Tarımda umut yeşerdi

Duygu Erdoğan - Aralık, ocak ve şubat olmak üzere 3 aylık dönemi şiddetli/yüksek kuraklık tehdidi altında geçiren Türkiye’de mart sonu itibarıyla başlayan yağışlı hava bitkisel üretimde yüzleri güldürüyor. Tarımsal kuraklık riskini aşan pek çok verimli ovada hububat genelinde verimli bir sezona işaret ediliyor.

Özellikle yağışların yumuşak bir geçişle devam ettiği nisan ayında bitkilerin topraktan çıkış ve büyümeleri konusunda sorunlar aşıldı. Türkiye genelinde 2022’de 20 milyon tona yakın buğday üretimi yapılmıştı. Türkiye’nin ihtiyacı da üretimiyle pararelel bir seyir izliyor. Pandemi ardından gıdaya erişimin öneminin artması, dünyada buğday başta olmak üzere stratejik ürünlerde stok tutma eğilimi gibi etkenlerle üreticilerin bu ürünlere yoğun talebi olmuştu. Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından hububat alım primi artırılmış, Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) buğdayda 6 bin 900 liradan alım yapmıştı. Bu sayede ülke genelinde buğday ekili alanlarda yüzde 5-6 civarında bir artış öngörülüyor. Mayıs yağışları da düzgün bir seyirde giderse hububat rekoltesinde yükseliş kendini gösterebilir.  Hububat ekim dönemi olan ekim ve kasım aylarındaki yüksek kuraklık üreticileri tedirgin etmiş, bazı alanlarda ekilişler gecikmişti. Mart ortasına kadar devam eden kuraklık bu dönemde başlayan yağışlarla aşılmış oldu. 

Ulusal Hububat Konseyi Başkanı Özkan Taşpınar, rekolteyi özellikle İç Anadolu, Trakya, Güneydoğu Anadolu ve Doğu Anadolu Bölgelerindeki ekiliş ve yağış seyrinin beliryeceğini söyledi. Tarımsal kuraklık tehlikesinin yağışlarla atlatıldığını anlatan Taşpınar, “Artık bir sıkıntı görünmüyor. Ancak bugüne kadar olan yağışlar ne kadar önemliyse, mayıs yağışları da çok önemlidir. Gelecek ayı da sorunsuz ve yağışlı atlatırsak; 2023 sezonunda buğdayda rekolte 20 milyon tonun altında kalmayacak, ekiliş artışlarıyla bir miktar yükseliş de gösterecektir” diye konuştu.

Ülke genelinde hububat ekili alanlarda bitki çıkışlarında artık sorun görünmediğini belirten Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Süleyman Soylu, nisan yağışlarının bitkilerin kardeşlenmesini olumlu etkilediğini söyledi. Soylu, “Ovalarda şimdilik sıkıntı görünmüyor. Zaten yağışların devam edeceği de meteoroloji kaynakları tarafından açıklanıyor. Mayısta da bir miktar yağmur alırsak büyük ölçüde rekolte riski ortadan kalkmış olur. Bu dönemdeki soğuk havanın etkisiyle don korkumuz vardı ancak hububatta don sorunu görülmedi. Konya Ovası’nda yüzde 7 oranında bir ekim artışı da var. Yağışlar normal giderse bu artış da rekolteye yansıyacaktır” dedi. 

Su ihtiyacı giderildi

Muş Ziraat Odası Başkanı Hakim Yıldırım, şu anda toprağın ihtiyacı olan suyu aldığını dile getirirken, “Yağışlar da devam ediyor. Bu tipli yumuşak yağışlar oldukça faydalı. Büyük bir sorun olmazsa geçen yılki kadar verim alırız” dedi. Su sorununun çok yoğun olmadığı Çukurova da bereketli. Yüreğir Ziraat Odası Başkanı Mehmet Akın Doğan, “Çukurova’da kuraklık tehlikesi şubatta kalkmıştı. Şubata kadar Adana’da kıraç bölgelerde buğday ekili alanlar biraz zarar gördü ancak toparlandı” diye konuştu.