Önümüzdeki pazartesi “Dünya Gıda Günü”...
Ben perşembeleri yazdığım ve önümüzdeki perşembe de geç olacağı için bu haftaki köşemi bu konuya ayırmak istedim.
Dünyada yaşayan her bir bireyin gıdaya, hem de sağlıklı gıdaya ulaşma hakkı var.
Bunu sağlamak ülkelerin temel görevi olmalı.
Ancak günümüzde üretilen gıdalar, artan nüfusa yetmiyor.
Özellikle yoksul ülkelerde gıda yetersizliği nedeniyle, açlık ve yetersiz beslenme sorunları yaşanıyor.
***
Bugün dünyada 900 milyon insan yatağına aç girerken, 1 milyar 250 milyon insan da yarı aç, yani açlık sınırı altında yaşıyor.
Yetersiz beslenme sorununun başlıca nedeni, gıda üretiminin azlığından değil, dağıtımın adil olmamasından kaynaklanıyor.
Günümüzde bir yanda Afrika’da açlar varken, diğer yanda da Batı’da ve Amerika’da obezler eartıyor.
Bu da bize kalorinin dünya üzerinde nasıl adaletsizce yer değiştirdiğini gösteriyor.
***
Geri bıraktırılmış ya da gelişmekte olan ekonomilerde insanların yeterli ve sağlıklı gıdaya ulaşmalarının tek yolu üreticilerin örgütlenmesi.
Bu örgütlenme kooperatifleşme şeklinde olmalı.
Çünkü kooperatifler, üreticileri alıcıların fiyat baskılarından koruyorlar.
Pazar yaratma konusunda da daha avantajlı bir konum sağlıyorlar.
Çünkü kooperatifler, toplu hammadde alımlarıyla ürün maliyetlerini düşürüyorlar.
Makine parklarıyla da üreticiye her türlü mekanizasyonu sağlıyorlar.
Bu durumda üreticinin traktör, toprak işleme, hasat ve taşıma ekipmanları almasına gerek kalmıyor.
Böylece ülke de makina mezarlığı olmaktan kurtuluyor.
Çünkü kooperatifler, üyelerinin ürettiği tarımsal hammaddeyi işleyerek, kendi markasıyla başta geleneksel ürünler olmak üzere, birçok işlenmiş ürün elde edebiliyorlar.
Bu da sermaye birikimi sağlayarak, kooperatiflerin ve üyelerinin ekonomik olarak güçlenmesine neden oluyor.
Çünkü kooperatifler, tüketiciler için güvenli gıdalar üretiyorlar.
***
Küçük çapta bitkisel üretim yapan çiftçiler ve birkaç ineği olan yetiştiriciler, tek başlarına ürettikleri gıdanın güvenliğini sağlayamıyorlar.
Halbuki kooperatifler bünyelerinde çalıştırdıkları Ziraat Mühendisler ve Veteriner Hekimler ile üyelerine hizmet veriyorlar.
Bu da tüketici ve dolayısıyla da toplum sağlığının korunmasına yardımcı oluyor.
Çünkü kooperatifler, sanayiciler için de önemli.
Birçok işletmeden küçük partiler halinde toplanan sanayi hammaddesi yerine, sanayiciler bir merkezden yani kooperatiften hammadde almak isterler.
Bu şekilde hem hammadde maliyetini azaltmış hem de güvenli, hilesiz hammadde satın almış olurlar.
Boşuna “Birlikten kuvvet doğar” dememişler.
