04.08.2020 - 14:30 | Son Güncellenme:
Wuhan'da ortaya çıkan ve dünyaya diz çöktüren koronavirüsle ilgili son dakika haberleri gelmeye devam ediyor. Dünya genelinde 697 bin 244 kişi virüs nedeniyle yaşamını yitirirken, koronavirüs aşısıyla ilgili anlık gelişmeler dünyada birinci gündem maddesi haline geliyor. Dünya Sağlık Örgütü'nden yapılan bir açıklama kafalarda karışıklığa neden olurken, İngiltere ise hastaların dışkılarında da koronavirüs bulunabileceği şüphesiyle atık sularda Covid-19'un tespiti için araştırmalara başladı.
Bilim insanları pandeminin başında hastaların dışkılarında da koronavirüs bulunabileceğini ortaya koymuştu.
İngiltere Çevre, Gıda ve Kırsal İşler Bakanlığı (DEFRA), çalışmaların 44 atık su işlem tesisinde başladığını açıkladı.
DEFRA'dan bir sözcü, bilim insanları ile birlikte koronavirüsün genetik maddesine dair parçaların araştırıldığını söyledi.
Çevre Bakanı George Eustice, "Bu araştırmayla yeni salgınların nerede başlayabileceğine dair önceden haberdar olmayı amaçlıyoruz" dedi.
Eustice, araştırmanın henüz başlangıç aşamasında olduğunu ve metotların halen gözden geçirildiğini belirtti.
İngiltere Ekoloji ve Hidroloji Merkezi'nden Dr. Andrew Singer, atık su örneklerinde koronavirüse dair genetik maddeyi tespit edecek standardize bir test geliştirme projesindeki baş araştırmacılardan biri.
Dr. Singer BBC'ye yaptığı açıklamada, "Kanalizasyonda haftadan haftaya virüs sayılarında artış olduğunda, koronavirüs vakalarının da arttığını söyleyebilecek kadar kendimizden emin olmak istiyoruz" dedi.
Bangor Üniversitesi'nden Profesör Davey Jones, Galler'in bazı bölgelerinde kanalizasyonları incelemek için beş aydır atık su işleme firmaları ile birlikte çalışıyor.
Profesör Jones BBC'ye yaptığı açıklamada, "Bütün veriler bir toplulukta enfeksiyonda artış görülmeden önce atık sularında buna dair bir işaret olma ihtimalini gösteriyor" dedi.
Bilim insanları testi Covid-19 uyarı sistemine dönüştürmeden önce iyileştirmeye çalışıyorlar. Singer, atık suların çok sayıda kirletici madde içerdiğini ve örneklerin çok değişken olduğunu, bu nedenle hepsine uyacak bir test geliştirmenin zor olduğunu söylüyor
Singer, "Bunu yapmamız gerektiği açık" diyor. "Ancak bu aktif bir salgın için hiçbir zaman düşünülmemiş bir seçenek."
Dünya Sağlık Örgütü ise koronavirüsün atık su sistemleri aracılığıyla bulaştığına dair bir kanıt olmadığını kaydediyor.
Öte yandan Dünya Sağlık Örgütü, Covid-19 aşısı için umut olduğunu ancak hiçbir zaman bulunamama olasılığı da bulunduğunu açıkladı.
Kurumun başkanı Doktor Tedros Adhanom Ghebreyesus, basın toplantısında konuyla ilgili "sorunu çözecek sihirli anahtar henüz yok belki de hiçbir zaman olmayacak" ifadelerini kullandı.
Tedros, tüm dünyadaki insanların sosyal mesafe başta olmak üzere önlemlere uymasını, elleri yıkayarak, maske takmaya devam etmesini istedi.
Küresel çapta Covid 19 tanısı koyulanların sayısı 18 milyona çıktı. Can kaybı sayısı ise 700 bine yaklaşmış durumda.
