Avrupa geri dönüyor! İspanya ve İtalya’dan ilk adım

Dünyada 2 milyona yakın insana bulaşan, 120 bin kişiyi de hayatından koparan Kovid-19 salgını can almaya devam ediyor. Salgını durdurmak için çok sayıda ülke sıkı tedbirler aldı. Kovid-19’un vurduğu Avrupa’da karantina altında olan ülkeler de aldıkları tedbirleri kaldırmaya hazırlanıyor. 20 binden fazla kişinin öldüğü İtalya ve yaklaşık 18 bin kişinin yaşamını yitirdiği İspanya da bu ülkeler arasında. Dünya Sağlık Örgütü Avrupa Bölge Direktörü Dr. Hans Kluge ise Avrupa’da durumun “hâlâ kaygı verici” olduğunu söyleyerek “Sınırlamaları kaldırmanın zamanı henüz gelmedi” uyarısı yaptı.

İş hayatı başladı

Salgınla birlikte 14 Mart’ta tüm ülkenin karantina altına alındığı İspanya’da toplam vaka sayısı ve can kaybında görülen düşüş eğiliminin ardından bazı iş yerleri dün açıldı. Son 24 saatte 517 kişinin daha ölümüyle yaşam kaybının 18 bine yaklaştığı İspanya’da bazı bölgesel liderlerin ve sendikaların endişelerine rağmen zorunlu olmayan çalışma yasağı kaldırıldı. Dün işe geri dönenler arasında, fabrika ve inşaat işçileri, güvenlik, telekomünikasyon ve gümrük gibi sektörlerde çalışan işçiler bulunuyor. İşçiler ve iş yerleri, virüs bulaşmadığından emin olmak için katı düzenlemelere uymak zorunda kalacak. Polis, bazı şirketler yeniden açıldığı için metro ve tren istasyonlarında yüz maskeleri dağıtmaya başladı. Geri dönen işçilere ayrıca ekipman paylaşmamaları, eldiven ve maske takmaları ve 3 metrelik sosyal mesafeye uymaları istendi. Ülkede, marketler ve mağazaların kapalı kalmaya devam edecek. İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, “Olumlu gelişmelere rağmen hâlâ zaferden uzaktayız” dedi.

Mağazalar açılıyor

Avrupa’da Kovid-19’dan en çok etkilenen ülkelerin başında gelen İtalya’da ise karantina 3 Mayıs’a kadar uzatılmasına rağmen bugünden itibaren kitapçıların, kırtasiyecilerin ve çocuk kıyafetleri satan dükkânların açılacağı duyuruldu. Ancak ülkede, fabrikalar kapalı kalmaya devam edecek. İtalya’da bazı bölgeler arasında da anlaşmazlıklar bulunuyor. Salgının merkez üssü Lombardiya bölgesinde kitapçıların kapalı kalacağını açıklandı. Ligurya lideri ise bazı şantiyelerin yeniden açılmasını istediğini dile getirdi. İtalya, 9 Mart’tan bu yana diğer Avrupa ülkelerinden daha uzun süre karantina altında kaldı. 3 Mayıs’a kadar uzatılma kararının alınmasının ardından İtalya Başbakanı Giuseppe Conte “Bu tüm siyasi sorumluluğu aldığım zor ama gerekli bir karardır” dedi.

Çekya, Norveç...

Avrupa ülkesi Çekya’da insanlar, yapı marketlerde, bisiklet mağazalarında alışveriş yapabilecek, tenis oynayıp havuzlarda yüzebilecek. Avusturya’da da Paskalya’dan sonra küçük dükkânların açılmasına izin vermeyi planlıyor. Danimarka’da bu hafta anaokulları ve okullar yeniden açılacak. Norveç’te de anaokullarının gelecek hafta açılması bekleniyor.

Fransa’da uzatıldı

Fransa’da son 4 gündür vaka sayısında düşüş yaşanıyor. Buna paralel olarak ölüm oranlarında da düşüşler görülmeye başlandı. Ölü sayısının 15 bine yaklaştığı ülkede yetkililer, durumun özellikle Paris çevresinde henüz ciddiyetini koruduğu konusunda uyarıda bulundu. Bir aydır karantinada olan Fransa’daki karantina, insanlar yalnızca alışveriş gibi önemli işler için dışarı çıkabiliyor. Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, dün serbest dolaşım sınırlandırmasının 11 Mayıs’a kadar uzatıldığını açıkladı. Öte yandan İngiltere’de de bilanço gittikçe ağırlaşıyor. Birleşik Krallık’ta salgında ölenlerin sayısının son 24 saatte 717 kişi artarak 11 bin 329’a yükseldiği duyuruldu. Ülkedeki vaka sayısı ise 88 bini aştı.

