Eğitim Çekim Eki Nedir? Çekim Ekleri Kaça Ayrılır? Örnekler İle Çekim Ekleri Konu Anlatımı

Çekim Eki Nedir? Çekim Ekleri Kaça Ayrılır? Örnekler İle Çekim Ekleri Konu Anlatımı

22.07.2020 - 21:26 | Son Güncellenme:

Dilimizde birçok ek çeşitleri bulunmaktadır. Bazı ekler sözcüğe eklendiğinde ismin anlamını değiştirirken bazı ekler cümlede anlam değişikliğine neden olmazlar. Çekim ekleri de dilimiz için oldukça önemli eklerdir. Peki çekim eki nedir? Çekim ekleri kaça ayrılır? Örnekler ile çekim ekleri konu anlatımını sizlere detaylıca açıkladık.

Çekim Eki Nedir Çekim Ekleri Kaça Ayrılır Örnekler İle Çekim Ekleri Konu Anlatımı

Yapım ekleri ile sıklıkla karıştırılan çekim ekleri yapım ekleri gibi başka bir kelime türetme amacı olmaz. Cümleye eklendiğinde cümlenin farklı yerlerde kullanılmasını sağlamaktadır.

Haberin Devamı

Çekim Eki Nedir? 

Kelimelerin çekimlenerek başka görevlerde ve yerlerde kullanılmasını sağlayan ekler çekim ekleridir. Çekim ekleri cümle içerisinde kelimenin diğer sözcükler arasında bağ kurulmasını sağlamaktadır. Kelimelere eklenerek cümlede görev almasını, cümlenin halini sayısını belirtir. Kısa bir tanımlama yapacak olursak çekim ekleri sözcüklerin cümle içerisinde kullanılmasını sağlamaktadır. 

 Kelimeler kök veya gövde halinde yer alabilirler. Kök ve gövde halinde yer alan sözcüklere çekim eki eklenerek diğer kelimeler ile bağlanması sağlanır. Cümlede bir anlam kazanır ve zaman ile şahıs anlamı kazanmaktadır. Bir örnek vermek gerekir ise;

 - Anne kitap yer sor. 

 Bu cümlede bir anlam bozukluğu bulunur. Çünkü kelimelerin köklerine gerekli çekim ekleri eklenmemiştir. Bu cümlede gerekli çekim eklerinin eklenmesine ihtiyaç duyulur. Burada ''Annene kitabın yerini sor'' şeklinde ''anne'', ''kitap'' ve ''yer'' kelimelerine çekim ekleri eklenerek kelimelerin birbirlerine bağlanmaları ve anlamlı bir cümle kurulması sağlanmıştır.  

Haberin Devamı

 Çekim Ekleri Kaça Ayrılır? 

 Çekim ekleri genel itibari ile 2 çeşide ayrılmaktadır. Bunlardan ilki ''isim çekim ekleri'', ikincisi ise ''fiil çekim ekleri'' olmaktadır. İsim ve fiil çekim ekleri ise aralarında çeşitlere ayrılmaktadır. 

 İsim çekim ekleri iyelik ekleri, hal ekleri, tamlama ekleri ve çoğul ekler olarak 4 çeşide ayrılır. İyelik ekleri şunlardır: 

 - Birinci tekil kişi: Ben

 - İkinci tekil kişi: Sen

 - Üçüncü tekil kişi: O

 - Birinci çoğul kişi: Biz

 - İkinci çoğul kişi: Siz

 - Üçüncü çoğul kişi: Onlar 

 Çekim eklerinden hal ekleri ise 5 çeşittir. Bunlar ismin yalın hali, i hali, e hali, de hali, den hali şeklindedir. Tamlama ekleri isim tamlamalarında kullanılan eklerdir. Çoğul ekleri ise isimlere eklenerek sayılarını çoğaltan eklerdir. Bunlar -ler, -lar ekleridir. 

 Çekim eki çeşitlerinden ikincisi ise fiil çekim ekleridir. Bunlarda 2 çeşittir. Fiil çekim ekleri şu şekilde açıklanmaktadır: 

 1) Kişi kipleri: Fiillerin yapılan zamanlarını belirten eklerdir.

 2) Kişi ekleri: Fiillere kip eklenerek o işi kimin yaptığını belirtir.  

Haberin Devamı

 Örnekler ile Çekim Ekleri Konu Anlatımı 

 Çekim ekleri kelimelerin cümle içerisinde kelimelerin birbirine bağlanması amacıyla kullanılır. Yapım eklerinden farkı, yapım ekleri cümlede kelimenin anlamını değiştirir iken, çekim ekleri kelimenin anlamını bozmamaktadır. Çekim eklerine örnekler şunlardır: 

 - Kardeşlerimden kitabın yerlerini soracağım. Burada çekim eklerinden çoğul eki, birinci tekil kişi kullanılmıştır.

 - Annemden kalemin yerini sor. Bu örnekte ise den eki çekim ekidir. Ayrıca iyelik eki de kullanılmıştır.