Yine bildik isimler

Kasırga operasyonuna her geçen gün yeni halkalar eklenirken Demirel'in fondaki diğer bankalarla karşılıklı kredi hortumlama ilişkisine girerek yasal sınırları aşan boyutlarda kredi kullandığı ortaya çıktı. Hazine murakıplarının tespitlerine göre, İnterbank'ın eski sahibi Cavit Çağlar, Bank Ekspres'in eski sahibi Korkmaz Yiğit, Sümerbank'ın eski sahibi Hayyam Garipoğlu ve Esbank'la alınan karşılıklı kredilerin tutarı 99.2 milyon dolar.
Egebank Off Shore aracılığıyla aktarılan 86 milyon dolar yanında Demirel'in karşılıklı kredilerle 100 milyon doları kendi şirketlerine aktardığı iddia edildi.
Hazine murakıplarının 23 Mart 2000 tarihinde hazırladığı rapora göre, Fon bankalarıyla yapılan 83.6 milyon dolarlık karşılıklı kredinin diğer bankalarla yapılan işlemlerle 100 milyon dolara ulaştığı vurgulandı.
Banka kaynaklarını "hortumlamak" için başka bankalarla back to back kredi (şirketlere karşılıklı açılan krediler) ilişkisine giren Demirel'in özellikle, Bank Ekspres'in eski sahibi Korkmaz Yiğit'in şirketleriyle yoğun ilişkide olduğu saptandı. Murakıplar, Yiğit'le Demirel'in sekiz firması arasında toplam 60 milyon dolarlık kredi ilişkisine girildiğini tespit etti.
Esbank'la ise karşılıklı 22.8 milyon dolarlık kredi ilişkisine girildiğini tespit eden murakıplar İnterbank'ın eski sahibi Cavit Çağlar'ın sahibi olduğu Nergis Holding'le de 900 bin dolarlık kredi ilişkisinin saptandığı gözlendi.
Öte yandan Kasırga operasyonu kapsamında bu ilişkilerinde sorgulanacağı ancak daha önce Demirel'in yakın çevresiyle yaptığı para hareketlerinin sonucunu almaya çalışılacağı kaydedildi.

Garipoğlu'na 15 milyon $

Öte yandan murakıp raporlarında yer almamasına karşın, Egebank'ın yeni yönetimi Demirel'in Hayyam Garipoğlu'yla da karşılıklı kredi ilişkilerini saptadı. Demirel'in Egebank'tan, Garipoğlu'nun Ortadoğu Antalya Limanı, Olsten Marketing Coorperation, Ceyhan Tekstil, Trakya Sanayii, Sümerbank ve Sümer Yatırım şirketlerine 9 milyon 350 bin dolar ve 4 trilyon 914 trilyon lira (7.4 milyon dolar) kredi verdiği buna karşılık kendi şirketlerine de Garipoğlu'ndan kredi aldığı ortaya çıktı.

Back to back nedir?

Karşılıklı açılan kredi olarak tanımlanıyor. A bankası kendi şirketlerine B bankadan kredi alırken, B bankası da kendi şirketlerine A bankasından kredi alıyor. Bankalar kendi aralarında bu kredileri mahsuplaşarak ödenmiş gibi gösteriyorlar. Böylece bankalar borçlandırılırken şirketler dolayısıyla banka sahipleri bedava kaynağa sahip oluyorlar. Ayrıca bankalar fiktif işlemler dolayısıyla kredi portföyü de yüksek görünmesini sağlıyor.

Çuvalla soygun kasede çekildi

TOLGA ŞARDAN Ankara
Emniyet Genel Müdürlüğü'nün Ankara DGM Savcısı Nuh Mete Yüksel'le batık Egebank'a yönelik yürüttüğü "Kasırga" operasyonunda yeni bilgiler ortaya çıkmaya başladı. Murat Demirel'in sevgilisi Ayşenur Esenler'in ABD'deki annesine 2.5 milyon dolar gönderildiği belirlenirken polis, bankadan geceyarısı yapılan nakilleri görüntüleyen video kasetlerini ele geçirdi.
Halen Ankara Emniyet Müdürlüğü'nde gözaltında bulunun Egebank'ın eski sahibi Yahya Murat Demirel ve arkadaşlarının sorgusu devam ediyor. Merkez Mali Şube ile Ankara Mali Şube'den oluşturulan iki özel ekibin yürüttüğü soruşturmada, polis yeni delillere ulaştı.
Bankaya, devlet tarafından el konulmadan hemen önce gece yarısı Egebank'ın Gayrettepe'deki genel müdürlük binasından yapılan nakillere ait görüntüler elde edildi. Gizlice yapılan çekimlerde, bankadan çuvallarla belgenin araçlara aktarılmasının yer aldığı öğrenildi. Bu çuvallarda, off - shore hesaplara ait evrakın yanı sıra yüklü miktarda kayıp dövizin yer aldığı belirtildi.

