Yeni bir sergi, sanatseverlere yeni bir heyecan, Yine Arkas Sanat Merkezi’nde...
12 Nisan 2018-27 Temmuz 2018 tarihleri arasında ‘Türk İzlenimcileri’ sergisini, gezin görün.
19. yüzyılda Fransa’da ortaya çıkan ‘İzlenimcilik’ akımı, zaman içerisinde Türkiye’deki sanat ortamını da etkisi altına almış ve özellikle 20. yüzyılın ilk yarısında, ülkemizin önde gelen sanatçıları bu anlayışla pek çok eser üretmişlerdir.
Türk İzlenimcileri olarak da adlandırılan 1914 Kuşağı, Batı’daki anlamına giderek daha çok yaklaşan bir resim patlamasıdır.
Sanayii Nefise’de açılan ‘Avrupa Sınavı’nı kazanan gençler, 1910’da Paris’e gönderilmişlerdi.
1. Dünya Savaşı’nın çıkması üzerine yurda geri çağırıldılar ya da Fransa, Almanya ve İtalya’dan kendi istekleri ile yurda döndüler.
Bu sanatçılar olağanüstü yeteneklerle donamış güçlü sanatçılardı.
1914’te Batı eğitiminden dönen sanatçılara uslüp eğilimi ve resim anlayışı nedeni ile izlenimci niteliği yakıştırılmıştır.
***
Türk İzlenimcileri’nden Hoca Ali Rıza, Batı’ya gitmediği halde resim sanatında kendi üslubunda ve batı anlayışı ile aydınlık ve saydam bir dünya kurmuştur.
Türk resmini yenileme olgusunu geniş kesimlere yaymış, giderek efsaneleşen bir isim olmuştur.
1914 Kuşağı adıyla, Türk resim tarihi içinde yer alan sanatçılar Batı’dan etkilenmişler; fakat kendilerinden önce Türk resminde beliren değişim ihtiyaçlarını yerine getirme görevi asıl işlevleri olmuştur.
1914 Kuşağı, Türk resminde gerçek bir dönüm noktası oluşturur ve Türk edebiyat çevrelerinin, ünlü yazarların resim sanatı ile çok ilgilenmelerine de sebep olur.
Arkas Sanat Merkezi’nde, ‘Renk, Işık, Titreşim: Türk İzlenimcileri’ isimli sergi, Osmanlı’dan Cumhuriyet’e uzanan süreçte manzara, natürmort ve portre başta olmak üzere müze ve özel koleksiyonlardan derlenen eserlerle Türk resim sanatına damgasını vuran Türk İzlenimcileri’ ne ışık tutuyor.
Ağırlıklı olarak 1914 kuşağı sanatçılarını kapsayan sergide 125 eser yer alıyo.
49 ressamdan; portreler, iç mekân resimleri, natürmortlar, figüratif kompozisyonlar ve doğa manzaraları yer alıyor.
Sergide; İbrahim Çallı, Nazmi Ziya, Hikmet Onat, Hüseyin Avni Lifij, Feyhaman Duran, Namık İsmail, Mehmet Ruhi Arel, Sami Yetik gibi İzlenimci anlayıştaki pek çok değerli sanatçının hayranlık uyandıran eserleri resim sanatımızın geçmişine ışık tutuyor.
Arkas Sanat Merkezi’nde ‘Empresyonistler-İzlenimciler’ sergisini hatırlarsınız
İzmir’de dünyanın en ünlü ressamlarının eserlerinin sergilenmesi, olağanüstü bir hadise olmuştu.
Yurtdışındaki müzelerde bu eserleri görememiş olanlar için çok değerli bir sanat şöleniydi.
Belki de Türk İzlenimcileri ile kıyaslamış ta olabilirsiniz.
Her iki sergideki eserlerde pek çok dönem ortak özelliği dikkati çeker. Özellikle de pentür tekniği ortak bir özelliktir.
Resimlerde fırça darbelerinde bir nakış işlercesine renk tonlamalarının üstüste, küçük darbelerle işlendiği bir tekniktir.
Resimlerde, gün ışığı ile koyu tonlardan arındırılmış saf renklere ağırlık verilmiştir.
***
Türk ve Batı sanatının gelişme süreçleri ve dinamikleri üzerinde durmaksızın bir yargılama kıyaslama içerisine girmek doğru mu?
Yazıyı yazarken 1986 basımı değerli bir kitaptan yararlandım.
‘Çağdaş Türk Sanatı’ Sezer Tansuğ eseri olan kitapta, Türk sanatında son iki yüzyıl içinde plastik sanatların tüm alanları ile mimarlık alanındaki gelişmeler ele alınıyor.