Kurumun Cenevre'deki merkezinde konuşan Ghebreyesus, bağışıklık sistemi üzerindeki çalışmalara ilişkin şunları söyledi:
"Birden fazla aşı çalışması şu anda klinik testlerdeki üçüncü aşamaya geçmiş durumda. Hepimiz, enfeksiyonları önleyecek birden fazla aşıya sahip olmayı umuyoruz. Ancak sihirli bir anahtar henüz bulunmuş değil, belki de hiçbir zaman bulunmayacak."
Doktor Tedros, koronavirüs teşhisi konulan annelerin de, çocuklarını emzirmeye devam etmeye cesaretlendirilmeleri gerektiğini de savundu.
WHO Başkanı, anne sütünün yararının, enfeksiyon riskinin çok üzerinde olduğunu söyledi.
Dünyada şu anda temel olarak iki farklı aşı çalışması yürütülüyor. Birinci kategoride, virüsün genetik kodu üzerinden aşı üretilmesi amaçlanıyor. Diğerinde ise zayıflatılmış veya etkisizleştirilmiş virüs üzerinden çalışma yürütülüyor.
Uzmanlar farklı aşı çalışmalarının başarılı olmasının da önemini vurguluyor. Olası aşıların, farklı insan grupları üzerinde enfeksiyon oluşumunu önleme görevi görebileceği değerlendiriliyor.
Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre Covid-19 için 24 Temmuz 2020 tarihi itibarıyla aralarında Türkiye'nin de olduğu ondan fazla ülkede toplam 165 aşı çalışması devam ediyor.
Türkiye'den Boğaziçi, Ege, Ankara, Ortadoğu Teknik, 9 Eylül, Selçuk, Acıbadem, Erciyes ve Bezmialem Vakıf üniversiteleri de aşı geliştirme yarışına dahil olan kurumlardan.
İtalya'da Covid-19 hastaları üzerinde yapılan araştırmada, bu kişilerin yüzde 55'inin hastane tedavisinden bir ay sonra depresyon ve kaygı bozukluğu gibi psikiyatrik rahatsızlıklar yaşadığı belirlendi.
Araştırma için, Milano'daki San Raffaele Hastanesi'nde Covid-19 tedavisi gören 402 kişiye, hastane tedavilerinden bir ay sonra psikiyatrik semptomlarını belirlemek amacıyla klinik muayene ve anket yapıldı.
Yaş ortalaması 57,8 olan bu kişilerin yüzde 55'inin en az bir psikopatolojik bozukluk yaşadığı tespit edildi.
Hastane tedavisinden bir ay sonra Covid-19 hastalarının yüzde 42'si kaygı bozukluğu, yüzde 40'ı uykusuzluk, yüzde 31'i depresyon, yüzde 28'i travma sonrası stres bozukluğu, yüzde 20'si obsesif kompulsif bozukluk belirtileri gösterdi.
Geçmişte psikiyatrik rahatsızlık yaşamış olan Covid-19 hastalarında bu belirtiler daha yüksek oranda görüldü. Hastaların psikiyatrik geçmişlerinin yanı sıra, Covid-19 tedavisi için hastanede yattıkları sürenin de sonuçlar üzerinde etkili olduğu belirlendi.
Psikopatolojik bozukluk belirtileri, kadınlarda erkeklere oranla daha yüksek seviyede bulundu.
Araştırmacılar, bu psikolojik etkilerin bağışıklık sisteminin virüse verdiği tepkiyle de bağlantılı olabileceğini belirtti. Enflamasyon düzensizliği görülen hastalıkların, psikiyatrik rahatsızlıklarla bağlantısının daha detaylı araştırılması çağrısı yapıldı.
Araştırma ekibinden Profesör Francesco Benedetti, İtalyan basınında yer alan açıklamalarında "Hastalığın (Covid-19) yol açtığı enflamasyonun, psikiyatrik düzeyde de yansımaları olabileceği anlaşılıyor" dedi.
Öte yandan, toplumsal izolasyon, ölümcül olabilecek bir hastalığa yakalanmanın yarattığı psikolojik etki, hastalığı başkalarına bulaştırma endişesi ve damgalanma korkusu gibi stres faktörlerinin de bu psikiyatrik bozukluklara yol açabileceği belirtildi.
Kaynak: BBC Türkçe