Düşük riskli piyasa için ‘proje kredisi’ne ihtiyaç var

Proje finansman kredisi, Türkiye için oldukça yeni bir kavram. Henüz, teoride. Çünkü, konut sektöründe hiçbir şekilde kullanılmıyor. Ancak, son dönemlerde bankalar için gerekli bir enstrüman haline geldi. Hem risklere karşı alınabilecek önlemler hem de sağlıklı bir piyasa oluşturabilmek açısından... Batı ülkelerinde projelerin büyük bir çoğunluğu proje finansmanı yöntemiyle yapılıyor.
Proje finansman kredisi konusunda açıklama yapan Vakıfbank Konut Finansmanı Müdürü Muhammet Lütfü Çelebi, bankaların proje finansman kredisine yönelmesi gerektiğinin önemine inanan isimlerden. Proje aşamasındaki konutlara, konut kredisi kullandırmakla bankaların risk altına girdiğini savunan Çelebi, bu yöntemin bankalar açısından taşıdığı üç riski ise şu sözlerle anlattı: “Risklerden ilki inşaatın tamamlanamaması. İkincisi, Tüketici Kanunu’ndan kaynaklanan sorunlar. Çünkü kanuna göre banka, tamamlanmayan evlerden sorumlu. Üçüncü büyük risk ise bankanın marka riski. Bugün her şey pozitif. Yarın bir sorun yaşanır da projeler tamamlanmazsa bankaların markaları zarar görür.”
Proje kredileriyle bankaların kredinin hepsini vermek yerine kontrollü olarak, inşaat tamamlandıkça ödeme yapacağını, bunun da inşaatlarda geç teslim veya tamamlanmama riskini ortadan kaldıracağını vurgulayan Çelebi, “Kat karşılığı veya hasılat paylaşımı projeleri daha yüksek risk taşır. Proje öngörüldüğü veya taahhüt edilen sürede bitirilemezse arsa sahibi sözleşmeyi feshedebilir. Projeyi yapan şirket de zarar görebilir. Ama asıl zararlı çıkacak olan bankadır” dedi.
Kredi kullanılmış bir inşaatta müteahhitin inşaatı bitirememesi durumunda bankanın tamamlamak zorunda olduğunu vurgulayan Çelebi, “Bankaların sorumluluğu çok yüksek. Sözleşmede yer aldığı halde kullanılmayan malzemelerden bile banka sorumlu. Bu durumda bankaların kredi kullandırırken çok seçici olması gerekiyor” diye konuştu.

‘VAKIFBANK, KONUT KREDİSİNDE SEKTÖRÜN İKİ KATI BÜYÜYOR’
Muhammet Lütfü Çelebi, Vakıfbank’ın konut kredisi pazarındaki büyümesinin ise sektörün iki katından fazla olduğuna dikkat çekti. Sektörün 2009’da yüzde 13 büyürken, Vakıfbank’ta oranın yüzde 29 olarak gerçekleştiğini söyleyen Çelebi, “Konut kredilerinde 2009 yılında 6 milyar TL’lik net artış gerçekleşti. Bunun 2 milyar TL’lik kısmını biz kullandırdık. 2010’un ilk 4 ayında konut kredileri oranı yüzde 10 oranında artış sağladı. Bizim artış oranımız ise yüzde 16. Geçen yılın ilk 6 ayında yakaladığımız büyümeyi bu yılın ilk 4 ayında yakaladık” dedi.

PROJE FİNANSMAN KREDİSİ NEDİR NERELERDE, NASIL KULLANILIR?
Proje finansman kredisi, bir inşaat projesinin tamamlanması için kullanılan kredi türü olarak tanımlanıyor. Bir diğer deyişle projenin finansman yönetiminin sağlanması. Yurtdışında, özellikle Batı ülkelerinde inşaat çalışmalarında çoğunlukla bu yöntem tercih ediliyor. Sistemin ilk adımını konut projesini üstlenen inşaat firmasının daireleri satması oluşturuyor. Bazı ülkelerde projenin yüzde 50’sinin, bazısında yüzde 70’inin ve hatta bazılarında yüzde 100’ünün satılması gerekiyor.
Ardından banka, müteahhit firmanın projesi için gerekli olan krediyi veriyor. Ancak, buradaki en önemli nokta kredinin 18 aydan 36 aya kadar değişen vadelerde verilmesi. Eğer, inşaat, sözleşmede belirtildiği doğrultuda ilerlemiyorsa o aya ait kredi ödenmiyor.

