Son dakika | Milyonlarca kişiyi ilgilendiren corona kararı! 1000'er TL eve gelecek
03.04.2020 - 07:08 | Son Güncellenme:
EBRU SUNGUR
En düşük emekli maaşı 1500 liraya yükseltildi, bayram ikramiyesi erken ödenecek. İhtiyaç sahibi 2 milyon haneye 1000’er liralık ödeme yapılmaya başlandı. Amaç, corona virüs ekonomiyi sarsarken vatandaşı sağlama almak.
Küresel bir salgın olan Kovid-19 (yeni tip corona virüs), dünya üzerindeki milyarlarca insanın birbirlerinden ne kadar farklı görünürlerse görünsünler birbirine ne kadar bağlı olduğunu gösterdi. İnsandan insana yayılan bu virüs, yalnızca bedensel sağlığı değil ekonominin sağlığını da tehdit ediyor.
Bu tehdide karşı alınacak önlemler de tıpkı bedensel sağlıkta olduğu gibi topyekün bir korumayı sağlamadığı sürece etkisiz kalıyor. Zira bireyler için önlem alıp işletmeler göz ardı edilse üretimin durması riski var. "İşçi de çıkarsalar, fiyatları da artırsalar işletmeler yaşasın" dendiğinde de milyonlar işsiz kalıp üretilen ürünleri tüketecek güçlerini yitirecek...
Türkiye'de ilk corona virüs vakasının açıklandığı 10 Mart'tan sadece bir hafta sonra ekonomik tedbirler birer birer duyurulmaya başlandı. Merkez Bankası'nın, vatandaşlara ve işletmelere yeni imkanlar sağlamaları için bankaların elini rahatlatan ilk tedbirlerinden sonra diğer adımlar atıldı. Bu adımlarda hep ekonominin aktörleri arasındaki dengenin korunduğu, üretimin sürmesi sağlanırken talebin gücünü muhafaza etmesinin üzerinde titizlikle durulduğu görüldü.
Corona virüse karşı "Ekonomik İstikrar Kalkanı" 18 Mart'ta açıklandı. Hükümetin duyurduğu bu pakette emekliden işçiye, esnaftan sanayiciye, turizmciden perakendeciye her kesimi ilgilendiren tedbirler yer alıyordu. Türkiye bu pakette yer alan önlemlerin daha geliştirilmiş halde hayata geçtiğini çok kısa sürede gördü.
Türkiye Büyük Millet Meclisi, "Ekonomik İstikrar Kalkanı"ndaki önlemlerin yer aldığı torba yasayı süratle görüştü, görüşürken önlemleri daha da genişletti. 24 Mart gecesi yasa kabul edildi, 26 Mart'ta da Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Torba yasayı başka önlemler de izledi. İlk vakanın açıklanmasının üzerinden henüz bir ay bile geçmedi. Bununla birlikte bütün kesimler için hazırlanan farklı tedbirler uygulamaya alınmaya başladı. Bu dizide dar gelirli vatandaşlar, emekliler, öğrenciler, işçiler, esnaf, KOBİ'ler, büyük işletmeler gibi toplumdaki herkesi ilgilendiren bu önlemleri tek tek ele alıp, hak sahiplerinin bu önlemlerden nasıl yararlanacağını anlatacağız.
Emeklilerin, bu yıl normalde 18-22 Mayıs’ta ödenecek olan 1000 liralık Ramazan Bayramı ikramiyesi öne çekildi. 1- Bayram ikramiyeleri 7-11 Nisan arasında ödenecek. 2- Emeklilerin bu ikramiyeleri almak için evlerinden çıkmaları gerekmeyecek. İkramiyeler PTT aracılığıyla vatandaşların evlerine gönderilecek.
3- SSK’lılar 7-10 Nisan’da, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı emeklileri de 11 Nisan’da bayram ikramiyesi alacak. SSK kapsamında olanlara tahsis numarasının son rakamına göre 17, 18, 19 olanlar için 7 Nisan’da, 20, 21, 22 olanlar için 8 Nisan’da, 23, 24 olanlar için 9 Nisan’da, 25, 26 olanlar için 10 Nisan’da, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı kapsamında olanlara ise 11 Nisan’da ödenecek.
4- Emeklilerle birlikte dul ve yetimlere de ödeme yapılacak. Bu kapsamda yaklaşık 12 milyon emekli ve hak sahibi bayram ikramiyesini gelecek haftadan itibaren alacak. Corona virüsün ekonomiye etkilerini azaltmak amacıyla alınan ilk önlemlerden biri en düşük emekli aylığını 1500 liraya yükseltmek oldu. Daha önce en düşük emekli aylığı 1000 lira düzeyinde bulunuyordu. Böylece 1000 lira aylık alan emekliye yüzde 50 zam yapılmış oldu. 1000 liradan 1500 liraya kadar değişen tüm emekli aylıkları 1500 liraya çekildi.