DSÖ: Kademeli olarak kaldırın

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, koronavirüs salgınıyla mücadele kapsamında alınan kontrol önlemlerinin kaldırılmasına ilişkin ülkeleri uyardı. Ghebreyesus, “Kovid-19 çok hızlı yayılırken, buna karşılık vakalar oldukça yavaş düşüyor. Bu durum, kontrol önlemlerinin (kısıtlamaların) yavaşça ve denetim ile kaldırılması gerektiği anlamına geliyor. Hepsini aynı anda kaldırmak olmaz. Bununla beraber, bazı ülkeler kısıtlamaların nasıl hafifletileceğini düşünürken, özelikle Afrika, Asya ve Latin Amerika’daki birçok düşük ve orta gelirli ülke, kısıtlama getirilip getirilmemesini tartışıyor” dedi.

Üç umut verici aşı

Çin’in Vuhan kentinde başlayan Kovid-19 salgını tüm dünyada 117 bine yakın kişinin ölümüne neden oldu. Dünyanın dört bir yanından araştırmacılar salgını önleyecek aşıyı geliştirmek için çalışmalarını sürdürüyor. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) yaklaşık 2 milyon insanı etkileyen Kovid-19 salgınındaki son gelişmeleri paylaştı. DSÖ’nün açıkladığı son rapora göre dünya genelinde 70 farklı aşı çalışması yapılıyor. Bunlardan 3’ünün umut verici olduğunu ve insanlar üzerinde test edilmeye başladığını duyurdu. ABD’deki Moderna ve Inovio Pharmaceuticals adlı şirketlerin çalışmaları insan testlerinde ilk aşamaya geçmiş durumda. Salgının merkezi Çin’deki Beijing Teknoloji Enstitüsü ve Hong Kong merkezli CanSino Biologics şirketinin ortak geliştirdiği aşı ise insan testlerinde ikinci aşamaya geçti. CanSino mart ayında yaptığı açıklamada Çinli yetkilierden insanlı testlerin başlaması için onay aldıklarını duyurmuştu. İlaç devleri Pfizer ve ve Sanofi gibi şirketlerin de klinik öncesi aşamada olduğu belirtildi. Bilim insanları Kovid-19 aşısının geliştirilmesinin 2021’i bulacağını belirtiyor.

YENİ KOVİD-19 CEPHESİ: RUSYA SINIRI

Kovid-19 virüsünün ilk kez görüldüğü yer olan Çin’de sıkı sokağa çıkma yasakları ve kısıtlamaların gevşetilmesinin ardından yeni vakalar görülmeye başladı. Altı hafta sonra ilk kez vaka sayısında artış yaşanması salgının bitme noktasına geldiği ülkede ikinci dalga endişesine neden oldu. Çin ana karasında son 24 saatte 98’si yurt dışı, 10’u yurt içi kaynaklı 108 yeni Kovid-19 vakası tespit edildiği belirtildi. Vakaların çoğunun Çin’in Rusya ile kuzey sınırında bulunan Heilongjiang eyaletinde olduğu, bu nedenle bölgenin Çin’in salgınla mücadelesinde yeni cephesi haline geldiği duyuruldu.

La Pedrera’nın ‘gardiyanı’

İspanyol mimar Antoni Gaudi’nin yüz yıldan uzun süre önce tasarladığı ve Barcelona’nın en önemli turistik merkezlerinden biri olan “La Pedrera” adlı tarihi yapı  İspanya genelinde karantina uygulanmaya başladığından bu yana kapalı. Ana Viladomiu ise günde 3 binden fazla kişinin ziyaret ettiği La Pedrera’nın kiracılarından biri. Karantina sonrası devasa yapıda yapayalnız kalan Viladomiu tek başına yaşama deneyimini Guardian gazetesine anlattı. “La Pedrera kapılarını kapattı ve ben içeride bir gardiyan gibi kaldım. Tek duyduğum kendi ayak seslerim ve sessizlik” diyen Viladomiu, “Yalnızlığa gitgide daha fazla alışıyorum. Şoke edici olan şey, kapıları açtıkları ve insanların içeri girmeye başladığı ilk gün olacak. ‘Madre mia? (Neler oluyor?)’ diyeceğim” dedi. Intagram hesabından da deneyimlerini paylaşan Viladomiu’nun oturduğu bölümden farklı bir yerde iki kiracı daha bulunuyor. Onların asansörleri ve merdivenleri farklı yerde. Binanın birkaç koruması da görev saatlerinde işlerinin başında. Ancak bu yine de Viladomiu’nun yalnız olduğu gerçeğini değiştirmiyor.

