SONBAHAR GELDİ, DEPRESYON KAPIDA MI?

Sonbaharın geldiğini sabahları işe gitmek için uyandığınızda günün eskisi kadar erken aydınlanmadığını ve akşamları işten çıktığınızda neredeyse havanın kararmış olduğunu gördüğümüzde anlıyoruz ve içimizi bir hüzün kaplıyor. Sabahları yataktan daha bir isteksiz kalkıyor, çalan alarmı erteliyor, işe yürüyerek gitmeyi değil de taksiye binmeyi tercih ediyor, hatta gün içerisinde kolumuzu kaldıracak halimiz bile olmuyor. Çoğu kez gün içinde içilen 3 bardak kahve bile uykumuzu açmaya yetmiyor ve öğle yemeğinde salata yiyerek formumuzu korumak yerine karbonhidrat zengini koca bir tabak makarnayı tercih ediyoruz. Eğer bu satırlar size bir şey ifade ediyorsa, Mevsimsel Duygudurum Bozukluğu kapınızı çalmış olabilir.

Mevsimsel Duygudurum Bozukluğu’nun yaratmış olduğu uyku hali, kronik yorgunluk hissi, sabahları uyanmakta güçlük çekme, sürekli tatlı birşeyler yeme isteği, yapılan işlerden eskisi kadar zevk alamama hali her ne kadar depresyona benzese de; hayatımızda bazı düzenlemeler yaparak bu durumdan kurtulabiliriz.

1- Gün ışığından faydalanmaya gayret edin: Gün içerisinde dışarıda gün ışığında yapacağınız 30 dakikalık yürüyüş size iyi gelecektir. “Ama benim zamanım yok, ben çalışıyorum” demeyin, ufak bir ayarlama ile öğle tatilinizin yarım saatini dışarıda gün ışığında geçirebilirsiniz. Gün ışığı beyninizi harekete geçirecek ve daha enerjik olmanızı sağlayacak.

2- Yediklerinize dikkat edin ve vitamin almaya gayret edin: Vücut kış mevsiminin yaklaştığı sinyalini aldığı için yağ depolamak ister ve sizi bolca karbonhidrat yemeğe teşvik eder. Canınız hiç olmadığı kadar pasta, çikolata, makarna gibi besinler tüketmek isteyebilir. Ama kilo almak, kendinizi kötü hissetmenize neden olacağı ve karbonhidrat tüketiminin beynin melatonin hormonu (uyku ve uyanıklık düzeninin korumada yardımcı olan bir hormon) üretmesine yardımcı olmayacağı için sağlıklı beslenmek özellikle bu dönemlerde çok önemlidir. Besinlerden yeterli vitamin alımına özen gösterin.

3- Spor yapın: Spor yapmak, belki de en hızlı duygu durum düzenleyicilerden birisidir. Spor yaparken vücudun salgıladığı hormonlar, bir antidepresan kadar etkilidir. Hangi sporu yaptığınızın hiçbir önemi yok; koşun, yürüyün, dans edin… Yeter ki hareket edin!

Ancak Mevsimsel Duygudurum Bozukluğunu, depresyon ile karıştırmamak gerekir. Kendinizi uzun zamandır mutsuz hissediyorsanız, ağlama krizleriz oluyorsa, ciddi uyku sorunları yaşıyorsanız (uykusuzluk veya aşırı uyuma isteği), iştahınızda önemli değişiklikler varsa (6 kilodan fazla kilo alımı veya verimi), yaptığınız işlerin hiçbirinden eskisi kadar zevk almıyorsanız, kendinize zarar vermeyi düşünüyorsanız en kısa zamanda bir uzmana gitmenizi tavsiye ederim.

Uzman Klinik Psikolog İpek Gökozan, Madalyon Psikiyatri Merkezi

www.ipekgokozan.com