‘Terörle mücadelede hukuka uygunluk şart’

Yargıtay Başkanı Ali Alkan, seçildikten sonraki ilk adli yıl konuşmasında, hükümete, “terörle mücadelede hukuka uygunluk içerisinde kalınması” mesajı verdi; örtülü biçimde MİT Müsteşarı Hakan Fidan’ın soruşturulmasını engellemek için çıkarılan, MİT mensuplarının ancak Başbakan izniyle soruşturulabilmesine olanak tanıyan düzenlemeyi eleştirdi. Denetimi engelleyen düzenlemelerin, yönetim üzerindeki gün ışığını engellediğini söyleyen Alkan, “Erkler ayrılığı hükümranlığa izin vermez” dedi. İfade özgürlüğü konusundaki “otoriter” anlayışı eleştiren Alkan, terör ve insan hakları konusunda da mesajlar verdi.
Alkan, konuşmasının başında Beytüşşebap’ta şehit olan güvenlik görevlileri için başsağlığı diledi. Alkan, “BDP’ye ve medyaya da mesaj” olarak nitelendirilen terör ile ilgili şöyle konuştu: “Terörist faaliyetler hiçbir hukuki gerekçeye dayandırılarak haklı görülemez. Medya da bu şekildeki yayınlardan özellikle kaçınmalıdır. Yetkili makamlar eliyle yürütülecek terörle mücadele mutlaka ‘hukuka uygunluk’ alanı içinde kalmalıdır. Bu, gerekli ve zorunlu olan koşuldur. Yargı, terörün hangi özgürlükleri istismar amacıyla kullandığının farkındadır.”

Hukuka saygılı olun
Alkan konuşmasında örtülü biçimde hükümeti de eleştirdi. Alkan şöyle konuştu:
“Hukukun üstünlüğü, yönetenlerin egemenlik yetkisine dayanarak, bizzat kendi koydukları kurallarla kendilerinin de bağlı olmaları şeklinde ortaya çıkar. Bu anlamıyla hukukun üstünlüğünü sağlamanın öncelikli şartı, yönetenlerin hukuka saygılı olmalarıdır.
Hukuk devletinin en ayırıcı yapısal niteliklerinden biri olan erkler ayrılığı, egemenlik yetkisinin erkler arasında meşru bir biçimde paylaştırılmasını ve bu erklerin yetkiyi, karşılıklı saygı ve denetim ilişkisi içerisinde kullanmalarını sağlar. Erkler ayrılığı sisteminin temel özelliği, devletin mutlak hükümranlık gücünün bir kimsede, bir zümrede, bir erkte toplanmasına izin vermemesidir. Hiçbir erk diğeri için ayak bağı olmadığı gibi, onay makamı da değildir. Her erk, mevcudiyetini ve meşruiyetini diğer erklerin varlığından ve belirlediği sınırlardan alır.

Fidan eleştirisi
Erkler, birbirlerinin takdir yetkileri içinde kalan düzenleme, uygulama ve hükümlerine saygılı olmak durumundadır. Bu, hukuk devletinde erkler ayrılığı sistemine inanmış olmanın gereğidir. Hukuk devletinde anayasa ile belirlenmiş meşru organlar kurumsal olarak, yetkiyi kullananlar ise kişisel olarak hesap verirler. Denetim bir erkin meşru varoluş amacından sapmaması için gereklidir. Denetimi ortadan kaldıran veya zayıflatan düzenlemeler, yönetim üzerindeki gün ışığını engeller.

Yasa değiştikçe işler katlanıyor
Yargıtay Başkanı Ali Alkan, TBMM’yi sık yasa değiştirmekle eleştirirken, şöyle konuştu: “Son 4 yılda Yargıtay’a yıllık 650 bin dosya gelmiş, ancak 550 bini karara bağlanabilmiştir. 2007 başında 650 bin dosya beklerken, bu sayı 2011 sonunda 1 milyon 150 bin olmuştur. Bu hiçbir şekilde makul değildir. Bu sayı dünya ortalamasının 50 katıdır. Böyle bir iş yükü uzun süre kaldırılamaz. Bunun sorumlusu tek başına Yargıtay olmadığı gibi, tek çözüm mercii de Yargıtay değildir. Örneğin; Türk Ceza Kanununun yürürlüğe girdiği 2005’den bu yana 12 kez, yani yılda 2 kez değiştirilmiştir. Bu TCK’nın yaklaşık üçte birine tekabül etmektedir. Sık değişiklikler, uyarlama nedeniyle bir işin defalarca ele alınmasına ve dosya sayısının gerçek adli olay sayısından fazla görünmesine neden olmaktadır. İstinaf faaliyete geçmemiş, alternatif uyuşmazlık çözüm yolları yeterince geliştirilememiş ve bilirkişilikteki aksaklıklar tamamen giderilememiştir.”

İlk kez Genelkurmay Başkanı katıldı

NOTLAR

* Anayasa Mahkemesi ve Danıştay’ın yeni biten binalarına rağmen, Yargıtay töreni ilk kez bir oteld yapıldı. Tören Mariott Otel’de gerçekleştirildi.
* Törende devletin zirvesi buluştu.
* İlk kez bir Genelkurmay Başkanı adli yıl açılış törenine katıldı. Yargı mensupları, 28 Şubat sürecinde askerin yargıya verdiği brifinglere atıf yaparak, “Şimdi de askere brifing veriliyor” esprisi yaptı.
* CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, tören boyunca Genelkurmay Başkanı Orgeneral Necdet Özel’le yan yana oturdu.
* TBMM Başkanı Cemil Çiçek, salona girerken Başbakan Erdoğan ve ‘Ulusal Mutabakat Metni’ nedeniyle polemik yaşadığı Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç’la tokalaştıktan sonra kendisine ayrılan yere oturdu.
* Cumurbaşkanı Abdullah Gül rahatsızlığı nedeniyle törene katılmadı. MHP lideri Devlet Bahçeli ve Anayasa Mahkemesi Başkanı Haşim Kımıç da törene gelmedi.
* Açılıştaki TRT Ankara Gençlik Korosu konseri, Beytüşşebap saldırısı nedeniyle iptal edildi.
* Yargıtay Başkanı Ali Alkan, elektrik kesintisi nedeniyle konuşmasına ara vermek zorunda kaldı.
* Programdan sonra Meclis Başkanı Çiçek, Başbakan Erdoğan, Orgeneral Özel, Yargıtay Başkanı Alkan, yaklaşık yarım saat baş başa görüştü.