Endonezya’da hayalet devriyesi

Endonezya’da Kovid-19 salgınına karşı insanları evde tutmak isteyen Cava Adası’na bağlı Kepuh köyünde ilginç bir yönteme başvuruldu. Köyün ileri gelenleri çok eski bir batıl inanç olan ve “pocong” adı verilen hayaletlere sığındı. Yüzleri beyaza boyanan ve kefene benzeyen beyaz kıyafetler giydirilen gönüllüler, sokaklarda devriye gezerek dışarı çıkanları korkutmayı ve evlere sokmayı amaçlıyor. Bu uygulamaya polis de onay veriyor. Pocong, halk inancında dünyaya hapsolmuş ölü bir ruhu temsil ediyor. 4500’ü aşkın vakanın bulunduğu Endonezya’da salgın nedeniyle şimdiye kadar 399 kişi yaşamını yitirdi.

1.5 kilo pirinç çekebiliyorsun

Vietnam’ın en büyük şehri Ho Chi Minh’de, Hoang Tuan Anh adlı bir girişimci, korona salgını nedeniyle işsiz kalanlara ve yoksullara yardım için yedi gün 24 saat pirinç alınabilen bir “Pirinç ATM”si icat etti. Pirinç ATM’si, bir siloda tutulan pirinç stokundan her defasında 1.5 kilo dağıtıyor. Pirinç stokları da çalışanlar tarafından denetleniyor. Devlet medyası bu ATM’lerin Hanoi, Hue ve Danang gibi farklı şehirlere de yerleştirildiğini belirtti. Makineyi kullanarak pirinç alanlardan 34 yaşındaki Nguyen Thi Ly, “Eşim işini kaybetti, üç çocuğumuz var. Bu pirinç ATM’si çok faydalı oldu. Bu bir torba pirinçle bir gün yetecek kadar yemeğimiz oluyor” dedi. Makineyi üreten Hoang Tuan Anh, insanların yiyecek ve kaynaklara hâlâ erişebildiklerini hissetmelerini istediğini söyledi ve “Makineye, ‘pirinç ATM’si demeyi tercih ediyorum çünkü insanlar buradan pirinç ‘çekebiliyor’. Dışarıda hâlâ insanlara ikinci bir şans vermek isteyen iyi birileri olduğundan emin olabilirsiniz” dedi. Vietnam’da salgın nedeniyle henüz can kaybı yaşanmadı.

ABD’de 1508 kişi daha öldü

ABD’de genelinde son 2 haftada huzurevlerinde kalan 3621 yaşlının Kovid-19 nedeniyle öldüğü ancak hükümetin açıkladığı verilere bu sayının eklenmediği öne sürüldü. Dün yaşanan 1508 can kaybıyla ölü sayısının 23 bin 485’e yükseldiği ABD’de yetkililer, hükümetin yaşlıları korumaya yönelik bir politaka uygulamadığını söyledi. ABD’nin “USS Theodore Roosevelt” uçak gemisinde görevli bir askerin de Kovid-19) nedeniyle hayatını kaybettiği bildirildi. Gemide 550’nin üzerinde vaka bulunuyor.

500 kez özür

Müzik grubu Beatles’ın 1968’teki ziyaretiyle ünlenen Hindistan’ın Rishikesh kentinde 700 kadar turist sokağa çıkma yasağına rağmen sabah saatlerinde yürüyüş yaparken polis kontrolüne takıldı. Yerel polis şefi Vinod Sharma, çoğu ABD, İsrail, Meksika, Avustralya ve Avusturya vatandaşı olan yabancılara ceza olarak 500 kez “I am so sorry” (Çok üzgünüm) yazdırıldığını duyurdu.