Mega felaket korkusu! Avustralya yanıyor
07.01.2020 - 14:55 | Son Güncellenme:
Yeni Güney Galler eyaletini küle çeviren orman yangınlarının rüzgarın etkisiyle Victoria'daki alevlerle birleşmesinden endişe ediliyor. Uluslararası ajanslar, yanan hayvanların yürek burkan fotoğraflarını servis ediyor.
Avustralya'da Eylül ayında başlayan ve büyük bir yıkıma neden olan yangınların, önümüzdeki birkaç gün içinde yağmurların durmasından sonra daha da şiddetlenmesinden korkuluyor.
İngiliz Daily Telegraph gazetesine göre Avustralyalı uzmanlar, Yeni Güney Galler eyaletindeki yangınların rüzgarın etkisiyle Victoria'daki alevlerle birleşerek bir 'mega yangına' dönüşebileceğini söylüyor.
Bu yıl her zamankinden erken başlayan yangınlar şimdiye kadar yaklaşık 10 milyon hektarlık bir alanı, yani yaklaşık 14 milyon futbol sahası büyüklüğündeki bir alanı küle çevirdi.
Toplam 25 kişinin hayatını kaybettiği, yüz milyonlarca hayvanın telef olduğu yangınlarda on binlerce kişi evlerini terk etmek zorunda kaldı. Onlarca kayıptan ise halen haber alınamıyor.
Halihazırda Yeni Güney Galler'de 130 farklı noktada orman yangınları sürüyor, yangınların yaklaşık 50'si kontrol altına alınamadı.
Avustralya hükümeti, felaketteki kurtarma çalışmalarına katılmak için askeri gemi ve uçaklarını görevlendirdi. C-130J Hercules askeri uçağının alevler içindeki fotoğrafı, resmi kaynaklardan yayınlandı.
Avrupa Orman Enstitüsü'nden yangın uzmanı Alexander Held, "Bir taraf çöl, bir taraf okyanus. Sonunda yanacak bir şey kalmayacak" diyor.
Alexander Held de "Kontrol eşiğini aştığımız zaman uçaklarla alevlere su atmak faydasız. Sanırım yağmurların gelmesi için dua etmekten başka çare yok" diye konuşuyor.
Victoria Eyaleti Afet Bakanı Lisa Neville'e göre, şimdiki yangınların söndürülebilmesi için 20 santimetrelik ani yağışlara ihtiyaç var. Bu, Pazartesi günü başlayan yağmurların sekiz katı demek.
Normalde Avustralya'nın ekosistemi, orman yangınlarına uyum sağlamış durumda. Yangınların şimdikinden daha az şiddetli olduğu dönemlerde hayvanlar habitatlarına geri dönüyor, bitki örtüsü de yeniden canlanıyor.
Fakat uzmanlar şimdiki yangınların büyüklüğü karşısında ne olacağının kestirilemediğini söylüyor. Zira birçok hayvan yangınlardan yeterince hızlı şekilde kaçamadı ya da alternatif yaşam alanları bulamadı.
Bir çalışma, 480 milyon hayvanın ölmüş olabileceğine işaret ediyor. Uluslararası haber ajansları, sahile kadar ulaşabilmiş ancak yaşama tutunamamış kuşların fotoğraflarını servis ediyor.
Dumanların bölgedeki yüksek yerlerde kar örtüsü üzerinde bir karbon tabakası oluşturabileceği belirtiliyor. Bu tabakanın karların erimesini hızlandırarak küresel deniz seviyesini yükseltebileceğinden endişe ediliyor.
Avustralya'da normalde en fazla yangın Ocak ve Şubat aylarında görülüyor. Yangınlar, yağış mevsimiyle birlikte havaların serinlemeye başladığı Mart'a kadar devam ediyor.
Ancak 'Burning Planet-Yanan Gezegen' kitabının yazarı Prof. Andrew Scott'a göre küresel olarak orman yangınlarının döngüleri değişiyor. Havaların serinlemesi alevleri artık daha az etkiliyor.
Prof. Scott, "Yüzey yangınları eskisinden daha hızlı ilerlemeye başladı. Bu, nedenini tam olarak bilemediğimiz yeni bir olgu. Bunun nedenlerinden biri alışılmadık derecede şiddetli rüzgarlar olabilir. Normalde sıcaklıklar düşünce yangınlar azalır. Ama bu kez öyle olmadı" diyor.
Bir başka endişe kaynağı ise yangınların yağmur ve okaliptüs ormanlarında da etkili olmaya başlaması. Daha önce bu ormanlarda yangın görülmüyordu.
Uzmanlar, yangının korları 10 kilometre kadar uzağa taşıması ve alevlerin görülmedik hızla ilerlemesi nedeniyle artık hiçbir yerin güvende olmadığına dikkat çekiyor.
Prof. Scott, büyük orman yangınlarının hava koşullarının ciddi şekilde değişmesiyle sona erdiğini belirterek "Bu ölçekteki bir yangına insan müdahalesinin etkisinin sınırlı olur" diye konuşuyor.
ABC News'in haberine göre, kasım ayının başından bu yana, kasıtlı olarak yangın çıkardıkları gerekçesiyle 24 kişi gözaltına alındı. Söz konusu şüpheliler, 21 yıla kadar hapis cezası alabilir.
Avustralya Başbakanı Scott Morrison, felaketzedelere 1,4 milyar dolarlık ek ödenek ayrıldığını açıkladı. Daha önce, mağdurlar için açıklanan yardım miktarı yalnızca on milyonlarca dolardı.
