Eğitim Kinaye Sanatı Nedir? Açıklamaları İle Kinaye Örnekleri

Kinaye Sanatı Nedir? Açıklamaları İle Kinaye Örnekleri

18.05.2021 - 03:25 | Son Güncellenme:

Hem roman, öykü ve deneme gibi düz yazılarda, hem de gazel ve kaside gibi manzum eserlerde birçok söz sanatı kullanılır. Bu söz sanatlarından biri, değinmece adıyla da bilinen kinayedir. Söylenmek isteneni doğrudan değil dolaylı olarak anlatmaya kinaye denir. Kinaye sanatı nedir? İşte, merak edilen tüm detaylar.

Kinaye Sanatı Nedir Açıklamaları İle Kinaye Örnekleri

Kinaye ile tariz (dokundurma) sanatları sıklıkla birbirine karıştırılsa da iki söz sanatı birbirinden farklıdır. Diğer adı iğneleme olan tariz sanatında, çok daha sert ifadeler ve kelimeler kullanılır. Bu nedenle her tarizde mübalağa sanatı da kullanılır. Kinayede ise üstü kapalı bir anlatım ve mecaz sanatına yer verilir.

Kinaye Sanatı Nedir?

Dilimize Arapçadan geçen kinaye kelimesi hem günlük hayatta hem de edebi eserlerde sıklıkla kullanılır. Kinaye sanatında temel amaç, bir sözü karşı tarafa hem gerçek hem de mecazi anlamda aktarmaktadır. Bu nedenle kinaye sanatının kullanıldığı her cümle ve dizede, iki farklı anlam mevcuttur.

Bu kelimenin çoğulu ''kinayat'' şeklinde yazılır. Sadece iki anlamlı sözler değil, sitem cümleleri de kinayelidir.

Örnek Cümle:

Ne kadar meşgul olduğunu üç gündür telefonlarına bakmamasından anlamıştım.

Açıklamaları ile Kinaye Örnekleri

Toplumumuzda herkes tarafından kullanılan kalıplaşmış ifadelere deyim denir. Deyimlerin birçoğunda kinaye sanatı kullanılır.

Örnekler:

1- Darda kalmak:

Darda kalmak hem gerçek hem de mecazi anlamda kişinin kendini rahat ve özgür hissedememesi manasına gelir. Dolayısıyla bu deyimde kinaye sanatı kullanılmıştır.

2- Gece Gündüz Demeden Çalışmak:

Bu deyimde de gece ve gündüz kelimeleri sadece sözlük anlamında değil, mecazi anlamda kullanılmıştır.

Deyimlerin dışında atasözlerinde de hem kinaye hem de tariz sanatına yer verilir.

Örnekler:

1- Ateş düştüğü yeri yakar.

Ateşin düştüğü yerde alev almaya başlaması fiziksel bir gerçekliktir. Bunun dışında ateş kelimesi, bu atasözünde acı çekmek anlamında kullanılmıştır. Ateş sözcüğünün hem gerçek hem de mecazi anlamda kullanıldığı atasözünde kinaye sanatı vardır.

2- Ak Akçe Kara Gün İçindir:

Ak akçe, zor günler için saklanan para demektir. Kara gün ise maddi açıdan zorda kalınan zamanlar anlamına gelir. Ak akçe kara gün içindir sözü de kinaye sanatına örnek olarak gösterilebilir.