, bu programların yükseköğretimin amacına uygun nitelikleri haiz mezun vermeyi sağlayacak ölçütlere sahip bulunduğunun; üniversite dışında, ulusal ya da uluslararası genel kabul görmüş yetkili bir kurum tarafından değerlendirilmesinin yapıldığı ve yönetimin kalitesinin ölçüldüğü sistemi, d) İdarî ve malî özerklik : Üniversitelerin idarî ve malî konularda, Anayasa ve kanunlar çerçevesinde serbestçe karar alarak uygulayabilmelerini, e) Demokratik katılım : Yükseköğretim üst kuruluşları ile yükseköğretim kurumlarının; kuruluş, yönetim ve işleyişlerinde öğretim elemanları, öğrenciler ve diğer ilgili tarafların katılımını ve çoğulculuğu, f) Yükseköğretim : Ortaöğretime dayalı en az dört yarıyılı kapsayan her düzeydeki eğitim-öğretimi, g) Üst kuruluşlar : Yükseköğretim Kurulu ile Üniversitelerarası Kurul, Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi ve Yükseköğretim Denetleme Kurulunu, ğ) Yükseköğretim kurumları : Üniversiteler, yüksek teknoloji enstitüleri ve bunların bünyesinde yer alan fakülteler, enstitüler, yüksekokullar, konservatuvarlar, meslek yüksekokulları ile uygulama ve araştırma merkezlerini, h) Üniversite : Topluma ve insanlığa hizmet etmek amacıyla araştırmaların yapıldığı; bilimsel bilgi, kuram ve yöntemlerin yaratıldığı, geliştirildiği, öğretildiği, uygulandığı ve yayınlandığı; ulusal kültürün evrensel değerlerle yoğrulup yayıldığı; özgür ve yaratıcı düşüncenin geliştirildiği ve her türlü bilimsel danışmanlığın yapıldığı; bilimsel özerklik ile idarî ve malî özerkliğe sahip, kamu tüzel kişiliğini haiz yükseköğretim kurumunu, Üniversite ile eşdeğer statüye sahip olan yüksek teknoloji enstitüsü ise, özellikle yüksek teknoloji alanında araştırma-geliştirme, eğitim-öğretim, yayın ve danışmanlık yapan yükseköğretim kurumunu, ı) Fakülte : Lisans düzeyinde en az sekiz yarıyıllık eğitim-öğretim, bilimsel araştırma, uygulama ve yayın yapan yükseköğretim kurumunu, i) Enstitü : Belli bilim alanlarında veya bilim alanları arasında lisansüstü eğitim-öğretim, araştırma, uygulama ve yayın yapan yükseköğretim kurumunu, j) Yüksekokul : Belirli mesleklere yönelik nitelikli insan gücü yetiştirmeyi amaçlayan sekiz yarıyıllık eğitim-öğretim, uygulama, araştırma ve yayın yapan yükseköğretim kurumunu, k) Konservatuvar : Müzik ve sahne sanatları alanlarında eğitim-öğretim, araştırma yapan ve eser ortaya koyan yükseköğretim kurumunu, l) Meslek yüksekokulu : Belirli mesleklere yönelik nitelikli insan gücü yetiştirmeyi amaçlayan uygulama ağırlıklı dört yarıyıllık eğitim-öğretim yapan yükseköğretim kurumunu, m) Bölüm : Fakülte ve yüksekokullarda kapsam ve nitelik yönünden bir bütün teşkil eden, bir veya birbirini tamamlayan ya da birbirine yakın birden fazla anabilim/anasanat dalından oluşan idarî ve akademik temel birimi, n) Anabilim / anasanat dalı: Bir bölüm içinde yer alan temel eğitim-öğretim birimini, o) Uygulama ve araştırma merkezi : Eğitim-öğretimin desteklenmesi amacıyla, çeşitli alanların uygulama ihtiyacına ve bazı meslek dallarının hazırlık ve destek faaliyetlerine yönelik olarak araştırma, geliştirme ve uygulamaların yapıldığı yükseköğretim kurumunu, Uygulama ve araştırma merkezi ile aynı statüye sahip olan sağlık uygulama ve araştırma merkezleri ise, tıp fakültelerinde mezuniyet öncesi ve sonrası tıp eğitimine ilişkin her türlü uygulama ve araştırmaların yapıldığı, aynı zamanda sağlık hizmetlerinin verildiği kurumu, ö) Öğretim elemanı : Yükseköğretim kurumlarında görevli öğretim üyesi, öğretim görevlisi, okutman ve öğretim yardımcılarını, p) Öğretim üyesi : Yükseköğretim kurumlarında görevli; (1) Profesör : En yüksek düzeydeki akademik ünvana sahip öğretim üyesini, (2) Doçent : Üniversitelerarası Kurulca doçentlik ünvanı verilen öğretim üyesini, (3) Yardımcı doçent : Doktora, tıpta uzmanlık ya da sanatta yeterlik ünvanını aldıktan sonra kazanılan ilk düzeydeki öğretim üyeliğini, r) Öğretim görevlisi : Öğretim üyesi bulunmayan alanlarda ders vermek ve uygulama yaptırmakla yükümlü olan konusunda uzmanlaşmış öğretim elemanını, s) Okutman : Çeşitli öğretim programlarında ortak zorunlu dersleri okutan ve/veya uygulayan öğretim elemanını, ş) Öğretim yardımcıları : Yükseköğretim kurumlarında görev yapan araştırma görevlileri, uzmanlar, çeviriciler ve eğitim-öğretim plânlamacılarını, t) Önlisans : Nitelikli insan gücü yetiştirmeyi amaçlayan, ortaöğretime dayalı en az dört yarıyıllık bir programı kapsayan ve lisans öğretiminin ilk kademesini oluşturan yükseköğretimi, u) Lisans : Ortaöğretime dayalı, en az sekiz yarıyıllık bir programı kapsayan yükseköğretimi, ü) Lisansüstü : Yüksek lisans, doktora, tıpta uzmanlık ve sanatta yeterlik eğitim-öğretimini kapsayan; (1) Yüksek lisans : Bir lisans öğretimine dayalı ve en az iki yarıyıllık eğitim-öğretim ve araştırmayı amaçlayan öğrenimi, (2) Doktora : Lisans öğretimine dayalı en az sekiz yarıyıl veya yüksek lisansa ya da eşdeğer bir diplomaya sahip olanlar için en az altı yarıyıllık programı kapsayan ve bağımsız bilimsel çalışma yapabilme liyakatine ulaşıp özgün bir araştırma ortaya koymayı amaçlayan temel akademik öğrenimi, (3) Tıpta uzmanlık : Sağlık Bakanlığı tarafından düzenlenen esaslara göre yürütülen ve tıp doktorlarına belirli alanlarda özel beceri kazandırmayı ve yetki sağlamayı amaçlayan doktoraya eşdeğer öğrenimi, (4) Sanatta yeterlik : Lisans öğretimine dayalı en az sekiz yarıyıllık, yüksek lisansa dayalı en az altı yarıyıllık programı kapsayan ve özgün bir sanat eserini ortaya koymayı, müzik ve sahne sanatlarında ise üstün bir uygulama ve yaratıcılığı amaçlayan doktoraya eşdeğer öğrenimi, v) Yükseköğretimde eğitim-öğretim türleri:
