Türkiye gibi GSYİH' sının %7'sini bulan dev dış açıklar veren ve ekonomisinin çarklarını dış kaynak girişiyle çevirebilen ABD'nin 'hikâye'sine ilişkin kaygılar da giderek artıyor ve ABD ekonomisiyle birlikte ABD dolarının geleceği tartışılıyor. ABD ve özellikle dolar için olumsuz 'hikâye' daha inandırıcı görünmeye başladığından dolar dünyada değer kaybetmeye devam ediyor. Finans piyasalarının bir şirketi ya da ülkeyi kendi yazdıkları bir 'hikâye'ye göre değerlendirdiğini ve piyasaların sizin için yazdığı 'hikâye' olumlu iken göze batmayan olumsuzlukların, 'hikâye' olumsuza döndüğünde sorun yaratabildiğini dünkü yazımda belirtmiştim. Benim görebildiğim kadarıyla, piyasalarda Türkiye için yazılmış olan olumlu 'hikâye' şimdi gözden geçiriliyor ve bizim mali piyasalardaki son gelişmeler de kısmen bunu yansıtıyor. Geçen hafta Forum İstanbul'a katılan iki Amerikalı profesörün Başkan Bush'la ve yönetimiyle ilgili olarak söyledikleri, ABD'nin şu andaki çıkmazıyla ilgili iyi bir fikir veriyordu aslında. ABD'nin ve doların 'hikâyesi'ni yazarken piyasaların da artık göz ardı edemediği noktalar şunlar: Başkan George W.Bush'un kamuoyundaki desteği % 29'a düşmüş durumda. ABD tarihinde yalnızca Watergate skandalı sonrasında Nixon'un desteği bu oranın altına inmiş. Bu durumdaki bir başkanın ekonomide acıtıcı karar alması çok zor.Petrol fiyatlarındaki artışın ABD'de benzinin pompa fiyatına yansıması ve otomobil tutkunu Amerikalıların buna çok duyarlı olması Başkan Bush'un işini daha da zorlaştırıyor.ABD Merkez Bankası'nın faiz yükseltme sürecinin sonlarına yaklaştığı izlenimi güçlenirken, buna karşılık Avrupa'da yeni faiz artışlarının gündemde olması, doların euro karşısındaki değer kaybını destekliyor.ABD'nin 800 milyar doları aşan dış açığının kapanmaya başlaması için doların ciddi boyutlarda değer kaybetmesi gerektiğini söyleyenlerin sesi daha çok duyuluyor.IMF'nin son yıllık toplantıları sırasında ödemeler dengesinde büyük açık ya da fazla veren ülkelerin bu dengesizlikleri azaltacak adımlar atması gereğinin vurgulanması da doların üzerindeki baskıyı artırıyor.Doların hatırı sayılır oranda değer kaybetmesinin tek seçeneği var: ABD ekonomisinin derin bir daralmaya sürüklenmesi ve dış açığın bu yolla kapanması. ABD'nin 'hikâye'si Bütün bu olumsuz gelişmelere karşın dışardan ABD'ye giren paranın dış açığı finanse etmesi, halkın geniş kesiminin durumu hiç de parlak değilken şirketler kesimindeki karların genelde tatminkar olması ve hissi senedi borsalarını yükseltmesi, konut fiyatları balonunun henüz patlamamış olması ve yılın ilk çeyreğinde büyümenin hızlanması, piyasaların ABD için olumsuz bir 'hikâye' yazmasını geciktirdi. Ancak bugün gelinen noktada piyasalar, ABD'nin durumunu yeniden değerlendirerek daha olumsuz bir 'hikâye' yazabilir. Bu süreçte her olumsuz haber daha fazla yankı yapar ve doların düşüşünü hızlandırabilir. oulagay@milliyet.com.tr Fatura dolara
