Cumhurbaşkanlığı'nda "trans yağ" toplantısı

Sağlık ve Gıda Politikaları Kurulu, Başkanvekili Prof. Dr Serkan Topaloğlu'nun başkanlığında, "trans yağ" kullanımı ile ilgili toplantı gerçekleştirdi. Toplantıya trans yağ konusunda çalışan akademisyenler ile Tarım ve Orman Bakanlığı, Dünya Sağlık Örgütü Türkiye Ofisi, Türk Kardiyoloji Derneği (TKD), Türkiye Sağlık Politikaları Enstitüsü (TÜSPE), Ankara Şehir Hastanesi Kardiyoloji Kliniği, Sağlığa Evet Derneği ile Mutfak Ürünleri ve Margarin Sanayicileri Derneği (MÜMSAD) temsilcileri katıldı.

500 binden fazla ölüm

Toplantıda, trans yağ konusunda kamuoyunda yaşanan bilgi kirliliği ele alındı. Uzmanlar trans yağın sanılanın aksine zeytinyağı, tereyağı, ayçiçek yağı gibi bir yağ türü olmadığını, gıda endüstrisinde kullanılan yağların daha ucuz ve kolay kullanımı için çeşitli işlemlere tabi tutulması sırasında ortaya çıkabildiğini ifade etti. Bazı pastane ürünleri, bisküvi, gofret, kek gibi atıştırmalık ürünler, hazır soslar, fast food ürünleri ve kavrulmuş kuru yemişlerde üretim sırasında oluşan endüstriyel/yapay trans yağların pek çok sağlık sorununu da beraberinde getirdiği vurgulandı. Toplantıda bilgi veren uzmanlar, trans yağ tüketiminin dünyada her yıl 500 binden fazla kardiyovasküler hastalık kaynaklı ölüme sebep olduğunu, ayrıca diyabet, obezite, kanser gibi diğer önemli hastalıkların riskini artırdığına dair veriler olduğunu kaydetti.

Yüzde 2 şartı

Sağlık ve Gıda Politikaları Kurulu'nun önerisiyle başlatılan ve Dünya Sağlık Örgütü ile Türkiye Sağlık Politikaları Enstitüsü tarafından yürütülen, "EVIPNet projesi" kapsamında DSÖ'nün, "Trans Yağsız 2023" hedefi doğrultusunda hazırlanmakta olan Türkiye'de trans yağların eliminasyonuna yönelik politika belgesi de toplantıda ele alındı. Belgenin, Mart 2020'de açıklanması bekleniyor.

Dünyada bu konuda ilk harekete geçen ve 2003'te paketli gıdalarda trans yağ miktarını yasal düzenlemelerle yüzde 2 ile sınırlayan ülke olan Danimarka ile birlikte Kanada, Şili, Avusturya, Macaristan, Norveç, İzlanda ve ABD'nin bazı eyaletleri en iyi uygulama örnekleri olarak gösteriliyor. Türkiye ise herhangi bir yasal düzenleme bulunmamasına rağmen, "Mutfak Ürünleri ve Margarin Sanayicileri Derneği"nin 2007'de gönüllü olarak ürünlerinde trans yağ miktarını yüzde 2'nin altına indirmesi ile DSÖ raporunda dikkati çeken ülkeler arasında yer aldığı tespiti de toplantıda yapıldı.

Tarım ve Orman Bakanlığı yetkilileri toplantıda hazırlanan ve son aşamaya gelinen yeni "Türk Gıda Kodeksi"nin yayınlanmasıyla ülkemizde de gıdalarda trans yağ içeriği DSÖ'nün de önerdiği gibi yüzde 2'yi geçemeyeceği bilgisini verdi. Böylece şimdiye kadar sektörün önemli kısmının gönüllü olarak yaptığı düzenleme, yasal olarak da zorunlu hale gelmiş olacak.

"Büyük fırsat"

Kurul Başkanvekili Prof. Dr. Serkan Topaloğlu, "Vatandaşlarımızın sağlıklı ve güvenilir gıdaya ulaşması, toplum sağlığının korunması Kurulumuzun öncelikli konuları arasında yer alıyor. Ben hem bir kardiyoloji uzmanı olarak hem de Kurulumuz adına, trans yağların kısıtlanması ile ilgili mevzuat çalışmalarının bir an önce tamamlanması için konunun takipçisi olacağım. Bu konuda gıda endüstrimizin pek çok gelişmiş ülkeden erken davranarak gönüllü olarak kısıtlamaya gitmesi ülkemiz için çok büyük bir fırsat" dedi.

Paketli gıdalarda, "Trans Yağ İçermez" ibaresi bulunan ürünlerin tercih edilmesini öneren Topaloğlu, bu konuda medyaya da büyük sorumluluk düştüğünü söyledi. Topaloğlu, televizyonlardaki sağlık programları ve özellikle gündüz kuşağı kadın programlarında da trans yağ konusunda halkımızın bilinçlendirilmesine dikkati çekti.