(1) Örgün eğitim-öğretim : Öğrencilerin, eğitim-öğretim süresince ders ve uygulamalara devam etme zorunluluğunda oldukları, bir diplomaya yönelik olan normal eğitim-öğretimi; bunun bir türü olan ikinci eğitim-öğretim ise, daha fazla sayıda öğrenciye eğitim-öğretim fırsatı sunmak amacıyla, üniversitelerin fiziksel ve insan gücü kaynaklarından yararlanarak mesai saati dışında yapılan eğitim-öğretimi, (2) Yaygın eğitim-öğretim : Toplumun her kesimine değişik alanlarda bilgi ve beceri kazandırmayı ve yenilenmeyi amaçlayan ve kurslar yoluyla yapılan eğitim-öğretimi, (3) Meslekî ve teknik eğitim bölgesi : Bir veya daha fazla meslek yüksekokulu ile eğitim-öğretim programları bütünlüğü ve devamlılığı içinde ilişkilendirilmiş, meslekî ve teknik ortaöğretim ve yükseköğretim kurumlarından oluşan eğitim-öğretim grubunu, (4) Uzaktan öğretim : Eğitim-öğretimin her düzeyinde; basılı malzeme, radyo, televizyon ile diğer bilgi teknolojileri kullanılarak yapılan, öğrenen ile öğretenin aynı mekânda bulunmasını gerektirmeyen ve etkileşimli uzaktan öğretim ile açık öğretimi de kapsayan eğitim-öğretimi, Etkileşimli uzaktan öğretim : Ön lisans, lisans ve lisansüstü düzeylerde; bilgi teknoloji ve yöntemleri kullanılarak yapılan eğitim-öğretimi, Açık öğretim : Yükseköğretimin belirli dallarında, devam zorunluluğu olmaksızın, sadece yarıyıl içi ve yarıyıl sonu sınavlarına katılmak koşuluyla yapılan uzaktan öğretimi, (5) Sürekli eğitim-öğretim : Belli bir eğitim düzeyindeki bireylerin kendilerini hayatboyu geliştirmeleri ve yenilemeleri amacıyla yapılan ve diplomaya yönelik olmayan eğitim-öğretimi, y) Bilim alanı : Üniversitelerde fen, sosyal ve sağlık ile ilgili konularda eğitim-öğretim, bilimsel araştırma ve yayın yapılan bilim gruplarını, z) Öğrenci katkı payı : Öğrencilerden alınan eğitim-öğretim harcını, ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM Yükseköğretimde Amaç Yükseköğretimin Amacı MADDE 4 - a) Atatürk ilke ve inkılaplarına, Cumhuriyete, demokrasiye, laikliğe, hukukun üstünlüğüne bağlı, insan haklarına dayalı ve toplumun kültür değerlerine saygılı, aklın ve bilimin üstünlüğünü kabul eden, çağdaş uygarlık değerlerini benimseyen, uluslararası düzeyde rekabet edebilir bilgi ve beceriye sahip bireylerin yetişmesini sağlamak, b) Bilimsel çalışma ve araştırma yapmak, bilgi ve teknoloji yaratmak, bilim verilerini yaymak, yurtiçi ve yurtdışı kurumlarla işbirliği , öğrenci ve öğretim üyesi değişimi yaparak (Sokrates-Erasmus programları vb). bilimin gelişmesine katkıda bulunmak, c) Ülkenin ve toplumun sosyal, kültürel ve ekonomik alanlarda gelişmesini bilim yoluyla güçlendirmek ve toplumun refahını artırmak amacıyla; ülke kalkınmasına temel olacak programları hazırlamak ve bu suretle ülkenin çağdaş dünyada seçkin bir üye haline gelmesine yardımcı olmak, ç) Öğretim elemanı ve öğrencilerin eğitim-öğretim ile ilgili hak ve özgürlüklerini kullanmalarına olanak sağlamak, öğrencilerin yeteneklerini ortaya çıkararak bilgi edinme ve bilgi yaratma becerilerini artırmak ve yükseköğretimdeki fiziksel ve sosyal şartları geliştirmektir.
d) Diploma, akademik ve onur ünvanları vermek ve bunların denklik ve akademik niteliklerini onaylamak.
Ana İlkeler MADDE 5 - a– Yükseköğretim kurumları; 1-“Eğitim ve öğretim, Atatürk İlkeleri ve İnkılâpları ile çağdaş bilim ve eğitim esaslarına göre, Devletin gözetimi ve denetimi altında yapılırö ilkeleri doğrultusunda, öğrencilere çağdaş uygarlık bilincinin kazandırılmasını sağlamak, 2-Evrensel hukuk ilkelerini, Anayasada öngörülen temel hak ve hürriyetleri, hukukun üstünlüğünü, sosyal devlet anlayışı ile fırsat eşitliği ve dayanışmayı gözetmek,
3-Milli kültürümüzü evrensel kültür içinde geliştirerek öğrencilere, milli birlik ve beraberliği kuvvetlendirici ruh ve irade gücü kazandırmak,
4-Eğitim-öğretim, araştırma ve yayım faaliyetlerinde akademik etik ve liyakat esasına dayanarak, mevcut kaynakları rekabetçi bir anlayış içinde şeffaflık ve hesap verebilirlik ilkeleri doğrultusunda etkin ve verimli bir biçimde kullanmak,
5-Karar alma ve uygulama süreçlerinde çoğunculuğu ve demokratik katılımı sağlamak,
6-Eğitim ve öğretimi öğrenci odaklı kılmak; bu amaçla öğrencilerin eğitim-öğretim sürecinde etkin katılımını sağlayacak önlemler almak; kendileri ile ilgili konularda temsilcileri aracılığıyla görüşme ve karar süreçlerine katılmalarını sağlamak; araştırma, yayın, sosyal ve bilimsel etkinliklerini destekleyip teşvik etmek,
7-Bilimsel çalışmalarda ve diğer faaliyetlerde kamu kurum ve kuruluşları, özel sektör, sivil toplum örgütleri, ulusal ve uluslararası bilim kuruluşlarıyla işbirliği yapmak; araştırmacıların yüksseköğretim kurumları kütüphanelerinden ortak yararlanmalarını sağlamak,
8-Eğitim-öğretim plân ve programlarını bilimsel esaslar çerçevesinde, ulusal ve yerel ihtiyaçlara göre, eğitim-öğretimde birlik ilkesini bozmadan, örgün, yaygın, sürekli ve açık öğretimi de kapsayacak şekilde hazırlamak, uygulamak ve geliştirmek,
9-Eğitim-öğretim, araştırma ve sosyal faaliyetlerin yürütülmesinde kültürel ve tarihsel değerler ile çevreyi korumak ve bu bilinci geliştirmek,
10-Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi, Türk Dili ve Kültürü ile yabancı dil derslerini en az iki yarıyıl olmak şartıyla zorunlu olarak okutmakla
yükümlüdür.
b – Yükseköğretim kurumlarından; 1-Üniversiteler ile yüksek teknoloji enstitülerinin kuruluşu, Yükseköğretim Kurulunun önerisi üzerine kanunla, 2-Fakülteler, yüksekokullar, meslek yüksekokulları ve enstitülerin, araştırma ve uygulama merkezlerinin kuruluşu, eğitim-öğretim programları açma ve kapamaları, üniversite senatolarının kararı üzerine Yükseköğretim Kurulunun onayı ile, 3-Meslek elemanı yetiştiren bakanlıklara bağlı yüksekokulların kuruluşları Yükseköğretim Kurulunun tespit edeceği esaslara göre Bakanlar Kurulu kararı ile olur.
c- Yükseköğretim kurumlarında aynı ya da özdeş nitelikte eğitim-öğretim yapan birden fazla birim kurulamaz.