Anneye 2,5 milyon dolar

Sorgunun yanı sıra banka, gizli depo ve işyerlerinde el konulan evrak üzerindeki incelemelerde, uzmanlar 5 milyon doların daha izini buldu. Off - shore hesaplarına ait olan 5 milyon doları Demirel'in sağ kolu Gökalp Baştürk'ün bankadan çekmeye çalıştığı anlaşıldı.
İncelemeler sırasında Demirel'in birlikte yaşadağı gözaltındaki Ayşenur Esenler'in ABD'de doktor olan annesi Bercis Nevin Esenler'in hesabına kağıt üzerinde ilk aşamada 2.5 milyon dolarlık aktarım yapıldığı ortaya çıkarıldı.

Hasır altı edilen rapor

Soruşturma kapsamında yeni bir ipucuna daha ulaşıldı. Banka batmadan altı ay önce, Nisan 1999'da hesaplarda inceleme yapan bankalar yeminli murakıplarının özel bir rapor hazırladığı öğrenildi. Genel müdürlük ve off - shore hesaplarında inceleme yapan murakıpların, bankanın içinin boşaltıldığını belirledikleri ve "Banka batıyor, el koyun" uyarısını yaptıkları, ancak raporun işleme konulmadığı belirtildi.

Rapor formülü

'Hastayım, yatamıyorum'
Yüksek tansiyon hastası olan ve gözaltında doktor kontrolünde bulundurulan Demirel için, yakınları kurtarma formülleri aramaya başladı. Üç kurumun elde ettiği delillerin sabit görülmesiyle büyük olasılıkla tutuklanacak olan Demirel'in cezaevine girmesini önlemek için doktor raporu alınmaya çalışıldığı öğrenildi. Gözaltındayken yapılacak kapsamlı muayene sonucunda hasta raporu verilmesi halinde, Demirel, hakkında tutuklama kararı verilse bile cezaevine girmeyerek polis kontrolünde uzun süre tedavi edilebilecek. Bu nedenle, Demirel'in yakınlarının Ankara'daki bazı sağlık kuruluşlarına üst düzeyde girişimde bulundukları öne sürüldü.

Kasalar matkapla açıldı

İSMAİL POLAT, İBRAHİM KARAHAN, ŞAKİR AYDIN
Eski sahibi olduğu Egebank'ın 642 trilyon lirasını paravan şirketler, off shore, karşılıklı krediler aracılığıyla kendi hesabına aktarmakla suçlanan Yahya Murat Demirel ve sevgilisi Ayşenur Esenler'in işyeri ve depolarına baskınlar düzenleyen polis, yüzlerce koli belgeye el koydu.
İstanbul Mali Şube Müdürlüğü'ne bağlı ekipler önce, Demirel'in sevgilisi Ayşenur Esenler'e ait Taksim Gümuşsuyu'ndaki Karavan Multimedia ve Animatör Şirketi'ne baskın düzenledi. Polis biri kilitli odada, diğeri çalışma odasında iki kasa buldu. Ayşenur Esenler, kasaların anahtarlarının yerini ve şifresini hatırlamadığını bildirince polis 14 saat süren "kasa açma operasyonu"na başladı.
Çilingirler kasaları açmada başarılı olamayınca, devreye kaynak makinaları ve matkaplar girdi. Ancak kasaları açmak kolay olmadı. Uzun uğraşlar sonunda polis, dün 08.00'de kasaları açmayı başardı. Kasanın içinden çıkan belge ve dokümanlar emniyete götürülerek incelemeye alındı. Mali Şube ekiplerinin çalışmaları sırasında Demirel'in avukatları Deniz Ketenci ve Volga Gökçe de binaya gelip, bir süre kaldı.

