NATO Zirvesi sona erdi: 2026 için Türkiye kararı! İşte bildirgeden öne çıkanlar
25.06.2025 - 15:27 | Son Güncellenme:
DIŞ HABERLER SERVİSİ
NATO'ya üye 32 ülke, İsrail-İran geriliminin kritik gündeminde Lahey’deki yıllık liderler zirvesinde bir arada. Cumhurbaşkanı Erdoğan ve diğer liderlerin ikili görüşmeler de gerçekleştirdiği zirvede Trump ve Erdoğan ayak üstü sohbet etti. Zirve sonunda yayımlanan bildirgede ülkeler yüzde 5'te anlaştı. 2026 için Türkiye kararı geldi. Rutte'den kapanış konuşmasında Trump'a övgü. İşte detaylar...
Zirvenin ikinci günü NATO üyesi ülke liderleri aile fotoğrafı çektirdi. AFP
NATO Genel Sekreteri Mark Rutte, Rusya'nın "ittifakın karşı karşıya olduğu en önemli ve doğrudan tehdit" olmaya devam ettiğini söyledi.
BİLDİRGE YAYIMLANDI
Zirve bitiminde yayımlanan bildirgede müttefikler savunma harcamalarına ayırdıkları payı 2035 yılına kadar gayri safi yurt içi hasılalarının yüzde 5’ine çıkarmayı kabul etti ve 2026 yılında zirvenin Türkiye'de yapılması kararlaştırıldı.
RUTTE: UKRAYNA'YA DESTEK DEVAM EDECEK
Kapanış konuşmasında Rutte, Ukrayna'ya desteğin devam edeceğini söyleyerek NATO üyesi olmaları yolunda destek olacaklarını belirtti.
'ABD'NİN İRAN'A SALDIRISI HUKUKA UYGUN'
Öte yandan bir muhabirin Trump'ı neden övdüğünü sorması üzere Rutte "İran'ın nükleer silahlara ulaşmasını engellemek için bir hedef koymuştuk. Trump, bunu başardı övgüyü hak ediyor. ABD'nin yaptıklarından dolayı bir sıkıntımız yok, hukuka uygun" dedi.
'ÇİN'İN ORDUSU BÜYÜYOR'
Rutte "Çin'in son zamanlarda ordu büyümesi var ve ABD bu tehditleri uzun zamandır göz önünde bulunduruyor. İttifakımızı sağlamlaştırmak için onlara ihtiyacımız var" diye konuştu.
'KİEV'E GÜÇ VE DESTEK SAĞLIYORUZ'
NATO Genel Sekreteri "Yıl sonuna doğru 50 milyarın üzerine çıkacağız. Ukrayna'nın savaşmaya devam edebilmesini sağlamalı ve kalıcı bir ateşkes imzalatmalıyız. Bu doğrultuda adımlar atıyoruz ve Kiev'in savaşta kalması için ekipman, güç ve destek sağlıyoruz. Savunma sanayileri için üsler kuruyoruz. Onları güçlü tutmaya çalışıyoruz" ifadesinde bulundu.
'ABD KİMSENİN YAPAMADIĞINI YAPTI'
Rutte "Hangi durumlarda 5'inci maddenin tetikleneceğini biliyoruz. ABD yıllardır kimsenin yapamadığını yaptı, dünyanın en büyük ordu gücüne sahipler. Jetlerdeki pilotlarla birlikte tesisleri vurdular. Tarih sizi zorla bir lider olmaya iter ve bazen gerekeni yaparsınız. Olabildiğince İran'ın nükleere ulaşmasını engellediler. Bunun tam etkisini görmek için çok erken ama teşekkür ediyorum" dedi.
ERDOĞAN VE TRUMP AYAK ÜSTÜ SOHBET ETTİ
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve ABD Başkanı Trump, zirvenin ikinci gününde ayak üstü sohbet ederken görüntülendi. İkili dün birebir bir görüşme gerçekleştirmişti.
HOLLANDA BAŞBAKANI SCHOFF VE RUTTE KARŞILADI
Ev sahibi Hollanda Başbakanı Dick Schoof ve NATO Genel Sekreteri Mark Rutte tarafından karşılanan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Schoof ve Rutte ile tokalaşarak fotoğraf çektirdi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ayrıca İngiltere Başbakanı Starmer ile bir araya geldi.
Zirve, 12 gün süren İsrail-İran savaşı gölgesinde savunma harcamalarına odaklanıyor.
HOLLANDA KRALI'NIN YEMEK DAVETİ
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Hollanda Kralı Willem-Alexander ve eşinin, NATO Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi'ne katılan liderler ile eşleri onuruna verdiği akşam yemeğine katıldı.