ABD’ye benziyorsunuz yüzyılın ülkesi olabilirsiniz
Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği(GYODER) tarafından 15 Haziran 2010’da İstanbul’da yapılacak 10. Gayrimenkul Zirvesi’nin konuk konuşmacısı Michigan Üniversitesi Şehir Planlama Bölüm Başkanı Roy Strickland olacak.
Londra, Paris, Tokyo ve New York gibi büyük kentlerin planlama süreçlerini etkileyen ABD’li fütürist mimar Roy Strickland, 20. yüzyıldaki ABD ile Türkiye arasında bir karşılaştırma yapacak ve yeni yüzyılın planlama çalışmalarında, Türkiye’deki özel ve kamu sektörlerinin faydalanacağı uluslararası modelleri anlatacak.
Türkiye’nin,?ABD’nin gelişimine benzer bir süreçten geçtiğini düşünen Strickland’ın görüşleri şöyle: “Türkiye’nin şu anda içinde bulunduğu fırsatlar, 2. Dünya Savaşı’nın ardından ABD’nin yakaladığı fırsatlarla büyük bir benzerlik taşıyor. O sıralarda ABD’de ülke ekonomisinin toparlanmasıyla evler, eğitim kurumları ve yollar, tüm ülkeyi kapsayan geniş çaplı bir hamleyle yeniden yapılandırılmıştı.
Türkiye’de yükselen orta sınıf, sayısı giderek artan eğitimli ve fırsat arayışı içindeki genç nüfus, dinamik bir özel sektör var. Ayrıca, uluslararası yatırımlar için de oldukça cazip bir ülke haline gelen Türkiye, sürdürülebilir kentler ve kasabalar, ulaşım sistemleri, eğitim merkezleri, temiz endüstriler ve ekonomik büyüme fırsatını yakalayarak, kamu ve özel sektör işbirliğiyle geleceğini planlayabilir. Bu süreçlerin başarıyla tamamlanmasının ardından Türkiye 21. yüzyılın örnek ülkesi olacaktır.”

Akmerkez’den 30 milyon TL’Lik kâr payı
Gayrimenkul alanında yaptığı rezidans projeleriyle dikkat çeken ve Akmerkez’in de kurucusu olan Akmerkez GYO, kâr payı dağıtma kararı aldı. Akmerkez GYO, 30 Nisan 2010 tarihinde yapılan olağan genel kurul toplantısında 30 milyon 414 bin TL kâr dağıtma kararı aldı. Yapılan açıklamaya göre, kâr payı dağıtımı 26 Mayıs 2010 tarihinden itibaren başlayacak

Martı Otel, halka arz için başvurdu
Martı Otel İşletmeleri, halka arz için Sermaye Piyasası Kurulu’na (SPK) başvurdu. Kamuyu Aydınlatma Platformu’nda(KAP) yapılan açıklamada, “Yüzde 94 hissesine sahip olduğumuz Martı Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş, şirket paylarının halka arz olunması için 18 Mayıs 2010 tarihinde Sermaye Piyasası Kurulu’na başvurmuştur” ifadesine yer verildi.

Arkitera, kapalı kapıları açıyor
İstanbulluların yaşadıkları kentin kültürel ve mimari atmosferini daha yakından hissetmek için Buildist Yapı Malzemeleri Fuarı’nın desteklediği Açık Kapı Festivali, 22-30 Mayıs tarihleri arasında İstanbul’da gerçekleştirilecek.
Arkitera Mimarlık Merkezi yıllarca İstanbul’da yaşadıkları halde Boğaz’ı görmeyen, tarihi yapıları ziyaret etmeyen İstanbullular için bir proje hazırladı. Bu projeyle kapalı kapılar akasındaki mekanları ziyarete açan Arkitera tarafından düzenlenen etkinlik kapsamında İstanbul’da normal şartlarda ziyaret edilmesi mümkün olmayan ya da ziyaret için özel izin alınması gereken tarihi ve mimari öneme sahip mekânlar kısa süreli de olsa halkın gezisine açılıyor.
Düzenlenen etkinlik çerçevesinde Camialtı Tersanesi, Fener Rum Patrikhanesi, Ahırkapı Feneri, Deniz Palas, Selimiye Kışlası, Haydarpaşa Garı, SSK Zeyrek Binası, Yenikapı Marmaray Kazıları, Alman Konsolosluğu, Karaköy Yolcu Terminali ve Heybeliada Ruhban Okulu gibi önemli yapılar gezilebilecek.

