27.05.2025 - 13:48 | Son Güncellenme:
Emrah GEMİCİOĞLU/DHA
Perşembe ilçesi Alınca Mahallesi’nde 1969’da Kazım Ceylan tarafından açılan bağlama atölyesinde 56 yıldır çeşitli ağaçlar, el işçiliği ile saz ve bağlamaya dönüşüyor. 2005’te bağlama atölyesini babası Kazım Ceylan’dan devralan ve 2021’de babasının vefatı üzerine tek başına üretim yapmaya başlayan Serkan Ceylan, baba mirası mesleğini tüm zorluklara rağmen yaşatıyor.
Ceylan, babasından öğrendiği tekniklere uygun olarak bağlama ürettiğini belirterek, “Çocukken babamın yanında çırak ve kalfa olarak başladığım mesleğimi şu an usta olarak devam ettiriyorum. Baba mesleği olduğu için, bu işin tüm püf noktalarını babamdan öğrendim. Bağlama yapmak çok uzun bir süreç gerektiren, zor bir iş. Önce bağlamanın nemini almak gerekir. ‘Bağlamayı yaptım alın hemen kullanın’ diye bir şey yok. Bağlama yapıldıktan sonra, müşteriye verilmeden önce 3 yıl boyunca atölyede uygun şartlarda bekletilmesi gerekiyor. Bağlamanın yaş olmaması ve ağacın yerine oturması lazım. Bağlamayı oluşturan parçaların birbirlerine uyumu çok önemli. Bağlamaları iyi muhafaza etmek gerekiyor. Bağlamayı aldıktan sonra gelişigüzel bir tarafa bırakamazsınız. İklim, nem ve sıcaklık da çok önemlidir. Karadeniz’de üretilen bir bağlama ile İç Anadolu’da üretilen bir bağlama aynı olmuyor. Bağlamanın bulunduğu yerde nem ve sıcaklık oranı normalin üzerine çıktığında ya da indiğinde bağlama grip olur, bu da bağlamanın bir hastalığıdır. Bağlamalar, yüzde 35’in üzerindeki nemli ortamları sevmezler. Hava sıcaklığı 25 derecenin üzerine çıktığında, 35 dereceye yaklaştığı an ise bağlamanın tutkallarında genleşme oluyor. Bu da saz ve bağlamanın sap ve kapaklarının hasar görmesine yol açıyor. Aynı şekilde bağlamaları kullanmadığınız zamanlar da ise akordu gergin bırakmamak gerekiyor. Çünkü çekme kuvvetiyle birlikte bağlamanın sapını öne çekebiliyor” diye konuştu.
‘EN İYİ BAĞLAMA DUT AĞACINDAN OLUR’
Her ağaçtan bağlama yapılmadığını vurgulayan Ceylan, “Bağlamanın kalitesi yapıldığı ağacın kalitesine paraleldir. Ağaç kaliteliyse, bağlama da kaliteli olur. En iyi bağlama dut ağacından oluyor. Özellikle oyma bağlamalar için en ideal malzeme dut ağacıdır. Aynı şekilde yaprak bağlamalar da buna uygundur. Bağlama yapmak için sadece dut değil, başka ağaçlar da kullanıyoruz. Erik, ceviz, ardıç ve maun gibi ağaçlardan da kaliteli bağlamalar ve sazlar yapılabiliyor. Bağlama yapılacak ağaçların en az 20 yıllık olması gerekir. Bağlama yapılan her atölyede 20-30 yıllık ağaçlar bulunur. Bu ağaçlar belirli bir kıvama gelmeden bağlama yapımında kullanılmaz” ifadelerine yer verdi.