Alıkonan Gine Cumhurbaşkanı kayıp! ABD'ye bir darbe daha
06.09.2021 - 12:22 | Son Güncellenme:
milliyet.com.tr
Gine'nin demokratik güç değişimiyle iktidara gelen ilk Cumhurbaşkanı darbeyle devrildi. Afganistan'ı Taliban'ın ele geçirmesiyle gücü sorgulanmaya başlanan ABD, bir başka müttefik ülkede de darbe olmasıyla sarsıldı. ABD, Türkiye ve Fransa peş peşe çağrılarda bulundu.
Gine'de 2010'da ilk demokratik güç değişimiyle başa gelen Alpha Conde, 2018'de oluşturduğu elit timin başına bizzat getirdiği Yarbay Mamady Doumbouya tarafından devrildi.
Gineli bir subay, Pazar günü yayınladığı bildiride, Gine Anayasasının darbeyle feshedildiğini duyurdu. Gineli subay Mamady Doumbouya videoda "Artık siyaseti tek bir kişiye emanet etmeyeceğiz. Onu halka emanet edeceğiz. Sadece bunun için geliyoruz, askerin görevi ülkeyi kurtarmaktır" dedi.
Gine Cumhurbaşkanı Alpha Conde'nin bir danışmanı CNN'e Conde'nin tutuklu olduğunu ve Batı Afrika ülkesinde darbe yapıldığını söyledi. Geçen yıl çok tartışmalı bir seçimi kazanan 83 yaşındaki siyasetçinin alıkonulduğu yer belli değil.
Videoda, özel kuvvetler üniforması giyen Doumbouya, Conde'yi tutukladıklarını ve anayasayı, hükümeti ve diğer tüm kurumları askıya aldıklarını söyledi. Kara ve hava sınırlarının kapatıldığını da duyurdu.
'SAÇININ TELİNE BİLE DOKUNMADIK, DEĞİL Mİ?'
Video, yerel medya tarafından geniş çapta yayıldı. Sokağa çıkma yasağı ilan edildi, eski bakanlar çağrıldı. Devlet televizyonunda yayınlanan daha sonraki bir güncellemede, askeri yetkililer, Conde'nin zarar görmediğini söyledi.
Videoda Conde'nin bir grup askerle bir odada beklediği ve askerlerden birinin bitkin haldeki Conde'ye "Saçının teline bile dokunmadık değil mi?" sorusunu yönelttiği, Conde'nin ise cevap vermediği görüldü.
CUMHURBAŞKANI NEREDE?
Reuters tarafından yayınlanan bir çeviriye göre bir askeri yetkili, "Ulusal ve uluslararası topluma, eski Cumhurbaşkanı'nın (Alpha Conde) fiziksel ve ahlaki bütünlüğünün tehdit edilmediğine dair güvence vermek istiyoruz. Tıbbi bakıma erişebilmesi ve hekimleriyle iletişim halinde olması için gerekli tüm önlemleri aldık” dedi.
Conde'nin durumuna ve yerine dair net bir kanıt sunulmadı ve CNN de askeri yetkilinin iddialarını doğrulayamadı. Öte yandan askerler, eski bakanları ve kurum başkanlarını Pazartesi günü saat 11'de bir toplantıya davet etti.
DARBENİN ARKASINDAKİ İSİM, FRANSIZ YABANCI LEJYONU'NDAN
Conde hükümetinin Albay Doumbouya ile GFS'nin yapısı konusunda bir süredir anlaşmazlıklar yaşadığı biliniyordu. Doumbouya, Fransız Yabancı Lejyonu'nda bir süre görev yaptıktan sonra 2018'de Conde tarafından oluşturulan GFS'nin başına getirilmişti
Cumhurbaşkanı Alpha Conde'ye karşı, 19 Temmuz 2011'de de darbe girişiminde bulunulmuş ve konutuna roketli saldırı düzenlenmişti. Cumhurbaşkanı Conde, 18 Ekim 2020'de yüzde 59,49 oy alarak 3'üncü kez cumhurbaşkanı seçilmişti.
ABD'DEN 'MÜTTEFİK' VURGUSU
ABD Dışişleri Bakanlığı, darbenin Gine'nin uluslararası müttefikleri tarafından desteklenmesinin mümkün olmadığını vurguladı. Bakanlık Pazar günü yaptığı açıklamada, "Şiddet ve herhangi bir anayasa dışı önlem yalnızca Gine'nin barış, istikrar ve refah umutlarını aşındıracaktır" dedi.
Afrika Birliği (AU) Pazar günü yayınlanan bir bildiride, "güç gaspı" olarak nitelendirdiği olayı kınadı. AU Başkanı H.E. Felix Tshisekedi ve AB Komisyonu Başkanı H.E. Moussa Faki Mahamat, 'Cumhurbaşkanı Alpha Conde'nin derhal serbest bırakılmasını" istedi.
ANKARA'DAN KINAMA
Dışişleri Bakanlığı, Gine’deki darbe girişimini kınadı. Bakanlıktan yapılan açıklamada, “Gine’de meydana gelen darbe girişimini ve Cumhurbaşkanı Alpha Conde’nin alıkonulmasını kınıyor ve derin endişeyle karşılıyoruz” denildi.
Fransa, Gine'de yapılan askeri darbeyi kınadı. Fransa Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, Fransa'nın Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğunun (ECOWAS), dün Gine'de yönetimin zorla ele geçirilmesinin kınanması çağrısına katıldığı belirtildi.
Diğer yandan Fransa’nın Konakri Büyükelçiliğinden yapılan açıklamada, ülkedeki Fransız vatandaşlarından, bir sonraki duyuruya kadar evlerinden çıkmamaları istendi.
ÜÇÜNCÜ DÖNEM ADAYLIK TARTIŞMALARI
Ülkenin 1958'de bağımsızlığını kazanmasından bu yana ilk demokratik güç değişimiyle Aralık 2010'da 5 yıllığına seçilerek göreve gelen Conde, 2015'te yeniden cumhurbaşkanlığı koltuğuna oturmuştu.
Cumhurbaşkanının en fazla 2 dönem üst üste görev yapabildiği ülkede ikinci dönemi 2020 Aralık'ta sona eren Conde'nin üçüncü dönem de seçilebilmesine imkan sağlayacak anayasa değişikliği referandumu 22 Mart 2020'de yapılmıştı. 83 yaşındaki Conde'nin 3'üncü dönem adaylığı, ülkenin en çok tartışılan gündem maddesi olmuştu.