GÜNÜN PROJESİ
Feriköy’de stüdyo daire isteyenlere
Feriköy’deki Doğa Feriloft projesi, hem şehir merkezine yakın olmak isteyenlere hem de stüdyoya özel merakı olanlara göre... Doğa Gayrimenkul’ün daireleri sadece stüdyolardan oluşmuyor. Projede 1+1, 2+1 ve 3+1 konut seçenekleri de yer alıyor. Ancak, firma, bugünlerde stüdyo darelerini de satışa çıkarmış durumda. Stüdyoların fiyatları ise 80 bin dolardan başlıyor.
Bu arada 1+1’ler 150 bin, 2+1’ler 190 bin, 3+1’ler 275 bin dolardan başlayan fiyatlarla satılıyor. Firmanın geliştirdiği ödeme programına göre, ödemelerin yüzde 20’si peşin, yüzde 10’u teslimde yapılıyor. 7 ay vade erteleme seçeneğinin de sunulduğu projede 60 ay vadede yüzde 0.88, 120 ay vadede ise yüzde 0.95 faiz uygulanıyor.
Projenin inşaatına 2009 yılının Eylül ayında başladı. İlk etabının yapımı 2010 yılı sonunda, ikinci etabı 2011 yılında tamamlanacak.

155 daire, 34 farklı tasarım
18 bin metrekare alana inşa edilen projenin inşaat alanı ise 4 bin metrekare olarak tasarlanmış durumda. Dairelerin alanları ise 56 metrekare ile 200 metrekare arasında değişirken, projede yer alan 155 daire, 34 farklı tipte inşa edildi. Projenin ilk etabı iki blok 40 daire olarak projelendirilirken, ikinci etap üç blok 115 daire olarak tasarlandı.
Öte yandan Doğa Feriloft projesinde yer alan donatılar ise resepsiyon, lobi, kafe, tv odası, kış bahçesi, şömine, havuz, jakuzi, sauna ve fitness salonundan oluşuyor.

NEDEN CAZİP?
- Alternatif çok. Projede 34 farklı tipte daire var.
- Merkezde uygun fiyatlı stüdyo arayanlar için ideal.
- Şirket şimdiye kadar yaptığı tüm projelerde fiyat artışı yarattı. Bu projede de inşaat ilerledikçe fiyatlar artar.
- Konfor, fiyatlar da göz önüne alındığında oldukça yüksek tutulmuş durumda.

Zafer Havaalanı’nda ihale sürecine doğru
Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü (DHMİ), Zafer Hava Meydanı’nı Yap-İşlet-Devret modeliyle yaptırmak üzere ihaleye açtı. Kütahya, Afyon ve Uşak’ı kapsayacak bölgesel havaalanının yapımı daha önce birçok spekülasyonu da beraberinde getirmişti.
DHMİ’den yapılan açıklamaya göre, Zafer Hava Meydanı’nın ihalesi 28 Haziran 2010 tarihinde saat 10.00’da gerçekleştirilecek. Kapalı teklif usulüyle gerçekleştirilecek ihalenin geçici teminatı 300 bin euro olarak belirlendi.

Finansbank, Orion Park’ta daire veriyor
Finansbank, bireysel emeklilik kampanyası kapsamında form dolduran ve görüşmelerini kabul eden bir kişiye Topkapı İnşaat’ın hayata geçirdiği Orion Park’tan aparman dairesi hediye ediyor. Banka, ayrıca çekilişe katılanlar arasında 10 kişiye Toshiba dizüstü bilgisayar ve 100 kişiye 100 TL’lik Teknosa hediye çeki kazandıracak.
Finansbank’ın bireysel emeklilik başvurusunu canlandırmak için düzenlediği kampanya. 17 Mayıs - 31 Ağustos 2010 tarihleri arasını kapsıyor.