31.10.2009 - 00:43 | Son Güncellenme:
EKONOMİ SERVİSİ
Maliye, cep telefonu operatörlerinin kurduğu 41 bini aşkın baz istasyonundan kira alıp vergisini beyan etmeyenleri tespite başladı.
Baz istasyonu bilgileri için Gelir İdaresi, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’ndan (BTK) bilgi isteyen Maliye, gelecek bilgilerin ardından ev, arsa ya da arazisine baz istasyonu kurduranların gelirlerini beyan edip etmediklerine bakacak.
70 bin lira kazanan var
Operatörlerin ödediği baz istasyonu kira bedelleri bölgenin özelliğine göre 600 liradan başlıyor, 70 bin liraya kadar çıkıyor. İlk kurulumda daha yüksek bedeller ödenirken, daha sonraki yıllarda kira bedelleri aşağı doğru inebiliyor.
Türkiye’de 41 bini aşkın baz istasyonu var. Yıllık kira bedeli 10 bin liranın altında yer alan baz istasyonları toplamın yüzde 50’sini oluşturuyor. 30 bin lira ve üzerindeki dilim ise tepedeki yüzde 5’lik dilimde yer alıyor.
İstanbul’da Beyoğlu, Nişantaşı, Maslak gibi bölgeler Türkiye’de en pahalı kiraların ödendiği yerler olarak öne çıkıyor. Sektör temsilcileri baz istasyonu kiralarının emlak kiralarıyla paralellik gösterdiğini, en yüksek bedellerin de en değerli bölgelerde ödendiğini ifade ediyor.
Genellikle apartman ve bina çatılarına kurulan baz istasyonları binanın ortak giderleri için kullanılıyor. Karayolları ve Orman Bakanlığı arazileri de bu iş için kullanılırken, bunların dışında belediye tesisleri, cami, stadyum gibi noktalarda da kiralama yapılıyor.
Baz istasyonları cep operatörleri tarafından 1 yıllık kira kontratları üzerinden yapılıyor. Turkcell’in iştiraki GlobalKule, grup şirketinin yanı sıra Vodafone’la da bu iş için birlikte çalışıyor.
Daire sahipleri ayrı ayrı vergi öder
Maliye yetkilileri, vergi tahsilatında iki farklı usulün uygulanabileceğini belirtiyor. Biri, kiralamayı yapan GSM şirketlerinin üzerinden yüzde 20’lik stopaj tahsil etmek. Maliye için bu yöntemin pratik olduğunu ifade eden yetkililer, “3 GSM şirketiyle muhatap olursunuz. Eğer 40 bin baz istasyonunun bulunduğu her binadan vergi almaya kalkarsanız büyük karışıklıklar çıkar” dedi.
İkinci yöntem de bina sahiplerine gidilmesi. Bu yöntemde, yıllık kazanç daire sahipleri arasında bölünüyor, ardından ilgili kişilerden gayrimenkul vergisi alınıyor.
Baz kirası alan herkes beyan vermek zorunda değil. Bu gelir ‘diğer kira geliri’ sayılıyor ve belli sınırın üstü gelir beyan ediliyor. Bu sınır da 19 bin 800 lira. Çok daireli apartmanlarda gelir bölüşüldüğü için çoğu yerden sınırın altında kalacak Ancak müstakil veya daire sayısı az olan yerlerde gelirin muafiyet sınırını aşması mümkün.
Toplam 41 bin baz istasyonundan ortalama 8 bin dolar kira alındığı düşünüldüğünde mal sahiplerinin geliri 328 milyon dolar (492 milyon lira) olarak hesaplanıyor. Bunun ne kadarından vergi alınabileceği şimdilik bilinmiyor.
Çalışmada baz istasyonu kirası geliri elde eden kişi veya apartman yönetimlerinin bu geliri Maliye’ye bildirip bildirmedikleri incelenecek. Bildirmeyenler hakkında Gelir Vergisi Kanunu hükümleri gereği ceza kesilebilecek. Başvuranlar pişmanlık hükümlerinden faydalanarak yüksek cezadan kurtulabilecek.
Maliye, GSM operatörlerinin istasyon kirasında stopaj kesintisi yapıp yapmadıklarına da bakacak.