MADDE 6 - (c) bendinin ikinci paragrafı, (d) bendinin ikinci paragrafının son cümlesi ile (e) bendinin birinci paragrafı aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
(c) bendinin 2. paragrafı: “Yükseköğretim Genel Kurulu, yukarıdaki (b) fıkrasında yazılı kişilerden oluşur. Genel Kurul ayda iki kere toplanır. Başkanın çağrısı veya üyelerin en az üçte birinin yazılı isteği üzerine olağanüstü toplantılar yapılabilir.ö (d) bendinin ikinci paragrafının değişen son cümlesi: “Genel Kurul, çalışmalarında süratlilik ve verimlilik sağlamak amacıyla kendi içinde komisyonlar oluşturabilirö.
e) “Kurul Başkanı ve Yürütme Kurulu üyeleri sürekli görev yaparlar. Kurul Başkanı ve Yürütme Kurulu üyeleri; yükseköğretim kurumlarında ders verme ve bilimsel yayın yapma, kamu yararına çalışan dernek ve kurumlar ile vakıflar ve bunların kurmuş olduğu kurum ve kuruluşlarda herhangi bir ücret almadan görevlendirme ve Bakanlar Kurulunca verilecek geçici görevler dışında, kamu kuruluşlarında ya da özel kuruluşlarda çalışamazlar.ö Bu madde uyarınca yapılacak görevlendirmelere Yükseköğretim Genel Kurulu karar verir.
MADDE 8 – “Kuruluş ve İşleyişö başlıklı b) bendinin birinci ve ikinci paragrafları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
b) Kuruluş ve işleyişi :
Yükseköğretim Denetleme Kurulu; (1) Yükseköğretim Kurulu tarafından önerilecek sekiz profesör üyeden, (2) Yargıtay, Danıştay ve Sayıştay tarafından seçilecek ikişer üyeden, (3) Genelkurmay Başkanlığınca seçilecek bir, Milli Eğitim Bakanlığınca seçilecek iki üyeden oluşur.
Bu suretle oluşan Yükseköğretim Denetleme Kurulu üyelerinin atanmaları ve çalışma usulleri yönetmelikle düzenlenir.
Rektör MADDE 13 - a) Seçimi ve atanması : Devlet üniversitelerinde ve yüksek teknoloji enstitülerinde, Yükseköğretim Kurulunun belirteceği esaslara göre, profesörler arasından, üniversitelerin kadrolu öğretim üyelerinin katılacağı gizli oylamada üç aday seçilir. Bunlardan Yükseköğretim Kurulunun belirleyeceği iki aday Cumhurbaşkanına sunulur. Cumhurbaşkanı bu adaylardan birini rektör olarak seçer ve dört yıl için atar. Bir kimse en fazla iki defa rektör atanabilir. Üç ayrı bilim alanında eğitim ve öğretim yapan birimleri bulunan üniversitelerde, aynı bilim alanından arka arkaya iki dönemden fazla rektör seçilemez.
Yeni kurulan devlet üniversitelerinde rektör, Yükseköğretim Kurulunun önereceği iki aday arasından Cumhurbaşkanınca seçilir ve iki yıl için atanır.
Rektörlerin yaş haddi 70 yaştır. Ancak rektör olarak atanmış olanlarda görev süresi bitinceye kadar yaş haddi aranmaz.
Rektör, çalışmalarında kendisine yardım etmek üzere üniversitenin kadrolu profesörleri arasından, kendi görev süresi için üç rektör yardımcısı atayabilir. Rektör yardımcısı sayısı senato kararı ile beşe ve açık öğretim yapan üniversitelerde yediye kadar çıkarılabilir. Rektör ihtiyaç halinde danışmanlar atayabilir.
Rektör, görevde bulunmadığı zamanlarda rektör yardımcılarından birini vekil olarak görevlendirir. Bu konuda Yükseköğretim Kuruluna bilgi sunar. Göreve vekâlet altı aydan fazla sürerse yeni bir rektör seçimi süreci başlar.
b) Görev, yetki ve sorumlulukları :
(1) Üniversite kurullarına başkanlık eder; yükseköğretim üst kuruluşlarının ve üniversite senatosu ile yönetim kurulunun aldıkları kararları uygular; üniversiteye bağlı kuruluşlar arasında düzenli ve eşgüdümlü çalışmayı sağlar.
(2) Stratejik plana göre üniversitenin yatırım programlarını, hedeflerini; senatonun, yönetim kurulunun ve bağlı birimlerin görüş ve önerilerini aldıktan sonra üniversite bütçesini ve kadro ihtiyaçlarını hazırlar ve Yükseköğretim Kuruluna sunar. Alt birimlerden gelen kadro ihtiyacına uygun olarak birimlere dağıtımını sağlar.
(3) Üniversitenin birimleri ve her düzeydeki personeli üzerinde genel gözetim ve denetim yapar; idari ve akademik verimliliklerini izler, değerlendirir ve denetler.
(4) Üniversite ve birimlerinde öğrenci konseyi ve temsilcilikleri oluşturulmasını sağlar; bunların araştırma, yayın, sosyal ve bilimsel etkinliklerine destek verip teşvik eder; bu faaliyetlerle ilgili harcamalar için kurum bütçesine ödenek konarak bu yönde yapılacak masrafları denetler.
(5) Üniversite ve yüksek teknoloji enstitüsünün tüzel kişiliğini temsil eder ve kurumun ita amiridir.
(6) Bu kanun ve ilgili yönetmelikler ile kendisine verilen diğer görevleri yapar.
Senato MADDE 14 - a) Kuruluş ve işleyişi : Senato, rektörün başkanlığında, rektör yardımcıları, dekanlar, lisansüstü eğitim-öğretim yapan enstitü başkanları ile varsa araştırma enstitülerini temsilen bir müdür ve her fakülteden fakülte kurullarınca iki yıl için seçilen birer öğretim üyesi ile rektörlüğe bağlı yüksekokul, konservatuar ve meslek yüksekokullarını temsilen bir üyeden oluşur. Ayrıca doçentleri, yardımcı doçentleri, araştırma görevlilerini ve diğer öğretim elemanlarını temsilen birer kişi ve üniversite öğrenci temsilcisi kendileriyle ilgili konularda senato toplantılarına katılırlar ve oy kullanırlar.