400 koli belge

Polis dün de Demirel tarafından depo olarak kullanılan Kayışdağı Kıbrıs Caddesi 144 numaradaki dört katlı apartmanın giriş katına baskın düzenledi.
Mali Şube ekipleri, Demirel'in gözlem altına alındığı gece mühürledikleri deponun mühürünü sökerek içeri girdiler. Ekipler daha sonra Egebank, Demyapı, Dempa, Era Factoring ve Universal Mimarlık şirketlerine ait olan 400 koli içerisindeki ambalajlanmış evrakı iki kamyona yükleyerek el koydu.

Banka mobilyası da kaçırılmış

Bu arada, karton kolilerin yaklaşık birbuçuk ay önce depoya getirildiği ve iki günde toplam altı kamyonla taşındığı bildirildi. Depoya kolilerle birlikte banka şubelerinde kullanılan birçok mobilyanın da getirildiği öğrenildi. Birbuçuk ay önce kiralanan deponun sahibi İmdat Yıldız da sorguya alındı. 220 metrekarelik deponun Demirel askerdeyken kiralandığı bildirildi.
Depolara yapılan baskınlarda ele geçen dokümanların bir bölümü üzerinde de Maliye müfettişleri inceleme başlattı.

Demirel'den kaçış taktiği

TURHAN ATAV İzmir
Ankara DGM Savcısı Nuh Mete Yüksel'in talimatıyla gözaltına alınan batık Egebank'ın eski sahibi Yahya Murat Demirel'in yurt dışına kaçmak için ilginç bir taktik uyguladığı ortaya çıktı. Kaçış planı şöyle:
"Demirel'in, kayıtlarda kendisine ait gözüken Mana adlı süper lüks motor yatı 6 Haziran'da Marmaris'e giriş yaptı. Mana'ya hizmet veren Cino Yatçılık Acentesi, Marmaris Liman Başkanlığı'ndan 20 Eylül tarihinde çıkış belgesi aldı. Liman başkanlığına bildirilen listede Kaptan Alper Ergin ve yedi mürettebat yer aldı. Rota olarak Bodrum ve Fethiye olarak gözüken yatın, on gündür Marmaris Orhaneli'ndeki Martı Marina'da beklediği, uzun yolculuklar için her türlü ikmali yaptığı belirlendi. Yurt dışına çıkış yasağı konan Demirel'in listede yer almaması dikkat çekerken, üç yabancı kişinin listede yer aldığı öğrenildi. Marmaris Liman Başkanlığı yetkilileri, çıkış alan yatın normalde Marmaris'ten ayrılması gerektiğini, on gündür Orhaneli'nde beklemesini garip olarak değerlendirdi.
Demirel'in iki milyon dolar değer biçilen Mana adlı yatının güzergahında, Yunanistan'ın Kalimnos (Kilimli), Kos (İstanköy), Simi (Sönbeki) ve Rodos bulunuyor. Bu adaların Türkiye uzaklığı üç ile 15 mil arasında değişiyor.

Marmaris buluşma yeri

İstihbarat birimleri Demirel, kasası olarak bilinen Turan Turanoğlu, Suavi Aslan ve Ayhan Tatlıgil'le Marmaris'te buluşup Yunanistan'a kaçacaklarını belirledi. Bu bilgi soruşturmayı yürüten Ankara DGM Savcılığı'na ulaşınca operasyon için düğmeye basıldı ve Demirel İstanbul'da, diğer üç arkadaşı ise Marmaris'te yakalandı.

Ecevit: Çalanların üzerine gidilemedi

'Gelişmeler, vatandaşın parası için sevindirici'
Haber Merkezi
Başbakan Bülent Ecevit, Egebank hakkında yürütülen soruşturmayı değerlendirirken, "yaptırım eksikliği veya siyasal irade yokluğundan dolayı vatandaşın parasını olumsuz yönde kullanan, bankalardaki paraları başka yere aktaran bazı işadamlarının üstüne etkili bir şekilde gidilemediğini" açıkladı.
Başbakan, TGRT'ye verdiği demeçte, işaret ettiği eksikliği gidermek için Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu oluşturduklarını, başına da Maliye kökenli Zekeriya Temizel'i getirdiklerini anlatarak, şunları söyledi:
"Egebank olayının üstüne kesin kararlı bir biçimde yüründü. Tabii çok tatsız ve üzücü bir olay. Fakat bir noktada hiç değilse vatandaşın parasının bir kısmı belki kurtarılabilecek. O bakımdan sevindirici bir olay."