Enflasyonla mücadelede en kritik noktaya doğru yaklaşıyoruz. Tam bir ay sonra, eylül ayının fiyat artış oranları açıklandığında enflasyonun seyri ile 2000 yılı için belirlenen hedeflerin hangi ölçüde aşılacağı konusunda daha iyi fikir sahibi olacağız.
Aslında görünen köy kılavuz istemiyor. Ağustos ayı verilerinin de gösterdiği gibi, enflasyonda bu yıl için belirlenen hedefler önemli ölçüde aşılacak ve enflasyonla mücadele açısından önümüzdeki dönem çok çetin geçecek. Herkes hazırlığını buna göre yapmak zorunda.
Ağustos ayı sonunda gelinen noktadan geriye doğru dönüp baktığımızda enflasyonla mücadelenin seyri ve sorunları konusunda birkaç saptama yapabiliriz:
* Bu köşede daha önce de belirtildiği gibi, 2000 yılı sonu için gerçekçi olmayan enflasyon hedefleri konmuştur ve gerçekleşen rakamlar bu hedeflerden uzaklaştıkça "program başarısız, hedefler tutmaz", diyenlerin sayısı artacaktır.
* Fiyat artışlarındaki yavaşlamanın hedeflenenin hayli altında kaldığı bir ortamda bile, enflasyonla yaşamaya alışmış olan kesimin tepki ve feryatları yükselmeye başlamıştır. Enflasyon gerçekten yüzde 20'lere doğru inerse bu tepki çok daha artacaktır. Yani asıl ciddi tepkiler bundan sonra ortaya çıkacaktır.
* Toplumda, piyasalarda ve özellikle ekonominin aktörlerinde, enflasyonun gerçekten yüzde 20'lere ineceğiz inancı henüz yerleşmemiş görünüyor. Bu noktada enflasyonla mücadelede verilecek her ödün bu inancın yerleşmesini olanaksız hale getirebilir.
* Kur politikasında hedeflere uygun gidilirken fiyat artışları hedefi aştıkça ve döviz kurundaki artışlarla fiyat artışları arasındaki uçurum açıldıkça bunun dış açığa yansımaları da olumsuz olacaktır. Bu ortamda kur politikasında revizyon talepleri de artabilecektir.
* KİT'lerdeki fiyat artışlarının enflasyon hedefleri gözetilerek sınırlı tutulduğu biliniyor. Bu cepheden gelecek baskılar da programı zorlayabilecektir.
Uzun lafın kısası enflasyonla mücadelede işin asıl zor kısmı şimdi başlamaktadır. İşin zorluğu bu mücadelede istenen sonucu almak için yapılması gerekenlerin daha fazla tepkiye yol açacak olması ve bu tepkilere karşın yol almanın kesin bir karalılık gerektirmesidir. Tepkilerin yükseldiği ortamda hükümet de bundan etkilenir ve teaddüt gösterirse enflasyonla mücadele programını hedeflerine ulaştırmak son derecede zorlaşır.
Bu nokta hükümetin sanki yazı mı gelecek tura mı havasında eylül rakamlarını beklemesi programın geleceğini zora sokabilir. Bu rakamları etkileyecek ortamı yaratmak, beklentileri şimdiden etkilemek ve bir ay sonra ortaya çıkacak rakamların paniğe yol açmaması için gerekli önlemleri şimdiden almak şarttır. Yoksa çok geç olabilir.
Yazara E-Posta: oulagay@milliyet.com.tr
