Osman Ulagay

Osman Ulagay

oulagay@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Morales seçimi birinci sırada bitirdiği halde %50 oy oranını tutturamazsa başkan olabilmesi için parlamentonun onu başkan olarak ataması gerekiyor. ABD'ye, küreselleşmeye ve IMF'ye karşı olan ve halktan yana, bağımsız bir politika izleyeceğini söyleyen Morales'in seçimi kazandığı halde parlamento tarafından başkan seçilmemesi durumunda Bolivya'nın yeni bir siyasi çalkantının içine sürüklenmesi olasılığı yüksek görünüyor. Dün Bolivya'da başkanlık seçimi yapıldı. Seçimin favorisi 8.8 milyonluk Bolivya nüfusunun % 62'sini oluşturan yerlilerin büyük desteğini arkasına alan Evo Morales'ti. Morales'in seçimi doğrudan kazanmak için gerekli olan %50'lik çoğunluğu elde etmesi beklenmiyordu ama üç yıl önce kıl payıyla kaybettiği seçimi birinci sırada bitirmesine kesin gözüyle bakılıyordu. Halk kahramanı Simon Bolivar'ın liderliğinde İspanyollara karşı ayaklanarak 1825'de bağımsızlığını kazanan Bolivya'da 188 kez askeri darbe yaşanmış. Son üç yılda iki devlet başkanı toplamsal tepkiler nedeniyle görevden ayrılmak zorunda kalmış. Siyasi istikrarsızlık, 250 milyar dolarlık bir doğal gaz rezervine sahip olan Bolivya'nın yoksulluk kısır döngüsünü kırmasını önlemiş. Fert başına milli gelir hâlâ 900 dolar, halkın yarısı günde 2 dolarlık gelir düzeyinde.Ekonomik yoksunluk, kokain yapımında kullanılan koka bitkisinin üretimini Bolivya'da halkın önemli bölümünün başlıca geçim kayağını haline getirmiş ama ABD'nin baskısıyla koka üretimi sınırlanmış. Nüfusun çoğunluğunu oluşturan ve koka üretimiyle ayakta kalmaya çalışan esmer derili yerli halk bugüne dek ikinci sınıf vatandaş muamelesi görmüş.Yoksul bir koka üreticisi ailenin çocuğu olan Evo Morales, şimdi Bolivya'da düzeni değiştirmek istiyor. Yeni sömürgeciliğe ve neo liberal ekonomi politikalarına karşı olduğunu vurgulayan Morales, Bolivya'nın zengin doğal kaynaklarını millileştirerek ve IMF'den bağımsız bir çizgi izleyerek geniş kitlenin ekonomik durumunu düzelteceğini ve yerli halka karşı yapılan ayrımcılığa son vereceğini söylüyor. Bolivya'nın kaderi Bolivya'da Morales, Latin Amerika'da ABD'ye ve IMF'ye karşı oluşmaya başlayan tepki cephesinin yeni bir halkasını oluşturmaya aday. Yükselen petrol gelirinin sağladığı olanaklardan da yararlanarak ABD'ye karşı bayrak açan ve Venezüella'da "21.Yüzyıl Sosyalizmi"ni uygulamaya başladığını söyleyen Hugo Chavez'in başını çektiği dalga, ABD'nin "arka bahçesi"sayılan Latin Amerika'ya yayıldığı görülüyor.Morales'in Bolivya'daki zaferinin Peru'da antiemperyalist milliyetçi Olienta Humala'nın 2006 Nisan'ındaki seçimi kazanma şansını artırabileceği, Nikaragua'da 2006 kasımında yapılacak seçimde ise Sandinasta hareketinin lideri Daniel Ortega'nın kazanma şansının bulunduğu belirtiliyor. Başkanlık seçiminin 2006 Temmuz'unda yapılacağı Meksika'da da solun adayı Manuel Lopez Obrado'nun seçilme şansı yüksek görünüyor.ABD'ye ve IMF politikalarına karşı duyulan tepkinin yarattığı dalganın, Latin Amerika'da tepki cephesini seçimlerle iktidara taşıyacağı ilginç bir dönemin başındayız galiba. oulagay@milliyet.com.tr Tepki cephesi