DOĞUM KONTROL HAPLARI VE BiLMENiZ GEREKENLER
Doğum kontrol hapı yani oral kontraseptif kullanıyorsanız bunun rahatlığını ve güvenini yaşıyorsunuz demektir. Ama yine de aklınızda doğum kontrol haplarının sağlığınız üzerindeki olası etkilerine dair soru işaretleri olabilir. Bu konuda biraz daha bilgi sahibi olmaya ne dersiniz?
Sınıf arkadaşım Jinekolog Prof. Dr. Ergin Bengisu, Nişantaşı Midpoint’te yemek boyunca bu konu ile ilgili aklınıza takılabilecek sorulara, o her zamanki babacan ve güleç haliyle cevaplar verdi.
Kadınlık hormonları olarak bilinen östrojen ve progesteron hormonları, ergenlikten menopoza kadar yumurtalıklar tarafından salgılanır. Östrojen hormonu kadınların vücudunun gelişmesindeki en önemli hormondur. Progesteron hormonu ise rahmin gebelik için hazırlanmasını sağlar. Kadınların hormon düzeyleri, ay içerisinde farklılıklar gösterir. Bu duruma bağlı olarak psikolojik durum ve davranışlarda değişiklikler olur. Bazı günlerde sinirlilik, gerginlik, ağlamalar, özgüven ve dikkat
Gebelikten koruma oranı yüzde 99
Yeni nesil doğum kontrol hapları, vücuttaki östrojen ve progesteron hormonları ile benzer yapıda ve düşük düzeyde hormon içerir. Doğum kontrol hapı yumurtlamayı önleyerek erkeğin spermi ile yumurtanın birleşmesini engeller böylece gebelik oluşmaz. Doğru kullanıldığında doğum kontrol haplarının gebelikten koruma oranı yüzde 99’dur. 35 yaş üzeri ve sigara içen kadınlar hariç, cinsel hayatı olan veya olmayan herkes, doktoruna danışarak rahatlıkla kullanabilir.
Kilo aldırır mı?
Yeni nesil doğum kontrol haplarının iştah açma etkileri azaltılmıştır. Vücutta su ve tuz tutulumunu engelledikleri için su tutulumuna bağlı kilo almaya neden olmazlar. Yeni geliştirilen hormon türleri ve düşük dozlu haplar sayesinde artık depresyon ve sinirlilik şikayetleri son derece azalmıştır. Genç yaşta kullanılmaları da hiçbir sorun yaratmaz.
Haplar HCG düzeyini etkilemez
Hap kullanırken kesin gebelik testi sonucu alabilirsiniz. Gebelik testleri kanda veya idrarda gebelikle ilgili özel bir hormon olan HCG’yi ölçer. Doğum kontrol haplarının içindeki aktif maddeler, HCG düzeyini etkilemez.
Yüksek tansiyonu olanlar dikkat!
Doğum kontrol hapları, kan basıncını artırabilir. Bu risk yaş ve kullanım süresiyle artar. Bu durumda tansiyonunuzu düzenli olarak kontrol edin. Yüksek tansiyonunuz varsa ya da hap alırken yükselirse alternatif bir doğum kontrolü yöntemi uygulayın.
Sigara ve 35 yaş riskleri
Sigara içen 35 yaşın üstündeki kadınlar için doğum kontrol hapları önerilmemektedir çünkü kalp damar hastalığı riski artmaktadır. Eğer 35’in üstünde iseniz ve sigara içiyorsanız güvenle doğum kontrol hapı kullanabilmeniz için sigarayı bırakmalısınız.
Hap alım saatleri önemli
Haplar, her zaman aynı saatte alınmalıdır. Eğer unutulursa, takip eden 12 saat içinde alındığında güvenilirlikleri azalmaz. Ertesi gün hap her günkü saatinde alınmalıdır. Herhangi iki hapın alınması arasındaki zaman 36 saatten fazla olursa güvenilirlik artık tam olmaz.
Antibiyotikler etkinliğini azaltabilir
Antibiyotiklerin doğum kontrol hapları üzerindeki etkileri abartılsa da Rifampisin bu konuda istisnadır. Çalışmalar bu ilacın doğum kontrol haplarının etkinliğini azalttığı kesin olarak gösterilmiştir. Bu ilaç tüberküloz dışında yaygın kullanılan bir antibiyotik değildir.
Geniş kapsamlı çalışmalarla kanıtlanmamış olmasına rağmen teorik olarak, özellikle penisilin ve tetrasiklin türevleri, kadınların küçük bir yüzdesinde doğum kontrol haplarının etkinliğini azaltabilir.
Eğer yeni nesil çok düşük dozlu bir oral kontraseptif almaktaysanız antibiyotiklerin bu potansiyel etkisine daha yatkın olabilirsiniz. Bu nedenle antibiyotik kullandığınız sürece prezervatif gibi bir bariyer doğum kontrol yöntemi kullanın.
Doğum kontrol hapı alınırken antibiyotik kullanılması gerekirse, hap alımı kesilmemeli çünkü kanama başlayabilir. Ailede ven trombozu hikayesi varsa doğum kontrol hapı kullanımında sakınca vardır ve mutlaka doktora danışılması gerekir.
Ayrıca gebelik sırasında trombo-embolitik hadise geçirmiş bir kişi doğum kontrol hapı kullanmamalıdır.