Yemeğe gelen konukları karşılayan Hollanda Kralı Willem-Alexander ve eşi Maxima'nın, zirveye katılan devlet ve hükümet başkanları ve eşleriyle fotoğraf çektirmesinin ardından yemeğe geçildi.
GÜNDEM 5. MADDE VE ABD
Dün Donald Trump'ın ABD'nin bu maddeye bağlı kalmaya devam edip etmeyeceğini açıkça ifade etmeyi reddetmesinin ardından, bugün NATO Antlaşması'nın Beşinci Maddesi üzerine çokça konuşuldu.
Bunun yerine, Trump bu durumun "tanımınıza bağlı olduğunu" söyledi ve NATO müttefiklerinin "dostu olmaya bağlı" olduğunu ifade etti.
Peki, Beşinci Madde tam olarak nedir?
Bu madde, kolektif savunma ilkesinin temelini oluşturur. 1949 yılında imzalanan ve NATO’nun temellerinin atıldığı Kuzey Atlantik Antlaşması’nın amacı, karşılıklı yardımlaşmaya dayalı bir pakt kurmaktı. O dönemde (ve bugün hala geçerli olarak), amaç Sovyetler Birliği'nin Doğu Avrupa’daki kontrolünü tüm kıtaya yayma riskine karşı koymaktı.
Beşinci Madde, ittifak üyelerinin "Avrupa ya da Kuzey Amerika’daki bir veya birden fazla üyeye yönelik silahlı saldırının, hepsine yapılmış sayılacağını" kabul ettiklerini belirtir.
Bu nedenle üyeler, "böyle bir silahlı saldırı durumunda, Birleşmiş Milletler Şartı’nın 51. Maddesiyle tanınan bireysel ya da kolektif meşru müdafaa hakkını kullanarak saldırıya uğrayan Taraf ya da Taraflara derhal yardım edeceklerini" kabul ederler.
Özetle, bir NATO müttefikine yapılan saldırı, tümüne yapılmış sayılır ve bu durum, tüm ittifak tarafından daha geniş bir yanıt verilmesini gerektirebilir. Bu bağlamda, Trump’ın Beşinci Maddeye yönelik belirsiz açıklamaları, ABD'nin bu maddeye bağlı kalmama kararı alması halinde ciddi sonuçlar doğurabilir.
Macron, Merz ve Starmer zirvede bir araya geldi.
İNGİLTERE, NÜKLEER BAŞLIK TAŞIYAN F-35 ALACAK
İngiltere, bir nesildir nükleer kapasitesindeki en önemli güçlendirme olarak, nükleer başlık taşıyabilen en az 12 adet F-35 hayalet jeti satın alacak. Hükümet açıklamayı bugün yaptı.
Bugün Başbakan Keir Starmer, Lahey’de düzenlenen NATO zirvesinde, bu yeni filonun ABD nükleer silahlarıyla donatılabilecek bir ittifak görevine katılacağını açıklayacak.
Bu dramatik hamlenin, Rusya ve Çin’den sert tepki ve endişe doğurması muhtemel.
RUSYA'YA DAHA FAZLA YAPTIRIM GÜNDEMDE
Starmer bu akşam Lahey’deki NATO zirvesinde dünya liderleriyle bir araya geldi.
Bu iki gün sürecek zirvenin başlangıcında, müttefikler 2035 yılına kadar savunma ve güvenlik harcamalarını GSYH’nin yüzde 5’ine çıkarmayı taahhüt edecekler.
İngiltere Başbakanı Starmer, Hollanda Başbakanı, Almanya Şansölyesi ve Fransa Cumhurbaşkanı ile gerçekleştirdiği görüşmelere dair bazı ayrıntılar paylaştı.
Starmer, Hollanda Başbakanı Dick Schoof ile Orta Doğu’daki "diplomasi" ihtiyacı ve Rus saldırganlığına karşı Ukrayna’ya desteklerini sürdürme arzularını konuştu.
GAZZE DE GÜNDEME GELDİ
Ayrıca bu iki çatışma hakkında Friedrich Merz ve Emmanuel Macron ile de değerlendirmelerde bulundu. Moskova’ya karşı daha fazla yaptırım uygulanması olasılığı da masaya yatırıldı.
Görüşmelerde Gazze konusu da ele alındı. Starmer, mevcut durumu "katlanılamaz" olarak nitelendirdi ve tüm tarafların bir ateşkese ulaşmak için çaba göstermesi gerektiğini söyledi.
EN ÇOK OKUNANLAR
KEŞFETYENİ