Senato her yarı yıl en az iki defa üyelerin salt çoğunluğu ile toplanır ve toplantıya katılanların salt çoğunluğu ile karar alır. Rektör ile en az beş senato üyesi gerekli gördükleri hallerde senatoyu toplantıya çağırabilirler. Üniversite genel sekreteri senatonun sekreterya görevini yürütür.
b) Görevleri : Senato, üniversitenin akademik organı olup aşağıdaki görevleri yapar: (1) Üniversitenin her düzeyde eğitim-öğretim, bilimsel araştırma ve yayım faaliyetlerinin esasları hakkında karar alır, akademik takvimi belirler. (2) Üniversitenin stratejik planlarını ve öz değerlendirme raporlarını hazırlar, hedef ve politikalarını saptar ve önerilerde bulunur. (3) İlgili birimlerin de görüşünü alarak akademik ve idari yapı ve işleyiş ile öğretimin her kademesini düzenleyen yönetmelikler yapar, değiştirir ve yürürlükten kaldırır. (4) Üniversitelerarası Kurulun belirlediği esaslar dahilinde akademik personelin atama ve yükseltmelerinde uygulanacak ölçüt ve esasları belirler. (5) Üniversite yönetim kuruluna ve diğer kurullara üye seçer. (6) Ulusal ve uluslararası konularda üniversitenin bilimsel temele dayalı görüşlerini açıklar. (7) Bölüm, anabilim/anasanat dalı, bilim/sanat dalı ve hazırlık sınıfları kurulması, birleştirilmesi ve kaldırılması hakkında, ilgili olan üst birimin görüşünü de dikkate alarak karara bağlar ve Yükseköğretim Kuruluna sunar. (8) Fahri akademik ünvanlar veya akademik ödüller verir. (9) Üniversitedeki kurulların ve birimlerin akademik kararlarına yapılan itirazları inceler ve karara bağlar. (10) Bu kanunla kendisine verilen diğer görevleri yapar. Üniversite Yönetim Kurulu MADDE 15 – a) Kuruluş ve işleyişi : Üniversite yönetim kurulu, rektörün başkanlığında dekanlar, lisansüstü eğitim-öğretim yapan enstitülerin başkanları ve üniversiteye bağlı değişik bilim alanlarını temsil edecek şekilde senato tarafından seçilecek üç profesörden oluşur. Yönetim kuruluna ayrıca katılması gerekli görülen en çok üç üye senatonun beşte üç çoğunluğuyla belirlenir. Kendileri ile ilgili konularda üniversite öğrenci temsilcisi de toplantılara katılır ve oy kullanır.Üniversite genel sekreteri yönetim kurulunun sekreterya görevini yürütür; üniversite idari personeli ile ilgili konularda görüşmelere ve oylamalara katılır. b) Görevleri : Üniversite yönetim kurulu aşağıdaki görevleri yapar : (1) Üniversitenin stratejik hedefleri doğrultusunda faaliyet plan ve programlarının uygulanmasını sağlar; üniversiteye bağlı birimlerin önerilerini dikkate alarak yatırım programını, bütçe tasarısı taslağı ve kadro ihtiyaçları hakkında kararlarını rektöre sunar. (2) Üniversiteye bağlı birimlerin önerileri çerçevesinde öğrencilerin kayıt ve kabulü, intibakları, kayıt dondurma ve ilişik kesme işlemlerini, eğitim-öğretim ile sınav takvimini kararlaştırır; üniversite birim ve kurullarının akademik konular dışındaki kararlarına yapılacak itirazları inceler ve karara bağlar. (3) Senatonun belirlediği ilkeler doğrultusunda profesör kadrolarına atamada oluşturulacak jürileri belirler ve jüri raporları sonuçlarına göre alınan kararı rektöre bildirir. (4) Rektörün önerisi ile, gerekli gördüğü hallerde, bağlı oldukları birimlerin görüşünü de alarak, üniversitede görevli öğretim elemanlarının ve diğer personelin görev yerlerini değiştirebilir veya bunlara yeni görevler verebilir. (5) Üniversitenin taşınmaz mallarının satımı, tahsisi, kiralanması veya üniversite arazisi üzerinde her türlü hukuki tasarruf konusunda karar alır. (6) Herhangi bir nedenle eğitim-öğretimin aksaması durumunda, öğrenime ara verilmesini ilişkin karar alır veya bu konularda rektöre yetki verir. (7) Bu kanun ve ilgili yönetmeliklerle kendisine verilen diğer görevleri yapar ve üniversite yönetimi ile ilgili rektörün getireceği konularda karar verir. Fakülte Organları Dekan MADDE 16 – a) Atanması : İlgili fakültenin öğretim üyelerinin, profesörler arasından gizli oylama ile belirleyeceği en çok oy alan ilk üç adayı rektör, adaylar hakkındaki görüşü ile birlikte Yükseköğretim Kuruluna sunar. Yükseköğretim Kurulu adaylarından birini üç yıl için dekan atar. Kurucu dekan ile kadrolu öğretim üye sayısı onbeşin altında bulunan fakültelerde dekan, rektörün önereceği üç aday arasından Yükseköğretim Kurulu tarafından üç yıl için atanır. Dekan, kendisine çalışmalarında yardımcı olmak üzere, fakültenin kadrolu öğretim üyeleri arasından, en çok üç yıl için iki kişiyi dekan yardımcısı olarak atayabilir. Ancak, açık öğretim yapan üniversitelerde dörde kadar dekan yardımcısı atanabilir. Dekana, görevi başında olmadığı zaman, yardımcılarından biri vekalet eder. Vekalet altı ayı geçerse yeni bir dekan atanır. b) Görev, yetki ve sorumlulukları : 1) Dekan, fakülteyi temsil eder; fakültenin birimleri ve her düzeydeki personeli üzerinde genel gözetim ve denetim yapar. 2) Fakülte kurullarına başkanlık eder; kurulların kararlarını uygular ve fakülte birimleri arasındaki düzenli çalışmayı sağlar. 3) Fakülte ve birimlerinde öğrenci temsilcilikleri oluşturulmasını sağlar ve bunların araştırma, yayın, sosyal ve bilimsel etkinliklerini destekleyip teşvik eder. Fakülte Kurulu MADDE 17 – a) Kuruluş ve işleyişi : Akademik bir organ olan fakülte kurulu, dekanın başkanlığında, fakültenin kadrolu öğretim üyeleri ile araştırma görevlilerinin ve diğer öğretim elemanlarının kendi aralarından seçecekleri birer temsilciden oluşur. Fakülte öğrenci temsilcisi kendileri ile ilgili konuların görüşüldüğü toplantılara katılır ve oy kullanır. Fakülte kurulu, her yarıyılın başında ve sonundaki çalışma haftasında kendiliğinden toplanır. Ayrıca, dekanın veya beş öğretim üyesinin çağrısı üzerine toplanır. b) Görevleri : (1) Fakültenin stratejik hedefleri doğrultusunda her düzeyde eğitim-öğretim, bilimsel araştırma ve yayın faaliyetleri ile bu faaliyetlere ilişkin esasları kararlaştırır. (2) Fakültelerde bölüm, anabilim/anasanat dalı, bilim/sanat dalı ve hazırlık sınıfı kurulması, birleştirilmesi ve kaldırılmasına ilişkin önerilerini bir kararla rektörlüğe sunar. (3) Bölümlerde okutulacak derslerin belirlenmesi, yeni ders eklenmesi, kaldırılması ve ertelenmesi ile ilgili önerileri görüşerek bir kararla rektörlüğe sunar. (4) Fakültenin kapasitesi ile insan gücü planlaması doğrultusunda, kabul edilecek öğrenci sayısı konusundaki görüşlerini bir kararla rektörlüğe sunar. (5) Üniversite senatosuna üye seçer ve bu kanunla verilen diğer görevleri yapar. Fakülte Yönetim Kurulu MADDE 18 – a) Kuruluş ve işleyişi : Fakülte yönetim kurulu, dekanın