Okul Öncesi Çocuğunuza Panoramik Bir Bakış

Bir çocuğun okula hazır olması ve başarılı bir okul yaşantısı için fiziksel ve ruhsal olarak sağlıklı olması, sosyal uyumunun sağlanması gereklidir. Okul öncesi sağlık kontrollerinin yapılması bu hazırlığın ihmal edilemez bir parçasıdır. Hatta bazı ülkelerde bu sağlık kontrollerinin yaptırılması zorunlu kılınmıştır. Okul öncesi dönemdeki bu sağlık kontrolleri aynı zamanda çocuklarda yılda bir kez yapılması gereken muayene ve tetkikler için de vesile olacaktır. Bazen sadece muayenenin bile olabilecek birçok hastalık hakkında bize ipucu verebileceği, yönlendirici olacağı unutulmamalıdır.

Okula Başlamadan Önce Yapılacak Sağlık Kontrolleri
Aşağıdaki Basamakları İçermelidir

-Ayrıntılı fizik muayene ile sistemik olarak tüm vücudun değerlendirilmesi

-Boy ve kilo ölçümlerinin yapılması, yaşa göre büyüme eğrilerinin ve vücut kitle indekslerinin değerlendirilmesi

-Yaşa göre belirlenmiş rutin laboratuvar testlerinin yapılması

-İşitme değerlendirmesi için işitme testleri

-Görme muayenesi ve görme keskinliğinin değerlendirilmesi

-Diş muayenesi ve varsa çürüklerin, gelişimsel bozuklukların tedavisi

-Spor yapan çocuklarda kas-iskelet sisteminin muayenesi ve gerekirse kardiyolojik konsültasyon

-Beslenme danışmanlığı

Okul Çağı ve Ergenlik Dönemi İçin
Yılda Bir Kez Yapılmasını Önerdiğim Laboratuvar Testleri

- Tam Kan Sayımı: Kansızlık, lösemi, enfeksiyon ve daha başka birçok hastalığın tanısında önemlidir.

- Tam idrar tetkiki: İdrar yolu enfeksiyonlarının ve böbrek fonksiyonlarının değerlendirilmesi için

- Açlık kan şekeri ölçümü: Diyabet ve diğer metabolik bozukluklarını erkenden saptamak için yapılmalıdır.

- Trigliserit ve kolestrol gibi kan lipidlerinin ölçümü: Kalp-damar hastalıklarını erkenden saptamak açısından önemlidir.

-Kan AST ve ALT düzeyinin ölçümü : Bu testler karaciğer fonksiyonları hakkında bize bilgi verecektir

- Kreatinin düzeyinin ölçümü: Böbrek fonksiyonlarını değerlendirmek için bakılır.

- Serum demir, demir bağlama ve ferritin düzeylerinin ölçümü: Demir eksikliği varsa saptanması için yapılır.

- Anti HBs ölçümü: Hepatit B bağışıklık durumunun değerlendirilmesi için yapılır. Yeterli bağışıklık yok ise hemen hepatit B aşılama programına başlanmalıdır.

- Anti HCV ölçümü : Hepatit C varlığını araştırmak için yapılan testtir.

- D vitamini, B12 vitamini, folik asit düzeylerinin ölçümü: Vitamin ve mineral eksikliği varsa erkenden saptamak için yapılır.

- Dışkı incelemesi: Gaitada parazit ve enfeksiyon varlığı mikrobiyolojik olarak araştırılır.

- Spesifik allerji testleri: Allerjiye yatkınlığı olan çocuklarda besinsel ve solunumsal allerjenlerin tespiti için yapılmalıdır.

- Büyüme hormon düzeyleri ölçülmelidir: Sadecebüyüme-gelişme geriliği bulunan ya da erken ergenlik belirtileri gösteren çocuklarda yapılmalıdır.

-Kurşun seviyesi ölçümü : Hava kirliliğinin yoğun olduğu yerlerde ve sanayi bölgelerinde yaşayan çocuklarda mutlaka bakılmalıdır. Kanda biriken kurşun nörolojik ve zihinsel bozukluklara yol açar ve zeka gelişimini olumsuz etkileyebilir. Kurşun düzeyi yüksek saptanırsa hemen tedaviye başlanır.

Yapılan testlerin sonuçları normal ise başka bir işlem gerekli değildir. Ancak anormal çıkan herhangi bir test; var olan ya da ileride oluşabilecek hastalıkların, motor ve mental gelişme geriliklerinin , hormonal bozuklukların erkenden saptanmasını sağlar. Böylece daha kapsamlı incelenmeler yapılır , önleyici ve tedavi edici faaliyetlere bir an önce başlanmış olur.

Okula Geri Dönüşlerde Dikkat Etmemiz Gereken Diğer Hususlar:

- El yıkama ve tuvalet alışkanlıklarının gözden geçirilmesi ve hatırlatmaların yapılması çocuğunuzun sağlığının korunması için çok kıymetli olacaktır.

- Rutin aşılama programının tamamlanmış olduğu kontrol edilmeli ve yapılmamışsa ilaveten hepatit A ve döneminde grip aşıları yapılmalıdır.

- Yeme-içme alışkanlıkları yeniden değerlendirilmeli, beslenme danışmanlarının yardımı ile gerekli düzenlemeler yapılmalıdır.

- Çocukların günde 1,3-2 litre (6-8 bardak) , gençlerin ise 2,5 litre kadar su içmesi gereklidir. Yeterince su içmeyen çocuklarda baş ağrısı, baş dönmesi ve konsantrasyon bozukluğu görülebilir. Bu nedenle okulda yanına su verilmeli ve suya kolaylıkla ulaşabilmesi sağlanmalıdır.

- Taşıdıkları çantaların ağırlığı vücut ağırlığının en fazla yüzde 10’u olmalıdır, daha ağır çantalar sırt ağrısı ve iskelet sisteminde kalıcı olabilecek hasarlara neden olur.

- Derste ve bilgisayar başında olabilecek kötü duruş-oturuş pozisyonlarına dikkat edilmelidir.

- Ruh sağlığı sorunlarının çoğunun 14 yaşından önce başladığı bilinmektedir. Bu nedenle çocuklarımızın duygularının da farkında olmamız, onlarla konuşabilmemiz çok önemlidir. Okul öncesi dönemde bu açıdan da çocuklarınızı gözlemleyiniz, gerekirse bir uzmandan destek alınız.

-Ve mutlaka çocuğunuza ilişkin tıbbi bilgileri (astım, diyabet, kullandığı ilaçlar vs.), uyulması gereken talimatları okul hemşiresi ve okul idaresi ile paylaşınız.

Sağlıkla kalın..