Karacadağ eteklerinde hayrete düşüren kareler! Kendi türünü yedi
01.07.2020 - 09:53 | Son Güncellenme:
DHA İHA
Dünyada sadece Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde yaşayan tombul çekirge (Bradyporus) yumurtasını daha kaliteli hale getirmek için erkeğini yerken, sönmüş volkanik Karacadağ eteklerinde görüntülendi. Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği'nce (IUCN) Kırmızı Liste'ye alınması için başvuru yapılan türle ilgili bilgi veren Dicle Üniversitesi Zooloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Ali Satar, "Tabii bu uzun antenli çekirgelerde görülen bir olay aslında, ama bu tür için hiç şahit olmamıştık. Bunu görüntülerde gördük ve çok şaşırdık hakikaten" dedi. Öte yandan, Diyarbakır’ın Silvan ilçesinde yaklaşık 20 santimlik dev etçil çekirge türü görüldü. Dicle Üniversitesi Fen Fakültesi Zooloji Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Ali Satar, "Bu çekirgeler antenleri de hesaba katılırsa 25 santimetreyi buluyor. Boyutu nedeni ile sanki tehlikeliymiş gibi görülüyor. Isırabilir ama mikrop taşımıyor, zehri yok, bunlar zararsız türler” dedi.
Dünyada sadece Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde yaşayan ve endemik bir tür olan tombul çekirge, Diyarbakır, Şanlıurfa ve Mardin sınırları içinde yer alan 1957 rakımlı sönmüş volkanik Karacadağ'da, kendi türünü yerken görüldü. İlk kez 2011 yılında bulunan ve Kırmızı Liste'ye alınması için de 2017 yılında Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği'ne başvurulan tombul çekirge, kanatsız olduğu için geniş bir alana yayılamıyor.
Dicle Üniversitesi Zooloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Ali Satar, tombul çekirgenin genellikle tarım alanlarından uzak yüksek yerlerde yaşadığını belirterek, "2011 yılında Prof. Dr. Mustafa Ünal, Mardin'den bu türü dünyaya tanıtmıştı ama bu son yapılan çalışmalarda tabii sizin de katkılarınızla, Karacadağ zirvelerine doğru beslendiğini buldunuz.
Diğer çalışmalarda ise Gaziantep'te de yayılış gösterdiğini bir hocamız tarafından biliyoruz. 2017 yılında yine Mustafa Ünal hocamız, bu türün Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği'ne Kırmızı Liste'ye alınması için bir öneride bulunmuştu.
Hala listeye alınmadı ama inşallah alınır. Çünkü bu türler sadece bizim bölgede yaşıyor. Kanatları yok. Çok büyük bir yayılış alanına sahip olmayan türler normalde bitkilerle besleniyorlar" dedi.
DHA'YA TEŞEKKÜR
Görüntüleri çeken DHA ekibine teşekkür eden Prof. Dr. Ali Satar, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Sizin tespitlerinizle şunu görüyoruz. Bir kanibalizm olayı söz konusu. Tabii bu uzun antenli çekirgelerde görülen bir olay aslında ama bu tür için biz hiç şahit olmamıştık. Ayrıca, size teşekkür ederiz. Bunu görüntülerde gördük ve çok şaşırdık hakikaten.
Bunlar normalde yumurtalarını daha kaliteli bir hale getirmek için erkeklerini de yiyebiliyorlar. Bunda da söz konusu olduğunu görüyoruz. Bunlar normalde çok iyi bir şekilde ürüyorlar ama bazı kuşların da besinlerini oluşturuyorlar.
Bazı yırtıcı kuşların, sürüngenlerin besinlerini oluşturdukları için sayıları çok da artmıyor. Böyle sabit bir düzeyde devam ediyor. Fakat son yıllarda yakın bölgelerde ilaçlamalar görüyoruz. İşte bu ilaçlama sonucunda bu türlerin sayılarında azalma söz konusu. Maalesef bunun önüne geçemiyoruz. Lütfen bu tombul çekirgelere zarar vermeyin. Gerçekten zararsız canlılar. Lütfen öldürmeyelim."
Silvan'a bağlı Bahçe köyünde yaklaşık 20 santimetrelik dev, etçil çekirge türü görüldü.
Çekirgeyi görenler gözlerine inanamadı. Çekirgeyi gören vatandaşlar, hayvanın iriliği, çene ve bacaklarındaki dikensi yapıdan dolayı paniğe kapıldı.
"BUNLAR ÇOK FAYDALI ÇEKİRGELER"
Çekirge türü ile ilgili bilgi veren Dicle Üniversitesi Fen Fakültesi Zooloji Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Ali Satar, çekirgenin Saga Ephippigera türüne ait bir tür olduğunu, bunların boyunun antenleri de hesaba katılırsa 25 santimetreyi bulduğunu söyledi.
Prof. Dr. Satar, hayvanların zararlı olmadığını, zararlı böcek ve çekirgeleri yedikleri için etçil yararlı çekirge türü olduğunu ifade etti.
Prof. Dr. Ali Satar, "Genelde bu alanlarda bulunuyor. Bunlar çok faydalı çekirgeler. Bütün o zararlı bahsettiğimiz çekirgeler gibi değil. Bunlar o zararlı çekirgelerle de beslenen çekirgeler. Dolayısıyla zararlı böcekleri yedikleri için, biz bunları faydalı olarak görüyoruz. Şu anda tam anız yangınları zamanı. İşte anız yakılırsa, bu tür faydalı, büyük tehlikeliymiş gibi görünen türler, halbuki çiftçi dostu, bunlara da zarar vermiş oluyoruz.
Normalde bu tür, bizim için çok kıymetli bir tür. Biyolojik mücadele de kullanılabilecek bir tür. Hem zararlı böcekleri hem de zararlı çekirgeleri yiyorlar, bunlarla besleniyorlar. Bunların en arkalarında kılıç gibi bir uzantıları var. Bunlar yumurta bırakma boruları. Bunlar dişiler, olmayanları da erkekleridir. Bunların boyu antenleri de hesaba katarsanız bir 20-25 santimetreyi buldukları için, bunlar sanki tehlikeliymiş gibi, insanlara zarar verecekmiş gibi görüyorlar. Çene kısımları biraz daha gelişmiş tabi sizi ısırabilir. Isırabilir ama mikrop taşımıyor, zehri yok, yani bunlar zararsız türler” diye konuştu.