başkanlığında, öğretim üyelerinin kendi aralarından üç yıl için seçeceği üç profesör, iki doçent ve bir yardımcı doçent temsilcisinden oluşur. Ayrıca tıp fakültesi yönetim kuruluna sağlık araştırma ve uygulama merkezi müdürü de katılır ve oy kullanır. Araştırma görevlisi ve öğrenci temsilcisi ise kendilerini ilgilendiren konularda toplantılara katılırlar ve oy kullanırlar. Fakülte yönetim kurulu üyelerinin en az salt çoğunluğu ile toplanır ve toplantıya katılanların salt çoğunluğu ile karar alır. Fakülte sekreteri yönetim kurulunun sekreterya görevini yürütür; fakülte idari personeli ile ilgili konularda görüşmelere ve oylamalara katılır. b) Görevleri : (1) Senato, üniversite yönetim kurulu ve fakülte kurulu kararlarını uygular, dekanın fakülteyle ilgili getireceği diğer işleri karara bağlar. (2) Bölüm kurullarının kararları doğrultusunda fakültenin bütçe ve kadro ihtiyaçlarına ilişkin önerilerini rektörlüğe sunar. (3) Gerekli gördüğü hallerde geçici çalışma grupları ile eğitim-öğretim, araştırma koordinatörlükleri kurar ve bunların görevlerini düzenler. (4) Öğrencilerin kayıt ve kabulü, intibakları ve eğitim-öğretim takvimini yapar; sınavlara ilişkin işlemler ile ilişik kesme, kayıt dondurma ve benzeri konularda karar verir. (5) Bu kanun ile verilen diğer görevleri yapar. Enstitüler Kuruluşu MADDE 19 – (1) Lisansüstü eğitim-öğretim yapan enstitüler : Lisansüstü eğitim-öğretim, araştırma ve yayın faaliyetlerinin yürütüldüğü, kadrosu ve bütçesi olan yükseköğretim kurumlarıdır. Enstitü organları, enstitü müdürü, enstitü kurulu ve enstitü yönetim kuruludur. Enstitü müdürü, enstitüde programı bulunan anabilim dallarındaki kadrolu profesörler arasından, üniversite yönetim kurulunun görüşü alınarak, rektör tarafından üç yıl için atanır. Enstitü kurulu, enstitü müdürü başkanlığında, enstitüyü oluşturan anabilim dalı başkanlarından oluşur. Başkanın yardımcıları oy hakkı olmaksızın toplantılara katılabilirler. Enstitü yönetim kurulu, enstitü müdürünün başkanlığında, enstitü kurulu öğretim üyeleri tarafından üç yıl için seçilecek dört öğretim üyesinden oluşur. Müdür yardımcıları oy hakkı olmaksızın toplantılara katılabilir. Enstitü müdürü, enstitü kurulu ve enstitü yönetim kurulu, enstitüde bu kanun ile fakülte dekanı, fakülte kurulu ve fakülte yönetim kuruluna verilen görevleri yerine getirir. Enstitü yönetim kurulu, bölümlerden gelen öneriler üzerine yüksek lisans ve doktora jürilerini tespit eder. Yüksek lisans ve doktora tezlerinin yayınlanmalarını sağlar ve intihal olaylarını engelleyici denetim mekanizmaları kurar. (2) Araştırma enstitüleri : Araştırma, geliştirme ve her türlü akademik yayın faaliyetlerinin yürütüldüğü yükseköğretim kurumlarıdır. Bu enstitülerin kuruluş ve işleyişleri Üniversitelerarası Kurulun belirleyeceği esaslar çerçevesinde senatoca belirlenir. Araştırma enstitüsü müdürü rektör tarafından atanır. Yüksekokullar Ve Meslek Yüksekokulları MADDE 20 - a) Yüksekokul ve organları : Yüksekokul organları yüksekokul müdürü, yüksekokul kurulu ve yüksekokul yönetim kuruludur. Yüksekokul müdürleri, yüksekokulun veya üniversitenin kadrosundaki öğretim üyeleri arasından, üniversite yönetim kurulunun görüşü alınarak, rektör tarafından üç yıl için atanır. Müdür, fakültede dekanlara verilen görevleri, yüksekokul bakımından yerine getirir. Yüksekokul kurulu, müdürün başkanlığında, müdür yardımcıları ve bölüm veya anabilim dalı başkanları ile öğrenci temsilcisinden oluşur. Yüksekokul yönetim kurulu, müdürün başkanlığında, müdür yardımcıları ile, yüksekokul kurulu tarafından üç yıl için seçilen dört öğretim elemanından oluşur. Yüksekokul kurulu ve yönetim kurulu, fakültelerdeki fakülte kurulu ve fakülte yönetim kurulunun görevlerini yapar. b) Meslek yüksekokulu ve organları : Meslek yüksekokulu organları, meslek yüksekokulu müdürü, meslek yüksekokulu kurulu ve meslek yüksekokulu yönetim kuruludur. Müdür, meslek yüksekokulunun veya üniversitenin kadrosundaki öğretim üyeleri arasından, üniversite yönetim kurulunun görüşü alınarak, rektör tarafından üç yıl için atanır. Meslek yüksekokulu kurulu, müdürün başkanlığında, müdür yardımcıları ve program başkanları ile öğrenci temsilcilerinden oluşur. Meslek yüksekokulu yönetim kurulu, müdürün başkanlığında, müdür yardımcıları ile meslek yüksekokulu kurulu tarafından üç yıl için seçilecek dört öğretim elemanından oluşur. Meslek yüksekokulu kurulu ve meslek yüksekokulu yönetim kurulu, bu Kanunla fakülte kuruluna ve fakülte yönetim kuruluna verilen görevleri, meslek yüksekokulu bakımından yerine getirilirler. Bölüm MADDE 21 - a)Bölüm organları : Bölüm başkanı ve bölüm kurulundan oluşur. Bölüm başkanı, bölümün kadrolu profesörleri, bulunmadığı takdirde doçentleri, doçent de bulunmadığı takdirde yardımcı doçentleri arasından bölümdeki kadrolu öğretim üyeleri tarafından üç yıl için seçilir. Yediden az kadrolu öğretim üyesi bulunan bölümlerde, bölüm başkanı, kıdem esası da gözetilerek, rektörlüğe bağlı bölümlerde rektör, fakülteye bağlı bölümlerde dekan tarafından atanır. Yüksekokullardaki bölüm başkanları yüksekokul müdürü tarafından atanır. Rektörlüğe bağlı birimlerde bölüm başkanı, rektör tarafından atanır. Bölüm kurulları bölümün kadrolu öğretim üyeleri, araştırma görevlileri ile diğer öğretim elemanları temsilcileri ve öğrenci temsilcisinden oluşur. b) Bölüm başkanının ve bölüm kurulunun görevleri : (1) Bölüm başkanı, bölüm kuruluna başkanlık eder, kurulun aldığı kararları uygular, bölümdeki eğitim-öğretim ve araştırma faaliyetlerini düzenli ve verimli bir şekilde yürütür. Bölümdeki lisans ve lisansüstü öğrencilerle ilgili olarak oluşturulan jürileri bölüm kararı ile dekanlığa veya enstitüye önerir. Bölümün diğer ihtiyaçlarını anabilim/bilim dalı başkanlarının görüşünü de alarak, bölüm kurulu kararı ile dekanlığa veya enstitüye sunar. (2) Bölüm kurulu, bir bölümde her düzeyde eğitim-öğretim, bilimsel araştırma, yayın,bölüm bütçesinin hazırlanması ve diğer faaliyetlerin planlanmasından ve bölümle ilgili kararların alınmasından sorumludur. (3) Anabilim / anasanat dalı başkanı seçiminde de bölüm başkanı seçimindeki usul uygulanır. Üçden az kadrolu öğretim üyesi bulunan anabilim / anasanat dallarında kıdemli öğretim üyesi başkan olur. Anabilim dalı başkanı, bölüm başkanının görevlerini anabilim dalı açısından yürütür. Tek anabilim dalı bulunan bölümlerde bölüm başkanı aynı zamanda anabilim dalı başkanı; tek bilim dalı bulunan anabilim dallarında da anabilim dalı başkanı bilim dalı başkanıdır.