Artıştan, aylığı 1500 liranın altında olan vefat etmiş emeklilerin hak sahibi dul ve yetimleri de yararlanacak. Aylıklar, 1500 liralık yeni emekli aylığı üzerinden, hisse oranına göre hesaplanacak. Örneğin, vefat etmiş emeklinin aylığı 1000 liraysa 1500 liraya çıkacağı için eşine aylık oranı yüzde 75 ise 750 lira yerine 1125 lira, yüzde 50 ise 500 lira yerine 750 lira ödenecek. Yüzde 25 ölüm aylığı oranı olan çocuğuna ise 250 lira yerine 375 lira verilmeye başlanacak.
Ziraat Bankası, Halkbank ve Vakıfbank hane halkı geliri aylık 5 bin TL ve altında olan bireysel segmentte yer alan vatandaşları finansal açıdan desteklemek için yeni bir kredi uygulaması başlattı. ‘Temel İhtiyaç Desteği’ adlı bu hamleye Ziraat Katılım ve Vakıf Katılım da dahil oldu, söz konusu kriterleri taşıyan vatandaşlara finansman sağlayacaklarını açıkladılar.
Bireysel İhtiyaç Desteği Kredisi temel ihtiyaçlarını uygun şartlarda finanse edebilmeleri amacıyla bireysel müşterilere 10 bin TL’ye kadar, 6 ayı ödemesiz dönemli, 36 aya kadar vadeli, aylık eşit taksitli olarak kullandırılacak. Müşterilere, Kredi Garanti Fonu kefaleti ile bu krediden faydalanma imkanı da sunulacak. 1- Müşteriler, Ziraat Bankası, Halkbank ya da Vakıfbank’tan yalnızca birine başvuru yapabilecek. 2- ‘Temel İhtiyaç Desteği’ne başvurular 1 Nisan’da başladı. 3- Alınan sağlık tedbirleri kapsamında kredi başvuruları öncelikli olarak bankaların mobil uygulamaları veya internet şubeleri aracılığıyla yapılıyor. 4- Bankalarca taleplerin toplanması sonrasında, kredi kullandırılması uygun olarak değerlendirilen müşterilerin hesaplarına kredi tutarları aktarılacak. 5- Müşteriler kredi tutarını ATM’lerden çekebilecek.
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı her ay Türkiye genelindeki 1003 sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakfına periyodik fonlar gönderiyor. Bu fonlar kanalıyla il ve ilçelerdeki tüm ihtiyaç sahiplerine ulaşılıyor. Corona virüs salgınından önce her ay vakıflara toplam 135 milyon lira gönderen bakanlık bu ay bu tutarı 180 milyon liraya çıkardı. Böylelikle vali ve kaymakamların koordinasyonunda daha fazla haneye ulaşılması hedefleniyor.
Önlemler kapsamında sosyal destek paketi de açıklandı. 2 milyon 111 bin haneye 1000’er lira destek sağlandı. 1- Doğum yılının son rakamı 0 ve 5 olanlara 1 Nisan’da, 1 ve 6 olanlara 2 Nisan’da ödeme yapıldı. 2 ve 7 olanların ödemesi bugün yapılırken, 3 ve 8 olanlara 4 Nisan’da, 4 ve 9 olanlara ise 5 Nisan’da nakdi destek verilecek. 2- 1000’er liralık nakdi yardım bugünden itibaren ihtiyaç sahibi ailelerin evlerine ulaştırılacak. Söz konusu ailelerin PTT şubelerine gitmeyerek evlerinde beklemeleri gerekiyor. Ödemeleri PTT dağıtıcıları, bekçiler ve kolluk kuvvetleri elden teslim edecek.
Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ) ve Emlak Konut GYO, taksit ödemelerini erteledi. 230 bin konut ve işyeriyle 486 adet arsa sahibini ilgilendiren ertelenen taksit ödemeleri kapsamında, Nisan, Mayıs 2020’ye ait ödemeler, haziran ayına ertelendi. Ertelenen ödemeler, Temmuz 2020 dönem artışı yapıldıktan sonra, temmuz-aralık aylarına ait oluşacak geri ödeme taksitlerine ilave edilerek 6 eşit taksitte tahsil edilecek. Emlak Konut GYO’da ise taksit ödemeleri temmuz ayına kadar ertelendi.
Corona virüs tedbirleri kapsamında üniversitelerin bahar dönemi örgün eğitimi, yaza ertelendi, yani eğitime ara verildi. Bu nedenle yurtlarda kalan öğrenciler ailelerinin yanına döndü. Yükseköğrenim yurtlarında kalan öğrencilerden, mart ayında yurtta kalmadıkları günlerin ücretleri iade edildi, nisan, mayıs ve haziran ayları için de ücret alınmayacağı duyuruldu. Ayrıca, öğrencilerin kredi ve burs ödemelerinde de herhangi bir kesinti yapılmadığı açıklandı. Öğrencilerin kredi geri ödemelerini, nisan, mayıs ve haziran ayı için ilave bir maliyet yansıtılmadan erteleyebileceği belirtildi. YARIN: Esnafa sağlanan destekler
