Dr. Hasan İnsel

Dr. Hasan İnsel

hinsel@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları

Sütlüsünden bitterine, pralininden madlenine sayısız çeşidiyle, çikolatayı sevmeyenimiz pek yoktur. Çocukluktan yaşlılığa herkesin yanından eksik etmediği bir lezzettir o. Çikolata ve özellikle kadınlar üzerine yazılmış birçok kitap vardır. Avrupa ülkelerinde kişi başına düşen yıllık tüketimin sekiz kilo olması, çikolata sevgisinin ne kadar köklü ve yaygın olduğunu gösteriyor.

Tarih boyunca çikolataEsas formülünü Amerika yerlilerine borçlu olduğumuz bu yoğun kakao, şeker ve süt karışımının ağızda erimesi, çoğumuz için adeta bir ruh gıdası veya hoş bir ödül gibidir. Bir de buna sağlığa yararlarını eklerseniz tadı baştan çıkarıcı olan her şeyin aslında sağlığa zararlı olduğu inanışı yıkılmış olur. 19. yüzyılda kakao ürünleri ilaç gibi eczanelerde satılmaktaydı. Bugün ise yapılan araştırmalar çikolatanın yeni faydalarını ortaya koyuyor. Son zamanlarda yapılan iki büyük çalışma çikolatanın inme riskini azalttığını gösterdi.
Amerika’nın keşfinden sonra çikolata, yorgunluğu gidermek için kullanılmaya başladı. Tarih boyunca çikolataya sadece tadı güzel bir yiyecek olarak değil, anjin ve dolaşım sorunları gibi farklı hastalıkların çaresi olarak bakıldı. Çikolata ile sağlık arasındaki bu olumlu bağlantı çikolatanın üretiminin endüstriyelleşmesi ile kayboldu. Bol şekerli ve çok az kakao içeren çeşitlerinin üretilmeye başlaması ile ne yazık ki çikolata sağlığa zararlı bir madde olarak algılanmaya başlandı.

Haberin Devamı

Kalp krizine karşı koruyabilir
Zürih Üniversitesi’nde yapılan bir çalışma günde 40 gram, yüzde 75 kakao içeren bitter çikolata yenilmesinin kalp krizlerine karşı korunmada yararlı olabileceğini ve hafif tansiyon düşürücü etkisi olduğunu göstermiş. “Bu etki, çikolatadaki antioksidanların damarları koruyucu etkisine bağlı olabilir” deniyor. Kakao miktarı düşük olan bazı sütlü çikolatalarda veya kakao miktarı az olan çikolatalarda, bu etki bitter çikolataya göre çok daha azalabilir.

ÇİKOLATAYI KİM SEVMEZ
Bitter çikolatanın gücü
Araştırmalar, çikolatanın yüksek yağ ve şeker içeriğine rağmen yine de sağlığımıza yararlı olabileceğini gösteriyor. Araştırmacılar özellikle flavonoidler adı verilen antioksidanlardan zengin olan siyah çikolatanın sağlığa yararları üzerinde duruyor. Kakao prosiyanidinler adı verilen antioksidanların yanı sıra üzüm ve çayda bulunan çeşitli sağlığa çok yararlı antioksidanlar da çikolatada mevcut.
İşin daha heyecan verici noktası şu ki, çikolatanın antioksidan aktivitesi birçok başka gıdaya göre çok yüksek. Bir fincan sıcak çikolata, bir fincan siyah çayın beş katı kadar, yeşil çayın üç katı kadar veya kırmızı şarabın iki katı kadar daha fazla antioksidan aktivite meydana getirebilir. Aynı zamanda da sebze ve meyvelerdeki antioksidan içeriğinin benzerliği de çeşitli iltihap ve tümör hücrelerinde sağlığa yardımcı olabileceği ihtimaline de işaret ediyor.

Haberin Devamı

Ölçülü tüketmek gerekBu söylediklerimize karşın özellikle fazla kilosu olanlar çikolatanın yüksek kalorili bir enerji bombası olduğunu unutmamalı. Son olarak, hangi çikolatayı seçelim derseniz, kakao oranı yüzde 65 ve üzerinde olanları tercih edin. Kakao, okzalat miktarının fazla olmasından dolayı kemiklerden kalsiyum atımını hızlandırabilir, özellikle osteoporozda tüketime dikkat etmekte yarar var.
Uçuk (herpes simplex) eğilimi olanlar da içindeki yüksek arjinin miktarı yüzünden çikolatadan kaçınmalıdır. Yüksek feniletilamin içeriği migren tipi baş ağrılarını tetikleyebilir.
Çikolata tercihiniz ne olursa olsun 70 - 80 gramlık bir paketinin çeşidine göre 450 kaloriye kadar ulaşabildiği için, böyle miktarları sık sık yerseniz, başka yüksek kalorili gıdalardan kısarak ve egzersiz yaparak kalori durumunuzu dengede tutmalısınız.

Haberin Devamı

YİYENİ MUTLU EDİYOR
Çikolatadaki bazı bileşikler çikolatanın ruhsal durum üzerindeki tartışmasız pozitif etkisinden sorumlu olabilir. Magnezyum içeriğinin yüksek olması da kadınlarda özellikle adet döneminde olan çeşitli ağrı ve krampların hafifletilmesine olumlu etki edebilir. Kakaodaki flor ve tanin maddesinin diş çürüklerinden koruduğu da iddialar arasında. Bunlar dişleri güçlendiren maddeler ama çikolatanın yüksek şeker miktarından bu iddiaya ihtiyatlı yaklaşmak lazım.