BEŞİNCİ BÖLÜM Öğretim Elemanları Öğretim Elemanlarının Statüsü ve Görevleri MADDE 22 - Öğretim üyelerinin temel görevleri eğitim-öğretim, araştırma-geliştirme ve yayın yapmak ve yaymak; bu yolla topluma hizmet etmek ve bu kanunla kendisine verilen diğer görevleri yerine getirmektir. Yükseköğretim kurumlarında çalışan öğretim üyelerinin görevleri ve statüleri ile ilgili diğer hususlar, Yükseköğretim Kurulunca çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.
Yükseköğretim kurumlarında, öncelikle lisansüstü eğitim-öğretim yapan enstitüler ile araştırma enstitülerinde ve ihtiyaç duyulan diğer birimlerde, Yükseköğretim Kurulunun koyacağı esaslar dahilinde, sözleşmeli öğretim elemanı da çalıştırılabilir.
Yardımcı Doçentliğe Atama MADDE 23 - Yardımcı doçentlik başvuru koşulları ve atama yöntemleri Üniversitelerarası Kurulun belirlediği ilkeler ve üniversite senatolarının hazırladığı esaslar ve ölçütlere göre yürütülür. Yardımcı doçentlik başvurusunda doktora veya tıpta uzmanlık veya sanatta yeterlik ünvanlarından birine sahip olmak ve merkezi dil sınavında başarılı olmak ön koşuldur.
Bir üniversitede açık bulunan yardımcı doçent kadrosu, ilgili birimin talebi üzerine rektörlükçe ilan edilir. İlgili birimin yönetim kurulu tarafından, ilgili bilim dalından olmak üzere, biri o birimden, diğer ikisi de o üniversite dışından olmak üzere üç profesör ve/veya doçent tespit edilerek, bunlardan yazılı görüş istenir. Bu görüşe dayanarak ilgili birimin yönetim kurulunun alacağı karar üzerine, en çok üç yıl için rektör atamayı yapar. Süre bitiminde yeniden atanabilmek için, üniversitenin konuya ilişkin ilke ve ölçütlerinin yerine getirilmiş olması gerekir. Bu şekilde en çok oniki yıla kadar atama yapılabilir.
Doçentlik Başvurusu ve Sınavı :
MADDE 24 - a) Doçentlik sınavı başvuru koşulları :
(1) Doçentlikle ilgili merkezi yabancı dil sınavında başarılı olmak, (2) Üniversitelerarası Kurulunun doçentlikle ilgili asgari bilimsel koşullarını taşımak, gereklidir.
b) Doçentlik sınavı : Doçentliğe başvuru koşulları, asgari ölçütler, sınavın şekli, jürilerin oluşumu, Üniversitelerarası Kurulun belirlediği ilkeler çerçevesinde, öğretim üyeliğine yükseltme ve atama yönetmeliğine göre yapılır.
Doçentliğe Atama MADDE 25 - Bir üniversitede açık bulunan doçentlik kadrosu, ilgili birimin talebi üzerine rektörlükçe ilan edilir. Başvuran doçent ünvanı almış adayların durumunu incelemek üzere, ilgili birimin yönetim kurulu, ilgili bilim dalından olmak üzere, biri başvurulan üniversiteden, ikisi diğer üniversitelerden üç profesörü jüri üyesi olarak seçer. Üyeler ayrı ayrı görüş bildirir. Bu görüşe dayanarak üniversite yönetim kurulunun kararı üzerine rektör atamayı yapar.
Profesörlüğe Yükseltme ve Atama MADDE 26 - Bir üniversitede boş bulunan profesörlük kadrosu, ilgili birimin talebi üzerine rektörlükçe ilan edilir. Rektörlük, üniversitelerde yönetim kurulları tarafından gösterilen ihtiyaca göre araştırma profesörlüğü veya sözleşmeli profesör ilanı da yapabilir.
Profesörlüğe yükseltme ve atamada doçentlik ünvanını aldıktan sonraki süre ve bilimsel niteliklerin tespitine ait ölçütler, Üniversitelerarası Kurulun belirlediği ilkeler çerçevesinde öğretim üyeliğine yükseltme ve atama yönetmeliğinde belirlenir. Başvuru için doçentlik ünvanı aldıktan sonra en az beş yıl ilgili bilim alanında çalışmak gerekir.
Üniversite yönetim kurulunca, ilgili bilim dalından ve en az üçü diğer üniversitelerden olmak üzere beş profesörden oluşan jüri belirlenir. Jüri üyeleri her aday için ayrı ayrı birer rapor hazırlarlar ve açık tercihlerini de bildirirler. Üniversite yönetim kurulunun bu raporlar doğrultusunda alacağı karar üzerine rektör atamayı yapar.
Yabancı Ülkelerde Alınan Doçentlik Unvanları MADDE 27 - Yabancı ülkelerde alınan doçentlik ünvanlarının Türkiye’de geçerli sayılması üniversitelerarası kurulun belirlediği esas ve usuller çerçevesinde yönetmelikle düzenlenir.
Yabancı Ülkelerde Alınan Profesörlük Unvanları MADDE 28 - Yabancı ülkelerde alınan profesörlük ünvanlarının Türkiye’de geçerli sayılması Üniversitelerarası Kurulun belirlediği esas ve usuller çerçevesinde yönetmelikle düzenlenir.
Etik Komisyonu ve Ünvanların Korunması MADDE 29 - Üniversitelerarası Kurulun oluşturacağı etik komisyonun vereceği bir karar olmadıkça, öğretim elemanları akademik ünvanlarından yoksun bırakılamazlar. Bilim alanlarına göre oluşturulacak etik komisyonunun kararı üzerine, akademik unvanı geri alma işlemi, üniversitelerin bu ünvanları veren yetkili birimlerince yapılır. Etik komisyonlarının oluşum ve çalışma esas ve usulleriyle, bu komisyonların kararı üzerine akademik ünvanların nasıl geri alınacağı üniversitelerarası kurulun belirleyeceği ilkeler çerçevesinde yönetmelikle düzenlenir.
