Ölçek Ekonomisi Nedir? Kısaca Özellikleri Ve Örnekleri Nelerdir?

Ölçek ekonomisi konusunu araştırmakta olan insanlar bu konuyla alakalı bilgiye erişim için interneti kullanmaktadır.

Ölçek Ekonomisi Nedir?

Ölçek ekonomisi en kolay anlaşılabilir tanımı ile üretim artarken maliyetin düşmesi manasına gelir. Bir başka ifadeyle firmada, tesis, fabrika ya da işçi anlamında büyüme söz konusu olurken maliyetlerin düşmesidir.

Kısaca Özellikleri ve Örnekleri Nelerdir?

Ölçek ekonomisinin sahip olduğu mantığında büyük ekonominin daha üstün olması vardır. Konuyu bir örnekle açıklamak son derece büyük bir fayda sağlayacaktır. Buna göre ilan bastırmak istediğiniz vakit şu şekilde bir teklif alırsınız;

1.000 adet 200 TL. Birim maliyet 0,20 TL
2.000 adet 300 TL Birim maliyet 0,15 TL
3.000 adet 400 TL Birim maliyet 0,13 TL verilmiş olan örnekte de görüldüğü şekliyle üretim oranı arttıkça birim maliyeti düşmektedir.

Ölçek ekonomileri içsel ve dışsal olmak suretiyle 2’ye ayrılır. Bunlar:

İçsel Ölçek Ekonomisi: Bir firmanın sahip olduğu üretim ölçeğine bağlı olarak maliyetler düşmekte ise veya yükselmekte ise buna içsel ölçek ekonomisi denilmektedir. İşçilerin uzmanlık kazanması, sermaye verimliliğin artması, yönetimin uzmanlaşması, örnek olarak gösterilebilir.

Dışsal Ölçek Ekonomisi: Firmanın yer aldığı endüstride yaşanan bir gelişme neticesinde maliyetler düşüyor yahut yükseliyorsa buna dışsal ölçek ekonomisi denilmektedir. Teknolojinin gelişim göstermesi, endüstriye olan talebin artması gibi sebepler örnek olarak gösterilebilir.

Hem içsel hem de dışsal ekonomiler pozitif yahut negatif olabilir. Daha anlaşılır olması bakımından örneklendirelim;

Firmada çalışan işçilerin uzmanlaşması daha etkin nitelikte üretim sağlar- pozitif içsel ekonomi
Firmanın aşırı büyümesi neticesinde yönetimin kontrolü kaybetmesi -negatif içsel ekonomi
Teknolojik gelişmeyle birlikte yeni bir makinenin kullanılır olmaya başlaması- pozitif dışsal
Ulaşım, elektrik gibi alt yapı, haberleşme sorunlarına bağlı olarak çalışan bireylerin verimliliğinin düşmesi- negatif dışsal ekonomi olarak tanımlanır.

Ölçek ekonomisinde çıktı oranlarını artırarak maliyetleri düşürme hedefi söz konusudur. Üretim fonksiyonunda bütün girdilerin arttığı varsayıldığında; Çıktıların düzeyine göre 3 farklı durumun karşımıza çıkması söz konusu olabilir. Bunlar:

Ölçeğe göre artış gösteren getiri; Girdilerde yapılan artışın, çıktılar üzerinde daha çok artış oluşturmasına ölçeğe göre artan getiri denilmektedir.

Ölçeğe göre sabit olan getiri; Çıktılar, girdilerle aynı oranda artış gösterirse birim maliyet değişmeyerek sabit kalır.

Ölçeğe göre azalan getiri; Girdilerde ortaya çıkan artış, çıktılarda ki artıştan daha büyük olmasına ölçeğe göre azalan getiri denilmektedir.