11.07.2006 - 00:00 | Son Güncellenme:
FSB Başkanı Nikolay Patruşev, Devlet Başkanı Vladimir Putin'le görüşmesinde Basayev'in önceki gece Çeçenistan'a komşu İnguş Cumhuriyeti'nde düzenlenen operasyon sonucu ölü ele geçirildiğini söyledi. FSB Başkanı, Basayev ve adamlarının 15 Temmuz'da St.Petersburg'da başlayacak Sanayileşmiş Batılı Ülkeler (G-8) Zirvesi'nde Rusya'ya baskı yapılmasını sağlayacak bir eylem hazırlığı içindeyken yok edildiğini bildirdi. Patruşev, hazırlığı bir yıl süren operasyonun Çeçenlere silah gönderen bir ülkede başladığını söyledi, ancak ayrıntıya girmedi. Çeçen kaynakları ise, Basayev'in patlayıcıların yanlışlıkla havaya uçması sonucu hayatını kaybettiğini ileri sürdü.Rus gizli servisinin de aralarında bulunduğu değişik kaynakların verdiği bilgiler, Basayev'in 100 kilo patlayıcı ile yok edildiğini gösteriyor. İstihbarat kaynakları, Rus gizli servisinin operasyonu Çeçenlere silah ve patlayıcı madde gönderen bir ülkede başlattığını ve patlayıcıların içine uzaktan kumandayla havaya uçurulmasını sağlayacak bir cihaz yerleştirildiğini bildirdi. Bu kaynaklara göre, operasyonun son aşaması İnguş Cumhuriyeti'nin Ekajevo köyünde gerçekleştirildi.Patlayıcıları bir kamyona yerleştiren Basayev ve adamlarının birkaç araçlık konvoyla köyden ayrıldığı sırada çok şiddetli bir patlama meydana geldi. İnguş Başbakan Yardımcısı Beşir Auşev, patlamanın şiddetinden Basayev'in başının gövdesinden ayrıldığını ve teşhisin vücudunun değişik parçalarıyla yapılabildiğini, protez bacağının da bulunduğunu açıkladı. Aynı operasyonda Basayev'in yanında bulunan 12 Çeçen de öldürüldü. Rusya Televizyonu ise, Basayev'in füze saldırısı sonucu öldürüldüğünü duyurdu. Çeçenlerin ilk Başkanı Cahar Dudayev de bir Rus savaş uçağından atılan füzeyle öldürülmüştü. Rusya Federal Güvenlik Servisi (FSB), Moskova'nın "1 numaralı terörist" ilan ettiği ve 10 yılı aşkın süredir peşinde koştuğu Çeçen komutan Şamil Basayev'in öldürüldüğünü açıkladı. Operasyonu gerçekleştiren güvenlik kuvvetlerini kutlayan Putin, "Haydutlar hak ettikleri cezayı buldu"dedi. Rusya lideri, operasyonu hazırlayan ve yürütenlerin ödüllendirileceğini söyledi. Basayev'in başına 10 milyon dolar ödül konulmuştu. İnternetteki Kavkaz sitesi "Basayev'in şehit olduğunu" duyururken, operasyon düzenlenmediğini, patlayıcıların yanlışlıkla havaya uçtuğunu savundu. Basayev'in öldürülmesi FSB tarihinin en önemli operasyonlarından biri oldu. En önemli operasyon Çeçenistan'ın Vedeno bölgesinde 1965 yılında doğan Şamil Basayev Moskova'da ve 1989 yılında bir süre İstanbul'da eğitim gördü.1991 yılında Çeçenistan'a dönerek kendisine bağlı silahlı bir grup kurdu, aynı yıl cumhuriyette olağanüstü durum ilan edilmesini protesto etmek amacıyla bir yolcu uçağını Türkiye'ye kaçırması ilk eylemi olarak kayıtlara geçti. Rehineleri bırakması karşılığında serbest kaldı. Karabağ, Afganistan ve Abhazya'daki savaşlara katıldı.1995 yılında Kafkasya'daki Budyonnovsk kasabasındaki hastaneyi basarak yüzlerce kişiyi rehin aldı; yakalanmadan Çeçenistan'a dönmesi onu halkın gözünde kahraman yaptı. 1999 yılında Basayev ve adamlarının komşu Dağıstan'a saldırmasıyla ikinci Rus-Çeçen savaşı başladı. O tarihten sonra yüzlerce kişinin öldüğü bombalama, intihar saldırıları ve rehin alma eylemlerinin sorumluluğunu üstlendi. Bir süre İstanbul'da okudu