Öğretim üyelerinden profesör ünvanı taşıyanlar, herhangi bir nedenle görevden ayrıldıklarında, bu ünvanlarını, en az üç yıl süreyle bir yükseköğretim kurumunda kadrolu görev yapmış olmak koşulu ile kullanabilirler.
Emeklilik Yaş Haddi MADDE 30 - Öğretim elemanlarının kadrolu görevleri ile ilişkilerinin kesilmesini gerektiren yaş haddi 70 yaşını doldurdukları tarih olup, üniversiteler ihtiyaç halinde bu yaş sınırı ile bağlı olmaksızın sözleşmeli olarak öğretim elemanı çalıştırabilirler.
Sözleşmeli öğretim elemanlarının tabi olacakları esaslar Yükseköğretim Kurulunca çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.
Öğretim Elemanı Yetiştirme MADDE 35 - Ek son fıkra:
Başka üniversiteler adına öğretim elemanı yetiştirilmesi amacıyla geçici kadro tahsisi yapılan üniversitelere, bu amaçla yapılan eğitim ve araştırma faaliyetlerinin getirdiği ek maliyetlerin finansmanı için Yükseköğretim Kurulunun bütçesinden, öğrenci başına her yıl belirlenecek meblağa göre hesaplanacak ödenek aktarılır. Aktarılan ödenekler, ilgili üniversite yönetim kurullarının belirleyeceği harcama kalemlerine dağıtımı yapılarak kullanılır.
ALTINCI BÖLÜM Çalışma Esasları, Akademik Değerlendirme ve Akreditasyon “Yurt İçinde ve Yurt Dışında Görevlendirmeö kenar başlıklı 39. maddenin son fıkrası yeni 41. maddenin son fıkrasına konulmuştur.
Kurumlararası yardımlaşma MADDE 40- a) Yükseköğretim kurumlarında görevli öğretim üyeleri, kadrolu öğretim görevlileri ve okutmanlar bağlı bulundukları birimlerde haftalık ders yüklerini dolduramadıkları takdirde; aynı üniversitenin diğer birimlerinde, üniversite yönetim kurulunun kararıyla, kendi bilim dalında olmak şartıyla, ders yükünü doldurmak üzere rektör tarafından görevlendirilebilir. Ders yüküne dahil çalışmalar karşılığında ek ders ücreti ödenmez.
Öğretim üyeleri; kendi isteği, bölüm/anabilim dalı, fakülte veya üniversite yönetim kurullarının görüşü ve rektörün oluru ile istekte bulunan aynı şehirdeki diğer yükseköğretim kurumlarında ders vermek üzere görevlendirilebilir. Bu öğretim üyelerine haftalık ders yükünün üstündeki ders faaliyetleri için görevlendirildikleri kurumun bütçesinden ek ders ücreti ödenir.
Üniversitelerin aynı şehirdeki diğer birimlerinde veya aynı şehirdeki diğer yükseköğretim kurumlarında görevlendirilebilecek öğretim elemanı bulunmaması halinde, başka şehirlerdeki yükseköğretim kurumlarından, bu maddenin ikinci fıkrasındaki usulle ders vermek üzere öğretim üyesi görevlendirilebilir. Bu şekilde görevlendirilen öğretim elemanlarına, 6245 sayılı Harcırah Kanununa göre geçici görev yolluğu ve yukarıdaki esaslara göre ek ders ücreti ödenir.
b) Öğretim üyeleri; ihtiyacı olan üniversitenin isteği, kendi kabulü, bölüm/anabilim dalı, fakülte ve üniversite yönetim kurullarının olumlu görüşü ve rektörün oluru ile kadroları ve özlük hakları saklı kalmak şartıyla, en az bir eğitim-öğretim yılı için başka şehirlerdeki üniversitelerde geçici olarak görevlendirilebilir. Bu şekilde görevlendirilenlerin kadroları kendi kurumlarında saklı tutulur. Bu öğretim üyelerine, görev yapacakları kurumun bulunduğu yer ve özellikleri dikkate alınarak kurum kadrolarında çalışanların yararlandıkları ödenek, ek ders ücreti ve diğer haklar ile 6245 sayılı Harcırah Kanununa göre ödenecek harcırahları, görev yapacakları üniversitelerin bütçelerinden ödenir.
Öğretim elemanları etkileşimli uzaktan öğretim yöntemiyle de ders verebilir.
c) Türk Silahlı Kuvvetleri ve emniyet teşkilatına bağlı yükseköğretim kurumlarının öğretim elemanı ihtiyacı, diğer yükseköğretim kurumlarından bu madde uyarınca karşılanabilir.
Türk Cumhuriyetleri ve Akraba Topluluklarında Görevlendirme MADDE 41- Türk Cumhuriyetleri ve Akraba Topluluklarındaki yükseköğretim kurumlarında 40. madde çerçevesinde yapılacak görevlendirmeler, Yükseköğretim Kurulunca çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.
Türk Cumhuriyetleri ve Akraba Topluluklarındaki yükseköğretim kurumlarından resmi davet alan öğretim elemanlarına üç yılı aşmamak ve bütün özlük hakları saklı kalmak üzere, üniversite yönetim kurulunun kararı, Yükseköğretim Kurulu ve Milli Eğitim Bakanlığının onayı ile aylıklı izin verilebilir.
Akademik Değerlendirme ve Akreditasyon MADDE 42- a) Yükseköğretim kurumlarının akademik değerlendirmesini yapmak amacı ile Üniversitelerarası Kurul tarafından “Yükseköğretim Akademik Değerlendirme Kuruluö oluşturulur. Bu Kurulun kurulması, Kurul üyelerinin seçimi ve eğitimi ile çalışması, Üniversitelerarası Kurulun belirleyeceği esaslar çerçevesinde çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.
Yükseköğretim Akademik Değerlendirme Kurulu en geç üç yılda bir yükseköğretim kurumlarını değerlendirerek hazırlayacağı raporu yayımlamak zorundadır.
b) Yükseköğretim kurumlarının değerlendirmesi, eğitim-öğretim sisteminin niteliğini bilimsel verimliliğini, öğretim kadrosunun akademik hazırlığını ve eğitim-öğretim, araştırma koşullarının incelenmesi ile aşağıdaki noktaların değerlendirilmesini kapsar.
(1) Öğretme yöntemleri, (2) Eğitim-öğretim müfredatının yapısı ve uluslararası kıyaslaması, (3) Bilimsel düzey ve yayınlar, (4) Öğretim kadrosunun niteliği, (5) Topluma hizmet ve toplumla kurulan ilişkiler düzeyi, (6) Uluslararası işbirliği ve sonuçları, (7) Her diploma programı için mezunlar, işverenler, son sınıf öğrencileri anketlerinin yapılması ve sonuçlarının her yıl müfredata yansıması, (8) Öğrencinin öğreticiyi değerlendirme anketleri, alınan sonuçların değerlendirilmesi ve önlemler, (9) Öğretim üyesi ders dosyası incelemesi, (10)Mezunların iş bulabilirlikleri, (11) İdarenin örgütlenme modeli ve verimliliği, c) Yükseköğretim kurumları kurumsal değerlendirme, akademik değerlendirme ve akreditasyon çalışmalarını yapmak üzere senato kararıyla “Kalite ve Gelişim Planlama Kuruluö ile “Akreditasyon Kurulunuö kurarlar. Bu kurulların her birinde görev yapacak öğretim üyelerinin sayısı o üniversitedeki fakülte ve lisansüstü eğitim-öğretim yapan enstitü sayısının toplamından az olamaz.
Bu kurullar mezunlar, işverenler, son sınıf öğrencileri ile öğrencinin öğreticiyi değerlendirdiği anket çalışması yaparlar. Her yıl geçmiş yıllarla kıyaslama yaparak ilgili yükseköğretim kurumunun “Öz Değerlendirme Raporuönu birlikte hazırlarlar. Bu kurullar fakülte, bölüm ve programların akreditasyonu için gereken tüm çalışmaların yapılması amacıyla alt kurullar oluştururlar.
Hazırlanan öz değerlendirme raporları senatoca görüşülerek son şekli verildikten sonra yükseköğretim üst kuruluşları ile Yükseköğretim Akademik Değerlendirme Kurulu ve diğer yükseköğretim kurumlarına gönderilir.
Kalite ve Gelişim Planlama Kurulu her üç yılda bir gelecek üç yıl için üniversitenin stratejik plan ve eylem planlarını hazırlayarak Yükseköğretim Akademik Değerlendirme Kuruluna göndermek zorundadır.
d) Yükseköğretim kurumları yurt dışında akreditasyon ve kurumsal değerlendirme programlarına başvurabilirler. Bu kurumlardan alınacak raporlar eşdeğer olarak kabul edilebilir. Yapılan tüm harcamalar üniversitelerin katma bütçelerinden karşılanır. Uluslararası akreditasyon kurumlarına ve kurumsal değerlendirme programlarına başvurmaları için üniversiteler, Yükseköğretim Kurulu ve Üniversitelerarası Kurul tarafından teşvik edilir. Rapor sonuçlarına göre verimliliği dikkate alacak şekilde katma bütçeye teşvik ödeneği konur.
Cari Hizmet Maliyeti MADDE 46 – Yükseköğretim kurumlarında cari hizmet ödenekleri, öğrenci başına olmak üzere, öğrenim dallarının nitelikleri ve süreleri ile yükseköğretim kurumlarının özellikleri gözönünde tutularak Yükseköğretim Kurulunca farklı miktarlarda tespit edilir. Bu miktarın her yıl Bakanlar Kurulunca belirlenecek kısmı Devletçe karşılanır ve öğrenci adına ilgili yükseköğretim kurumu bütçesine ödenek olarak kaydolunur. Geri kalan kısmı öğrenci tarafından ödenir. Devletçe karşılanacak kısmı, cari hizmet maliyetlerinin dörtte üçünden az olamaz.
Devlet ve öğrenci tarafından yapılacak ödemelerin miktarı ve bölgelere göre oranları ile uygulamaya ilişkin esas ve usuller her yıl Bakanlar Kurulunca en geç Temmuz ayı içersinde belirlenir. Devlet üniversitelerinde yabancı uyruklu öğrencilerden alınacak ücretlerin miktarı, ilgili üniversitenin yönetim kurulunca tespit edilir.
Ödeme güçlüğü içinde olan öğrencilere, istekleri halinde, öğrenci tarafından ödenecek katkı payının tamamı, her eğitim-öğretim yılının başında, Yükseköğretim Kredi ve Yurtlar Kurumunca kredi olarak verilir.
Hazırlık sınıfı ve yabancı dil geliştirme programı hariç olmak üzere, iki yıllık ön lisans ve 4,5,6 yıllık lisans öğreniminden, bu süreler sonunda mezun olamayan öğrencilere, Devlet katkısı ödenmesine devam olunur. Bu durumdaki öğrencilerden birinci yıl için %50, müteakip yıllar için %100 fazlasıyla öğrenci katkısı alınır. Lisans düzeyinde ikinci bir yükseköğretim yapan öğrenciler için öğrenci katkısı %100 fazlasıyla alınır. Öğrenci katkısını ödeyemeyenlerin kayıtları yapılmaz ve yenilenmez.
Cari hizmet maliyetine öğrenci katkısı ve öğrenci sosyal tesis ve faaliyetlerinden elde edilen gelirler ile yükseköğretim kurumlarınca önceki yıllarda bastırılan ders kitapları ve teksirlerinin satışından elde edilen gelirler, üniversite veya yüksek teknoloji enstitüsü adına üniversite işletme hesabına gelir kaydedilir.
Sosyal Hizmetler, Ders Kitapları ve Eğitim-Öğretim Araçlarının Basılıp Çoğaltılması MADDE 47 – a) Sosyal hizmetler (1) Yükseköğretim kurumları, Yükseköğretim Kurulunun yapacağı plan ve programlar uyarınca, öğrencilerin beden ve ruh sağlığının korunması, barınma, beslenme, çalışma, dinlenme ve boş zamanlarını değerlendirme gibi sosyal ihtiyaçlarını karşılamak ve bu amaçla bütçe imkanları nispetinde okuma salonları, yataklı sağlık merkezleri, mediko-sosyal merkezleri, öğrenci kantin ve lokantaları açmak, toplantı, sinema ve tiyatro salonları, spor salon ve sahaları, kamp yerleri sağlamakla ve bunlardan öğrencilerin en iyi şekilde yararlanmaları için gerekli önlemleri almakla görevlidirler.
(2)Yükseköğretim kurumları, özel ve kamu kuruluşları ile işbirliği yaparak mezunlarına iş bulmakta yardımcı olurlar.
(3) Üniversiteler rehberlik ve psikolojik danışma merkezleri kurar, öğrencilerin kişisel ve ailevi sorunlarını çözümlemeye çalışır.
(4) Kamu kuruluşları adına üniversitelerde okuyacak öğrencilere, bu kuruluşlarca verilecek bursların bilim dallarına dağılımı ve sayısı, insan gücü ihtiyacı ve öğretim elemanı yetiştirilmesi bakımından, devlet kalkınma planları ilke ve hedeflerine göre Yükseköğretim Kurulu tarafından belirtilir. Burslu öğrencilerin harçları ile laboratuvar, sınav ve diploma masrafları burs kapsamına girer.
b) Ders kitapları ve eğitim-öğretim araçlarının basılıp çoğaltılması Üniversitelerde ders kitapları, bilgisayar ve elektronik ortamlarda hazırlanan eğitim-öğretim ve uzaktan öğretim ilkelerine göre oluşturulan her türlü materyal, ilgili üniversite veya Yükseköğretim Kurulu tarafından hazırlanır veya hazırlattırılır ve öğrencilere uygun bedelle satılır. Ders aracı olarak kullanılan kitap ve her türlü materyali öğretim elemanları kendi hesaplarına bastıramaz ve çoğaltamazlar; bunlar ilgili üniversite tarafından basılır, bastırılır veya çoğaltılır. Ancak, başvurdukları eğitim-öğretim yılı içinde bastırılamayacağı, kurumun yönetim kurulunca yazılı olarak bildirilen kitapları kendilerinin bastırma hakları saklıdır.
Ders kitapları bilgisayar ve elektronik ortamlarda hazırlanan eğitim-öğretim ve uzaktan öğretim ilkelerine göre oluşturulan her türlü malzemeyle ilgili olarak uygulanacak esaslar ve ödenecek telif hakları, Maliye Bakanlığının uygun görüşü üzerine Yükseköğretim Kurulunca belirlenir.